1. Meta l-President Amerikan John F.
Kennedy fil-11 ta’ Ġunju, 1963 kien mar Berlin
2. Minn kien
sema’ dak id-diskors, magħruf aħjar bħala “Ich bin ein Berliner”, kien apprezza
l-kuraġġ u l-korrettezza ta’ President Amerikan li mar fuq il-parti l-iktar
taħraq tal-Gwerra Bierda. Fuq dik
il-fruntiera, f’dik iż-żona libera li żammet lilha nnifisha hekk mertu ta’
l-ajruplani Alleati li baqgħu jfornu lill-parti mhux Sovjetika tal-belt ta’
Berlin, ħadd qabel ma kien mar bħal ma għamel huwa. F’dik il-ġurnata d-dinja baqgħet tħares lejn
x’seta’ jseħħ konsegwenza ta’ dak id-diskors qawwi, aktar u aktar meta
x-xenarju kien imħawwar iktar bil-kwistjoni Kuba fl-arja.
3. L-att fih
innifsu ġabar ferm iktar attenzjoni mill-kliem li, għal xi wħud, seta’ kien jidher
bħala retorika, dikjarazzjonijiet f’ritwal li ħadd ma kien ivvinta qabel, però
naħseb li llum, wara dawn is-snin kollha, hemm lok għal rivalutazzjoni. Ngħid dan għax l-estremi f’din is-sitwazzjoni
kienu u jibqgħu mill-iktar interessanti.
Meta konna taħt it-theddida Sovjetika kollox kien dlam u d-diffikultà,
issa li l-ħajt waqa’ u l-Unjoni Sovjetika ġiet maħlula, spiċċat kollha. Qabel kien hemm ħafna attenzjoni, illum
spiċċa kollox.
4. Id-diskors
f’dik il-ġurnata miss numru ta’ punti li s-sistema nervuża tal-politika Ewropea
kienet u għadha dejjem iktar tibbaża ruħha fuqhom. Il-prinċipji tal-paċi u l-ġustizzja fir-realtà
huma għodda indispensabbli għal min irid jibni qafas ta’ Stat fuq pedamenti
sodi. Dan huwa, fir-realtà, l-punt
determinanti ta’ kull soċjetà demokratika, jiġifieri li għandha tinbena fuq
qafas ta’ valuri, ideat li jkollhom prinċipji etiċi fundamentali li
kontinwament jiggwidaw u awtomatikament jikkontrollaw, inkella tkun sistema li
hija reazzjonarja u taħdem għax imbuttata f’direzzjoni mingħajr ma hija
tanalizza lejn fejn sejra sewwasew. U
hawn il-konsegwenzi huma imprevedibbli u anki żbaljati.
5. Dawk
il-kliem: “To the day of peace with
Justice, beyond yourselves and ourselves to all mankind” jixhdu li bil-kritika
kollha li l-familja Kennedy għaddiet u tgħaddi minnu kellha formazzjoni ta’
ideat u prinċipji li joħorġu f’diversi drabi.
Il-kunċetti nsara ta’ l-Istat, tas-soċjetà, tal-komunità huma gwida għal
kulħadd u jistgħu jiġu liberament skartati, però jkun żball li wieħed lanqas
biss jikkunsidrahom. Ngħid dan għax
ninnota li ħafna drabi l-impostazzjoni hija li hemm xi impożizzjoni ta’ ideat,
biss fir-realtà hija fonti ta’ għerf, ta’ ħsieb u esperjenzi li qegħda
għad-disposizzjoni ta’ l-umanità.
6. Inqajjem
dan għax wieħed mill-effetti negattivi tal-waqa’ tal-ħajt ta’ Berlin kien li
l-kuntrast bejn il-marxiżmu u l-ideat politiċi l-oħra spiċċa b’tali mod li kull
ideoloġija naqsilha l-valur. Wasalna
fil-punt li ma għandniex bżonn ta’ dawn u allura billi ma hemmx lok għal
“rabtiet” ideoloġiċi, dan għandu jfisser iktar libertà u flessibilità. Fir-realtà dan sarraf sabiex ma ssirx
politika tajba u anzi mbuttatna iktar biex ngħarfu li mingħajr il-valuri
tal-paċi u l-ġustizzja ma nimxux.
Il-kriżi ekonomika li żviluppat fil-każ tal-Lehman Brothers hija proprju
l-prova. Ir-reazzjoni għaliha qegħda
prinċipalment fl-għarfien li mingħajr ġustizzja soċjali l-Istat jiżbalja u dan
l-għarfien, terġa’, wassal sabiex il-kunċett tal-ġustizzja jerġa’ jiġu valutat
u dibattut kif inhuwa qiegħed illum.
Hemm iktar x’jingħad, żgur mhux forsi, però għoxrin sena wara l-waqa’ ta’
dan il-ħajt għandna iktar minn qabel niddibattu u nirriflettu fuq l-effetti
sħaħ politiċi, soċjali u ekonomiċi li ġieb.
Artikolu li deher fl-Illum tas-6 ta Dicembru 2009.
No comments:
Post a Comment