1. F’dan
il-mument partikolari, il-pożizzjoni politika ta’ pajjiżna tista’ tkun
aħjar. Imma wieħed irid jifhem li
t-tlett xhur li għamilna, l-ewwel naraw il-Gvern ta’ Muscat jaqa’; u t-tieni,
nistennew min ser jieħu t-tmun ħallew, u għadhom qed iħallu, l-effett tagħhom. Ngħid dan fid-dawl ta’ fatti mill-iktar ċari
li qed naraw. Il-kuntrarju ta’ dak li
s-soltu jseħħ. Għax gvern, ladarba
elett, jieħu fuqu li jkompli ħafna minn dak li jkun ħalla ta’ qablu. Jippreserva, ikompli jmexxi, jżid, u fejn
jidhirlu jbiddel. Mhux biss, imma
jassigura, fuq kollox, li l-programm soċjali ta’ ġustizzja soċjali jipprova
jrendih f’kull parti tas-soċjetà. Dan
kollu batta lura.
Morna lura
2. Laqatni
diskors tul il-ġimgħa ta’ deputat Laburista proprju fuq dan. Il-bżonn li wieħed jieħu ħsieb diversi
postijiet li ġew, sfortunatament, abbandunati.
Fil-ħin tiegħu għamel elenku ta’ siti abbandunati. L-intenzjoni tiegħu kienet ċertament li
jiġbed l-attenzjoni ta’ min huwa nkarigat sabiex jittieħdu l-miżuri
neċessarji. Dmir ta’ kull deputat, imma
f’dawn l-aħħar seba’ snin ma tnatx kien hemm, min-naħa tal-Gvern, li jissugraw
jgħidu l-verità. Imma issa hemm pass
lura lejn forma ta’ “normalità”, li fiha hemm min issa qiegħed jifhem li jista’
jerġa’ jibda jitkellem għax il-“kontrollur” spiċċalu t-terminu tiegħu.
Delimara
3. Id-deputat
semma’, fost l-oħrajn, iż-żona ta’ Delimara.
Waħda li fiha, Gvern Nazzjonalista kien biddel b’ħidma tajba l-post f’ak
li huwa magħruf bħala ‘Xrobb l-Għaġin Nature Park’. Waħda li fha l-Fortizza ta’ Delimara, taħt
l-istess Gvern, inġiebet lura f’idejn l-Istat.
Waħda li fiha, il-magħrufa “Lighthouse tal-Kalanka” ingħatat ħajja ġdida. Huwa semma dak li ħafna jaraw. Telqa ġenerali u stat ta’ abbandun fiż-żona. Dak li kellu jinbidel komplessivament
għall-aħjar mill-passi li ttieħdu minn Gvern Nazzjonalista, dan il-Gvern
Laburista telaq. Telqu għar-raġunijiet
tiegħu, imma ċertament huwa indikazzjoni ta’ tmermir tal-istat
tal-affarijiet. Mhux biss, imma nuqqas
ta’ ħeġġa, għax anki l-Fortizza ta’ Delimara, b’dawn il-flus li qed jingaħad li
hemm fil-kaxxa ta’ Malta xorta, wara seba’ snin, ma ġietx restawrata jew
infetħet għall-pubbliku.
Postijiet oħra
4. Mhux qed
nagħmel il-każ biss minn dan il-post.
Fil-pajjiż hemm żoni oħra mitluqa u abbandunati. L-iktar li jolqtuk huma dawk li ħafna jaraw,
jum wara jum, b’għajnejhom. Jarawhom u
ma jseġħux il-passi biex jiġu rranġati u utilizzati tajjeb, bħal per eżempju
wkoll il-ground f’Bormla msemmi
għall-mibki Peppi Delceppo. Proġetti li
saru mill-Gvern ta’ qabel, li ġew imħollija jaslu fejn huma llum, mitluqa. Trid tagħmel domandi parlamentari u diskorsi
biex forsi jiċċaqilqu. Imma l-attitudni
ġenerali tindika li ġew illaxkati kontrolli, mekkaniżmi interni, u sens ta’
dmir fit-twettiq ta’ dak li għandu jseħħ.
Ordni u disordni
5. Is-sens
tad-dmir li kull gvern għandu jkollu fil-konfront tat-twettiq ta’ ħidmietu
mal-pajjiż qiegħed ikompli jintilef. Din
il-ġimgħa wkoll, il-pajjiż waqaf jisma’ x’seħħ ġewwa l-Korp tal-Pulizija. Issa li l-għatu qed ikompli jitneħħa, qed
joħorġu iktar każijiet skandalużi. Issa
hemm iktar li qed jaraw li jistgħu jikxfu u jkun hemm riżultati. Imma fir-realtà, kollox juri li l-Istat, taħt
il-Gvern Laburista ta’ Muscat, kien mimli b’tajn tal-korruzzjoni li l-iktar
iwaħħal. Ħadd ma emmen li dan każ uniku,
ta’ darba. Ħafna huma iktar konvinti li
l-pajjiż kellu, u għad għandu, linja ġenerali li tmur fid-direzzjoni kuntrarja
għas-sewwa. Il-kontroll intern kontra
t-tentazzjonijiet intilef. Bħal ma
ntilfet ukoll il-preparazzjoni tal-Istat fis-settur, dejjem iktar qawwi,
tal-immigrazzjoni irregolari. Hawn, kull
ma kien hemm ġie żarmat, u għadna ferm lura.
Ix-xhur li ġejjin ser jagħtuna iktar pariri.
Ġustizzja Soċjali
6. Fl-istess
dibattitu parlamentari sar diskors tajjeb ħafna tad-deputata Nazzjonalista
Maria Deguara dwar il-pożizzjoni soċjali li diversi anzjani u bnedmin
fis-soċjetà jinsabu fihom. Elenkat numru
ta’ problemi din id-deputata, li hija magħrufa għas-serjetà tagħha. Punti marbuta ma’ kif l-anzjani tagħna qed
ikollhom diffikultà, meta jimirdu, sabiex ilaħħqu mal-ħajja. Kif l-aħħar Performance Audit – Community Care for Older Persons tal-Awditur
Ġenerali tħalla fuq l-ixkaffa, bil-konsegwenza li t-trattament li huma
intitolati għalih mhumiex qed jeħduh.
Tkellmet dwar kemm is-servizzi mediċi għal dawk l-iktar fil-bżonn qed
imorru lura, bil-kumplikazzjonijiet tal-isptarijiet tagħna li qed trasferiti
lill-Vitals u Steward b’dejn nazzjonali qawwi.
Punti oħra ta’ telqa ġenerali tal-pajjiż.
Pożizzjoni Soċjali
7. Il-pajjiż
għandu ħafna fi ħdanu li qegħdin ibatu sew.
Dawn qegħdin, sfortunatament, jiġu njorati minn Gvern li kien moħħu fi
ħwejjeġ oħra. Dan joħroġ ċar ħafna
mill-EU-SILC 2018 Report. Rapport
analizzat u pubblikat fis-7 ta’ Awissu 2019, seba’ xhur ilu. Minnu joħorġu numru ta’ punti. L-ewwel: li 22% ta’ dawk li qegħdin
fir-riskju, jew fil-faqar, jinsabu prinċipalment fl-ewwel u t-tieni distrett
elettorali, msemmija Southern Harbour.
It-tieni: li żdiedu, mis-sena li għaddiet, dawk li ma jistgħux iżommu
darhom sħuna, u dan 7.6% - 35,692 persuna.
It-tieni: li 7%, kważi 12,000 persuna ma jistgħux ilaħħqu mal-ħlasijiet
tal-kera ta’ darhom. It-tielet: li
għandek 5.7% - 26,688 persuna li ma jifilħux jieklu tajjeb minħabba ż-żieda
fl-għoli tal-ħajja. Ir-raba’: li
l-maġġoranza ta’ dawn huma anzjani jew pensjonanti. Punti oħra li jimmeritaw attenzjoni urġenti u
indikaturi ta’ telqiet varji.
Statistika
8. Dan kollu
huwa, jew jista’ jkun, parti minn ġbir ta’ statistika korretta u neċessarja
għal min irid imexxi ‘l quddiem pajjiż.
Biss, hemm aljenazzjonijiet oħra.
Fosthom, dak li rajna din il-ġimgħa meta l-poplu ġie mistoqsi: l-ewwel,
jekk huwiex tajjeb li l-Gvern Laburista m’għadux, fil-ġenn assolut tiegħu, li
jneħħi l-fjuri minn quddiem il-Monument tal-Assedju l-Kbir; it-tieni: jekk
huwiex tajjeb li rriżenja l-Kummissarju tal-Pulizija li kienu xebgħu jindaħlulu
f’xogħlu; u tielet: jekk huwiex tajjeb li Ministru kompetenti tirriżenja għax
żewġha siefer ma’ min ma kellux isiefer.
It-tweġibiet huma ovvji ħafna.
Naturalment, il-kredtu ħadu l-Prim Ministru attwali, li qiegħed fil-honeymoon tiegħu.
Imma li kieku
9. Imma li kieku flok dawn id-domandi ovvji li
jwasslu, f’kull każ, għar-riżultati li rajna, saru oħrajn, kien ikollna rating fil-popolarità differenti. U oħra.
Kieku l-poplu ġie mistoqsi: l-ewwel, jekk huwiex japprova, jew
jikkundannaw dawk li wettaq il-Gvern Laburista ta’ Muscat fil-korruzzjoni
organizzata tiegħu? Jew, it-tieni:
x’jidhirlu mill-fatt li l-Kap tal-Uffiċċju tal-Prim Ministru kien involut ma’
min allegatament wettaq delitt daqshekk gravi u tal-waħx? Jew it-tielet: jekk taqblux li Prim Ministru
ta’ pajjiż jirċievi arloġġi u mbejjed ta’ valur f’rigali? Jew ir-raba’: jekk kemm-il darba s-soċjetà
hix tlaħħaq mal-għoli tal-ħajja, partikolarment il-pensjonanti u persuni
vulnerabbli? Inkella, l-ħames: jekk
il-Korp tal-Pulizija tmexxiex ‘il quddiem f’dawn is-seba’ snin jew le? Jew, is-sitta: kif il-bnedmin qed jiffaċċjaw
l-għoli sproporzjonat fil-kirjiet li qed jaraw il-futur tagħhom? Jew, is-seba’: jekk jaqblux li l-Istat biegħ
l-isptarijiet lil Vitals u Stewards u jrid, kull sena, jgħaddi miljuni li
tagħhom m’huwa jieħu lura xejn?
Kompletament differenti
10. Ċertament, ir-riżultat kien ikun
differenti. Ferm iktar ġust u li jersaq
sabiex wieħed jaffronta l-problemi veri fis-soċjetà. L-argumenti
politiċi ta’ sustanza jsiru fil-konfront tar-realtà, mhux tal-irrealtà. Isir fil-konfront tal-problemi li hawn u
jekk, wara, iż-żewġ partiti humiex jaffrontawhom jew jaħirbu minnhom. Bħalissa, fil-pajjiż hawn telqa ġenerali, li
ġejja mill-effett ta’ Gvern li kien inkompetenti u ppemetta ruħu jiġi maħkum
mill-korruzzjoni qawwija u diżorganizzazzjoni organizzata. Wieħed li kien iktar moħħu fil-ħakma
tal-mezzi ta’ komunikazzjoni, iktar milli li jgħid il-verità. Ħafna kienu jaħsblu li qegħdin viċin l-ogħla
smewwiet. Illum jagħrfu li huma qed
ixommu sew it-tajn li ninsabu fih.
Għalhekk nibqa’ nippreferi l-istatistika tal-verità, u mhux dik
tan-nuqqas tagħha: l-ingann.
