1. Drajna llum il-passi li l-Gvern jieħu biex iressaq l-ideat tiegħu. Drajna nsegwu l-metodu u t-toroq li jieħu
qabel ma jressaq ħsieb jew linja politika.
Drajna naqraw il-kitba ta’ ġurnalist jew ieħor f’gazzetti partikolari li
jmexxu l-aġenda tal-amministrazzjoni.
L-aħbarijiet tista’ tfittixihom, tista’ tarahom iseħħu quddiemek,
inkella tista’ tkun int li tibdihom.
L-“aħbar’ tkun dak li ħaddieħor irid iressaqlek biex tibda tħares u
taħseb. Nafu li, ħafna drabi, dan
il-Gvern immexxi minn dan il-Kabinett jixħet il-ħsieb biex l-ewwel jara kif ser
tintlaqa’, u wara jipprova jaċċerta billi jkollu lil dak jew lill-ieħor iċempel
biex jara l-opinion polls.
Għal dawk li jifilħu jħallsu
2. Din il-ġimgħa, proprju f’nofsha, gazzetta
minnhom ħarġet bl-argument li għalkemm qed inżidu fl-ispiża fl-edukazzjoni,
skont l-istess ma hemmx riżultati tajbin.
Nifhem il-ħsieb li dan il-Partit Nazzjonalista ilu snin
jikkumbatti. Ħsieb elitista, liberali,
li jibbaża ruħu fuq il-linja li aċċess għall-edukazzjoni m’għandux ikun għal
kulħadd. Ikun aċċessibbli biss għal dawk
li jifilħu jħallsu. Dan fuq il-premessa
li l-Istat m’għandux iħallas għal kull student.
Għax għal dawn il-persuni wieħed ikun qiegħed jaħli l-flus. Dan, bħala partit dejjem ikkunsidrajnih bħala
argument mill-iktar żbaljat. U sewwa
għamilna u sewwa nibqgħu nagħmlu.
Iktar mhux inqas studenti
3. Minn dan l-artikolu, l-editur jislet
sentenza partikolari biex jibda l-linja li tkellimt fuqha, u jgħdi: “The
performance of Maltese students in international assessments remains
poor”. Niddubita kemm dan huwa
minnu. Niddubita għax tul dawn l-aħħar
snin żdiedu konsiderevolment l-istudenti li speċjalizzaw, iggradwaw u jinsabu
jaħdmu mhux biss f’pajjiżna, imma f’diversi partijiet tad-dinja. Anzi, kif nafu, l-industrija qegħda titlob li
jkollha iktar persuni li jistudjaw.
L-ekonomija tagħna trid iktar studenti milli għandna. U min jaf id-dinja ta’ dawn il-gżejjer
jagħraf li jekk ma taħsibx qabel, sew qabel, ma ssibx lil min lest li jiġi jaħdem
miegħek.
Niftħu iktar
4. L-istorja tal-edukazzjoni hija waħda ta’
suċċess. Sewwa għamilna li, minkejja dak
kollu li kellna ma’ wiċċna, ma waqafniex “ninvestu” fiha. Ħadna ħsieb li naraw li nżidu l-għodda, anke
jekk dawn jiswew iktar. Ħadna ħsieb li
ma nixxaħħux u nagħtu kull opportunità lil kull persuna li tistudja. Miftuħa fiż-żmien u fl-istituzzjonijiet. Anzi, ngħid li hemm lok għal iktar ftuħ. Dak li nfaqna u li qed nonfqu għandna nberkuh
fit-triq li twassal sabiex tħajjar bnedmin jistudjaw. M’għandux ikun hemm ħitan li jżommu lil dak u
lill-ieħor milli jistudja. Għandu jkun
hemm bibien miftuħin u l-flus m’għandhomx ikunu pre-rekwiżiti għad-dħul.
Jibni u jipprepara
5. Wieħed irid ukoll jgħid li l-Istat Malti ħa
ħsieb jinvesti sew, mhux biss fl-iskejjel tiegħu, imma f’dawk li nsejħu
‘privati’. Fit-tnejn immoru tfal ta’
Maltin u Għawdxin. Fit-tnejn irridu
nassiguraw li jkun hemm aktar opportunitajiet, iktar preparazzjoni u
formazzjoni. Ebda settur ma jista’ jgħid
li ma jippreparaw tajjeb lill-istudent.
Anqas li m’għandux l-għodda tajba biex isawwar u jbaskat. Għandna, iva, preġudizzji. Imma l-esperjenza turi l-kontra. L-esperjenza turi li l-pajjiż qiegħed fi
proċess kontinwu. Qiegħed il-ħin kollu
jibni u jipprepara. U m’għandniex naċċettaw
it-teorija li l-istudenti fi skejjem mhux tal-Istat huma aħjar minn dawk li
jmorru fihom.
Storja ta’ suċċess
6. L-edukazzjoni f’pajjiżna hija storja ta’
suċċess. Hija hekk għax hija miftuħa
għal kull persuna, ġejja minn fejn ġejja, u għandha liema età jew sess. Id-deċiżjonijiet li ttieħdu fil-passat kien
hemm min ried iżarmahom għar-raġunijiet żbaljati tiegħu. Bħal min ried ineħħi l-istipendju jew jibdlu
f’xi forma oħra. Nifhem li hemm min
jaraha diffiċli li jaċċetta li din irnexxiet.
Nifhem li hemm min jiddejjaq li anke min m’għandux il-flus
jirnexxi. Imma l-avvanz u l-progress
soċjali tagħna m’għandniex nieħdu d-deċiżjoni żbaljata li nnaqqsuh fi
triqtu. Ma hemmx xi storja ta’ progress
li tirrepeti ruħha fis-soċjetajiet kollha.
Bħal ma hemmx anqas xi mudell edukattiv li kull poplu jrid bilfors
isegwi.
Nixba nisma’
7. Nixba nisma’ kemm suppost l-affarijeit
sejrin aħjar f’xi pajjiż ieħor, meta mill-qari tagħna, l-esperjenza hija
kompletament il-kontra. Bħalma xbajt
nisma’ wkoll kemm ser jiġu “għorrief” minn barra biex jgħallmuna kif għandna
ngħallmu. F’dawn il-gżejjer bdejna
pedamenti sodi fl-edukazzjoni. Bnejna
strutturi li jistgħu jiġu rfinati minna, imma li bażikament huma tajbin
ħafna. Għamilna ħafna sew. Aħna għażilna li ninvestu fil-bnedmin. Għażilna li nkomplu ninvestu f’uliedna, u
sewwa għamilna, u hekk għandna nibqgħu nagħmlu.
It-talenti għandhom jiġu żviluppati u l-Istat għandu d-dmir li jassigura
li dan isir. Ikun definittivament żball
kbir jekk l-Istat issa jiddeċiedi l-kontra.
Jekk xi ħadd qed jitħajjar li jġib skuża fuq is-‘suppost’ nuqqas ta’
suċċess tagħna sabiex inaqqas l-investiment, ser isibna nikkumbattuh
il-kontra. Pajjiżna mexa ‘l quddiem
bl-edukazzjoni u jibqa’ jimxi jekk jibqa’ f’din il-linja. Il-kontra jkun biss rigress u mhux progress.