2.11.11

L-impatt fuq is-sistema

1.    Fil-bidu ta’ Ottubru, wara li l-Parlament f’Lulju kien approvah, daħal fis-sistema legali tagħna l-kunċett tad-divorzju.  Mhux ser nidħol fil-merti jew fid-demerti ta’ dan.  Dak sar qabel u wara r-referendum.  Illum il-poplu ddeċieda u l-maġġoranza tal-membri tal-Kamra ttrasformaw dan f’liġi.  Liġi li bdiet tiġi applikata fl-ewwel xahar tagħha, fil-Qrati tagħna, minn diversi persuni.  Diġà hemm ukoll każijiet li ġew preżentati u oħrajn li ġew jew waslu biex jiġu deċiżi.  Is-sistema bdiet taħdem u minn hawn ser naraw il-vantaġġi u l-iżvantaġġi legali tagħha.

2.    Fil-liġi li ġiet approvata hemm, mingħajr ma nkun dettaljat, bażikament erba’ toroq li fihom jidħol fin-nofs id-divorzju.  Hemm, l-ewwel, talba li ssir minn parti waħda, fejn jingħad li l-partijiet ilhom mifruda erba’ snin; it-tieni, talba li ssir miż-żewġ partijiet fiż-żwieġ fejn jaqblu li ilhom mifruda; it-tielet talba ssir billi f’kawża ta’ separazzjoni li hija diġà preżentata u pendenti quddiem il-Qorti tiżdied magħha t-talba għal divorzju u r-raba’, meta parti jew oħra tkun trid tibda l-proċess tad-divorzju billi jmorru l-ewwel fil-medjazzjoni u wara f’kawża.  Għalhekk quddiem il-Qorti daħlu każijiet varji f’dawn it-toroq legali.

3.    Fil-preżent, il-volum tax-xogħol m’huwiex wieħed għoli u dan għal żewġ raġunijiet.  L-ewwel il-kwantità, in-numri għadhom baxxi u t-tieni, l-konċentrazzjoni tal-każijiet huma marbuta ma’ jew talbiet fejn parti trid tiddivorzja u l-oħra le u dawk fejn jaqblu t-tnejn fiż-żewġ każijiet għax għamlu erba’ snin separati.  Dawn il-każijiet, fil-maġġoranza tagħhom m’għandhomx ikunu daqshekk ikkumplikati u għalhekk m’għandhomx l-istess sitwazzjoni bħal dik  f’kawża normali ta’ separazzjoni.  Apparti dan daħlu wkoll numru li rikbu fuq kawża ta’ separazzjoni li hija diġà pendenti u dawn ukoll mhux ser iżidu fil-volum tax-xogħol legali billi l-kawża hija mibnija.  Huma dawk li jmorru għall-medjazzjoni li wieħed jista’ jara li jista’ jkollhom impatt fit-tul.

4.    Issa, matul ix-xhur tas-sajf kien hemm min ħaseb li fl-ewwel perjodu kien ser ikun hemm kwantità kbira ta’ każijiet.  Saret kritika u kien hemm min ipprova jmaqdar is-sistema tal-Qorti tal-Familja u fl-istess ħin ipprova jargumenta li l-kawżi ser idumu għax ma hemmx min jieħu ħsiebhom.  F’dan il-perjodu ma ħassejtx li għandi nikkummenta pubblikament proprju għax hu diffiċli li wieħed jipprevedi x’ser jiġri fil-futur.  Ħadt ħsieb li l-amministrazzjoni tkun ippreparata, issegwi jum b’jum sabiex tieħu l-miżuri li jkun hemm bżonn.  Dan għax ir-riżorsi tal-Istat iridu jiġu użati tajjeb u b’mod bilanċjat.  Id-divorzju huwa ġdid, huwa parti mis-sistema u allura jrid jitħaddem però daqshekk ieħor il-każijiet l-oħra jridu jiġu ttrattati bl-istess sforz.

5.    Żammejt din il-pożizzjoni wkoll għax kelli min jiġbidli l-attenzjoni għall-istatistika li wriet li l-kawżi tal-annullament, li huma kkumplikati u jridu aktar il-ħin tal-Qorti, naqsu.  Mis-soltu mitejn, daħlu madwar sebgħin.  Mhux biss, imma anke l-każijiet li ssoltu jmorru quddiem il-medjaturi raw ukoll tnaqqis, prinċipalment fil-każijiet fejn il-partijiet jippreżentaw abbozz ta’ kuntratt ta’ nutar.  Dawn, minn bejn wieħed u ieħor 450 każ niżlu għal 200 każ.  Apparti dan, fuq in-naħa l-oħra rajt li hemm ukoll il-kwantità ta’ kawżi li ġew terminati f’kemm ilha li daħlet fis-seħħ il-Qorti tal-Familja, sija dawk ta’ annullament, kif ukoll ta’ separazzjoni u ma’ dawn id-diversi każijiet ta’ medjazzjoni li ngħalqu tul is-snin, b’din is-sena 1,117 ġew konklużi sal-aħħar ta’ Settembru.  Ma’ dawn baqgħu jiġu deċiżi b’ritmu kostanti l-kwantità kbira ta’ rikorsi li jidħlu l-ħin kollu fuq kwistjonijiet ta’ manteniment, kura u kustodja u aċċess għall-minuri.  Għalhekk għalkemm id-diskors seta’ juri mod, il-fatti kienu u preżentement huma differenti.

6.    Il-pożizzjoni llum hija waħda li tindika li l-biżgħat li ntwerew u l-kritika li saret matul is-sajf fuq ħidmitna ma seħħewx.  Il-kawtela sarrfet sabiex ma niġrux u nagħmlu passi li flok jgħinu, jfixklu.  Daqstant ieħor bl-attenzjoni u l-kawtela neċessarja, s-settur partikolari jibqa’ taħt għajnejna sabiex naraw x’qiegħed jiġri.  Nemmnu li kull ġudizzju huwa prematur u rridu nħallu almenu iktar żmien biex nifhmu.  Dan aktar u aktar meta għandek, l-ewwel, il-fattur tal-impatt attwali fuq kif dak li sar fil-liġi ser attwalment jaħdem u jitħaddem; u t-tieni, sabiex wieħed jara l-Kumitat imwaqqaf fil-liġi, li għandu fuqu d-dmir li jibdel, x’emendi ġodda sejjer jagħmel.  Hu x’inhu, għall-ġid tas-sistema legali kollha kemm hi, wieħed għandu jara l-impatt tagħha u jaħrab milli jipprova jġibha ballun politiku.





No comments:

FEJN SEJRIN?

1. L-eventi li ħakmuna mis-7 ta’ Ottubru 2023 sal-lum ma jridux iħalluna. Jum wara jum, is-sitwazzjoni tidher li iktar qed tikkumplika...