Inkeċċu d-dlam tal-injoranza.

 

 

1.    Huwa bid-dawl tal-verità u l-ġustizzja li l-bniedem ineħħi dak li ma jafx.  Jiftaħ moħħu sabiex jifhem dak li kien qiegħed jara u jsir jaf dak li ma kienx.  Il-proċess isir mill-bniedem għall-bniedem.  Isir fl-imperfezzjoni umana tiegħu.  Drabi jitressqulu punti ta’ opinjoni bħala fatt.  Drabi oħra jingħadlu li l-fatti kollha nġabru, u ma jkunux.  Hemm, f’dan, pożizzjonijiet li jsiru skomdi għal ħafna.  Hemm oħrajn li jsiru komdi għal dawk li ma jridux jiġu skomodati.  Il-maġġoranza però titlob li tkun taf aktar, għax għandha dritt.

 

Ħidmet il-Kuxjenza Dritt

 

2.    Hemm f’dan il-proċess iktar ‘regolari’ ta’ dawk li jippreferu li ma jkollhomx madwarhom bnedmin li jkunu ta’ kuxjenza.  Hemm dawk li jaħsbu li l-formola għall-progress hija dik li tneħħi lil kull min ma jaqbilx miegħek.  Diġà hija evidenti, fi żball politiku kostanti, ta’ dawk fil-“poter” li jneħħu minn madwarhom lil dawk li “jiqfulhom”.  Imma daqshekk ieħor perikoluż hu li ma tippermettix li jinstemgħu vuċijiet skomdi fis-soċjetà.  Dawn iż-żewġ toroq kienu l-formula għad-diżastru politiku li l-Gvern Laburista Muscat daħal, jew tħalla jidħol, fih.  Fis-soċjetajiet demokratiċi, dawk li b’xi mod isiru l-kuxjenza, huma essenzjali.

 

Yes Men

 

3.    Kollox jibda fil-partiti politiċi, li għandhom dmir li jipproteġu t-tessut demokratiku.  Kif partit jitmexxa fil-linja neo-dittatorjali, li l-kelma tal-mexxej ma tistax issib min imeriha jew ibiddilha, jibda proċess xejn tajjeb.  Tinbeda l-linja li twassal lejn punti politiċi u konsegwenzi xejn tajba.  Li twassal iktar fl-anti-demokrazija u taġixxi mingħajr kontroll jew binarju.  Dan huwa li ġara quddiemna, fis-saħħa politika kbira li ngħata fi ħdan il-Partit Laburista.  Ħadd ma kellu s-saħħa li, b’xi mod, ibiddel dak li kien minnu nnfisu ħażin għax bażat fuq prinċipji etiċi anti-umani.  Mhux biss ġew eliminati dawk li kienu jżommulu, imma għabba lilu nnifsu b’dawk li kienu apparentement “jaqblu” miegħu.  Dawk li fis-snin saru l-‘Yes Men’, u li terġa’, ħajru kompetizzjoni interna fuq min huwa l-iktar hekk.  Meta min jiġi fdat lilu l-poter ikun wasal f’din il-pożizzjoni, ċertament niftakru f’dak li għallmuna li “il-poter jikkorrompi u l-poter assolut jikkorrompi kompletament” (Power corrupts, and absolute power corrupts absolutely).

 

Qamħ u sikrana

 

4.    Is-sikrana, “questo grande male”, għadha taħdem u għaddejja fis-soċjetà.  Trid tiġi kumbattuta b’għaqal, intelliġenza u dixxerniment.  Hemm min irid u hemm min ma jridx iwettaq dan.  Hemm min, konvenjentement, iħalliha tikber u għaddejja għax jaħseb li jaqbillu, kif seħħlu l-Gvern Muscat. Is-sikrana, dik il-ħaxixa selvaġġa li tikber fost iż-żara u toħonqu billi tneħħilu n-nutriment mill-art, id-dawl u l-arja.  Dik li tniġġes il-qamħ b’fungu li jikber madwar l-għeruq.  Dik li, aktar gravi, minflok tidher fix-xebħ bħall-qamħ.  Dik li waqt li fil-Vanġeli trid tiġi maqlugħa fil-jum tal-ħsab, il-mentalità kibret li fis-soċjetà li għadejjin minnha, hija l-qamħa li għandha tinqala’.  Il-valuri Nsara, il-prinċipji etiċi fundamentali tal-poplu nqalgħu minn Gvern li ġieb lilu nnifsu fejn huwa mwaħħal illum proprju għax ma ħax il-lezzjonijiet tal-passat.

 

Lezzjonijiet politiċi żbaljati

 

5.    Dan ġej f’idejn l-ulied li qabdu lezzjonijiet żbaljati li niżlu mill-passat.  Minn dawk li jsegwu l-makkjavelliżmu sorpassat.  Dawk li marru fuq il-passi li ġew ipprattikati minn dawk li ħasbu li l-poter, għalihom, jiġġustifika kollox.  Dawk li jaħsbu li tista’ tneħħi n-nies u tarmihom għax huma ostakli għalik.  Dawk li ma jaqblux miegħek.  Dawk li mhumiex lesti jinxtraw minnek.  Dawk li jibqgħu jaħdmu għas-sewwa, minkejja l-azzjonijiet ħżiena li tagħmel lilhom.  Dawk li jibqgħu, minkejja l-avversità li tibni kontrihom, iterrqu fuq it-triq tas-sewwa u l-prinċipju.  Bnedmin li jibnu l-ħsieb tagħhom li tista’ tibqa’ għaddej tgħix ma’ dak li huwa moralment ħażin għax “xejn ma jżommok”.

 

Ġustizzja u responsabbiltà

 

6.    Tul din il-ġimgħa ġie ppreżentat ir-rapport tal-Inkjesta Pubblika Daphne Caruana Galizia.  Wieħed li jipprova jistabbilixxi fi proċess ta’ ġustizzja aktar responsabbiltà.  Ma hemmx dubju li l-Istat, u min kien qiegħed imexxih, naqas li ma ddefendihx meta seta’.  Huwa rapport twil, li jitlob li jinqara’ sew u mifli fl-irkejjen tiegħu.  Mhuwiex pass li apparentement jagħlaq.  Għax proprju f’dan, għax nafu li anzi hemm ħana li għandhom l-interess tagħhom li jwarrbuh li għandna, minflok, inżommuh quddiemna.  Dawk li qiegħed iktar nara li jridu jneħħuh minn fuq l-aġenda nazzjonali, u dan kemm jista’ jkun malajr.  Diskussjoni parlamentari urġenti hija fid-dover tagħna, imma mhix il-bidu u t-tmiem.  Il-pajjiż għandu diversi truf li jrid jirrikonċilja wara dak li seħħ u għandu, u jibqagħlu, fuq kollox, id-dritt għall-verità.

 

Lezzjonijiet x’jittieħdu

 

7.    F’dan kollu hemm il-lezzjonijiet politiċi li jridu jittieħdu.  Dan aktar u aktar fl-effetti sħaħ tiegħu.  F’jekk fil-fatt m’aħniex nifhmu li dan ir-rapport ser iżid fil-kalatura kontra tagħna.  Li ma’ dak li għaddejna diġà minnu, ser ikollna aktar raġunijiet biex ħaddieħor ma jħarisx lejna kif kien qabel.  F’dan iktar proprju rridu nifhmu li l-politika m’għandhiex aktar titmexxa kif rajna f’dawn l-aħħar snin.  Nifhmu li dan huwa falliment tal-politika li mhux biss ma ssegwix is-sewwa, u li anzi trid tibgħat il-messaġġ li jaqbel li timxi l-kontra sabiex jinżamm il-poter.  Hemm għalhekk, dejjem iktar il-bżonn, proprju f’dan, li l-verità tiġi aktar assigurata.  Din għandha tibqa’ l-impenn tagħna.  Din hija li tassigura soċjetà demokratika awtentika u mhux apparenti.  Hija hi li għandna lkoll nagħrfu li tkeċċi d-dlam tal-injoranza li hemm min irid jipprova jkompli jżommna fiha.