DAK LI L-POPLU JIPPRETENDI

1. Il-politika ssir fuq livelli varji. Hemm livelli li jsiru bis-serjetà u hemm dawk li jsiru b’ferm inqas. Il-preparazzjoni għall-ħidma f’dan is-settur, fil-fehma tiegħi titlob żewġ fatturi: qari sod u esperjenza. Il-qari, li llum mhuwiex daqshekk moda. Anzi, minn dak li qed naraw sena wara sena, l-infieq fuq il-kotba mhuwiex jiżdied. La mill-Gvern biex ikompli jibni l-libreriji pubbliċi tiegħu, u lanqas mill-bnedmin fuq dawn il-gżejjer li jagħżlu ktieb bħala rigal għalihom jew għall-oħrajn. L-użu tal-kotba naqas, mentri rridu naċċettaw li f’dan is-settur, il-materjal miġbur biex jibni kultura politika jinsab fl-esperjenzi umani u fir-rakkonti storiċi miktuba. Hemm min jaħseb li l-ħażen personali, jew l-għaqal kbir tiegħu huwa biżżejjed, mentri mhuwiex. Iżda l-poplu jippretendi politiċi tajba, kif kienu ta’ qabilhom.

M’għandux bżonn

2. F’dan hemm l-għarfien ulterjuri li wieħed jiddikjara li jaqra. Hemm min jaħseb li dan mhuwiex ser iżidlu bil-ħafna l-appoġġ elettorali. Iktar minn hekk hemm min, b’mod żbaljat iktar jafda fl-immaġini tiegħu, kif jilbes, ma’ min jidher, milli fil-bżonn li jifforma ruħu internament. Nagħraf li l-politika mhijiex faċli, u għalkemm għal xi wħud tidher li hija hekk, fil-fatt mhijiex. Titlob ħafna sagrifiċċji u attenzjoni għad-dettalji. Titlob impenn u dedikazzjoni, li ħafna jaħsbu li jistgħu jaħarbu minnhom. Jaħsbu li hija biss kif tressaq id-diskorsi, kif tiġġestikula u fl-istess ħin kif taqra dak li ħaddieħor ikunu kitiblek biex taqra. Imma l-politika mhijiex hekk. Hija ferm aktar. Trid determinazzjoni u element konsistenti ta’ passjoni. Dan, il-poplu jippretendih iktar.

Għala trid dan?

3. Il-politika titlob li bniedem jaħdem fiha għall-oħrajn. Jiddedika ħafna mill-ħin tiegħu biex jifhem sewwa kif jista’ jagħmel ħidma tajba. Dik li twasslu jirbaħ iktar lilu nnifsu biex jibqa’ għaddej, anke jekk ikun għadda minn ħafna matul il-ġurnata tiegħu. Dan jista’ jwettqu b’din il-linja perseveranti għax fih ikollu l-passjoni li jħobb sew dak li qiegħed jagħmel, u l-iktar, għal min qed iwettqu. Mingħajr dan l-element essenzjali, wieħed ikun id-dell ta’ politiku li għandu jkun. Jispiċċa fl-artifiċjalità, fil-kliem sabiħ, fid-diskors diplomatiku attent, mimli b’tifħir vojt li bih la jinbagħad minn naħa u lanqas minn oħra. Fejn jispiċċa mingħajr pożizzjoni. F’dan hemm dawk li jieħdu pjaċir b’min jinċensahom. Dawk li jidhru li jridu jibilgħu l-lixka billi jaħsbu li min qiegħed jindirizzahom qed iqishom bħala l-aqwa u l-aktar tajbin. Mentri fil-fatt dan kollu jressaq lejn l-artifiċjalità li titwieled mill-punt li għax għandi bżonnok, għax għandek il-poter f’idejk, allura nieħu ħsieb infaħħrek. Mhux biss, imma din il-kwalità essenzjali taqta’ barra l-politika mill-ekonomija. M’hemmx prezz f’din il-ħidma, jew unur li jistgħu jinxtraw. Hemm separazzjoni ċara li l-poplu jippretendi.

Awtentiċità

4. Il-politika titlob verità. Titlob li wieħed ikun dak li huwa, u mhux dak li ħaddieħor jippretendih li jkun. F’dan jitlob li ma tkunx kopja ta’ oħrajn. Tkun, fil-fatt, awtentiku. Tgħid li trid u li taħseb li huwa ġust li jingħad għax taf li qiegħed taqbeż għall-ġustizzja. Kif f’dan tista’ sservi sabiex tgħin li jitwelled is-Sewwa f’soċjetà li hija mxennqa għal dak li huwa bbażat fuq il-prinċipji fundamentali tal-ħajja. Kif, fil-pożizzjoni li għandna ta’ Stat Demokratiku li jaċċetta li għandu ħafna x’jibdel u jimplimenta, dan jibqa’ ma jwettqux. Jibqa’ għaddej fl-amministrazzjoni ta’ kull ġurnata mingħajr ma jirreġistra passi ’l quddiem lejn il-ġid komuni. L-Istat immexxi mertu taċ-Ċivil tiegħu iktar milli tal-viżjoni li għandu jkun hemm tal-politiċi. Proprju l-kontra ta’ dak li l-poplu jippretendi minna.

Eżempji żbaljati

5. Hemm, iva, f’dawn l-aħħar għaxar snin skorruti, l-eżempju żbaljat ta’ politika li saret fil-paraventu estern. Iva, hemm politiċi li żbaljaw u għadhom fejn m’għandhomx ikunu, u fejn ta’ qabilhom ma waqgħux. Imma dan ma jfissirx li l-politika t-tajba spiċċat. Anqas ma jfisser li ma hemmx politiċi serji fil-Parlament. Wisq inqas li ma hemmx min huwa mħajjar, u għandu jiġi mħajjar jieħu sehem politiku. Persuna jkollha fiha elementi essenzjali li l-esperjenza tkabbar u tikkoltiva. Ma’ din l-esperjenza hemm l-intuwizzjoni, l-għarfien taċ-ċirkostanzi u l-mument ideali. Kif jgħid Tony Blair, li jaħseb li la l-intelliġenza u anqas l-ideat, li huma kwalitajiet importanti, imma: “... none of that is the most important thing for a politician. It is intuition – what to do, when to do it, how to say it, how to bring people along.” Dan jiġi b’taħlit ta’ talenti, imma tikber aktar meta tterraq it-triq politika tiegħek.

Tweġiba

6. Fuq kollox, f’dan kollu hemm il-formazzjoni ta’ prinċipji. Tagħraf li għandek programm politiku li huwa bbażat fuq direzzjoni ideoloġika ċara. Tagħżel jekk intix Demokristjan, Soċjalist, Konservattiv, Liberali, jew le. Tifhem li jekk ma jkollokx boxxla politika ċara ġewwa fik, tmur fejn tmur ser jieħdok ir-riħ u jkaxkrek il-kurrent. Tispiċċa bla valur. Tispiċċa dak bla ebda sustanza vera: dik li l-poplu jippretendi li jkollok. Tispiċċa bħala parti minn dak il-melħ li m’għadx għandu iktar togħma. Fejn hemm tkun missejt l-agħar pożizzjoni li politiċi oħra f’pajjiżna messew magħha u li għalhekk ġew imkasbra. Din hija t-tweġiba tiegħi għal persuna li għadha fil-bidu ta’ ħajjitha fil-politika u li staqsietni, skont jien, x’inhuma l-kwalitajiet essenzjali ta’ politiku u x’jippretendi l-poplu li jkollu.