1. Dak li huwa sewwa ma jinbidilx skont iċ-ċirkostanzi jew il-konvenjenza. Politika li hija bbażata fuq it-twettiq ta’ dak li huwa sewwa, proprju għalhekk li tibqa’ ħajja. Proprju għalhekk li, fiż-żmien, tirbaħ u tegħleb dak li l-eventi umani jqajmu. Dak li jinbet fis-sikrana ma jvinċix fiż-żmien, imma llum jew għada jkollu jċedi. Anki jekk dik il-pjanta tidher kbira u soda, il-ħajja tneħħilha saħħitha, u anzi, kif naraw, kienet il-politika ċara tal-Gvern li tiċħad dan. Politika li wasslet lilha nfisha biex taħseb li huwa permess li tilgħabha bejn il-verità u dik li mhix, bejn il-ġustizzja u l-inġustizzja, is-sewwa u d-dak li mhuwiex.
Relattività
2. Ma hemmx relattività fil-verità. Din hija unika. Trid tinkiseb. Trid issir magħrufa. Trid min ifittixha. Imma ma tfissirx li hija ambivalenti jew dispensabbli. Tul is-snin preċedenti, wieħed irid jgħid li l-politika tal-Gvern Laburista mmexxija minn Joseph Muscat ħadet direzzjonijiet żbaljati fuq dan. Kien ġieb ħafna ammirazzjoni dwar il-metodu li bih aġixxa fil-politika Maltija. Ir-riżultati elettorali ma jiġux mix-xejn. Kien kapaċi jifhem u jaffronta diversi pożizzjonijiet personali li l-bnedmin fis-soċjetà kellhom. Biss, dan sar fil-kuntrast ta’ ideat politiċi li marru kontra dak li diversi jaraw u jħossu fil-kuxjenza tagħhom li huwa sewwa.
Is-Soċjetà tagħna
3. Is-soċjetà tagħna għandha, u tħaddan, diversi valuri tas-sewwa ġewwa fiha. Ħafna ġew mill-wirt li l-prinċipji etiċi Nsara għaddew. Ħafna iktar, però, issawwru mill-esperjenzi umani. Il-bnedmin fuq dawn il-gżejjer għaddew minn sekli ta’ jiem ta’ eżistenza, li minnhom siltu dak li huwa sewwa minn dak li mhuwiex. Ma kienx hemm impożizzjoni, kif uħud li kienu attivi fil-Partit Laburista kienu jgħidu, imma aċċettazzjoni. Il-bnedmin f’pajjiżna kienu jibqgħu kapaċi jinsġu d-destin tagħhom f’dak li għażlu fil-passat, fil-preżent u lejn il-futur. Proprju għalhekk li ġew magħżula l-valuri fundamentali biex imexxuhom ‘il quddiem. Anki jekk temporanjament ikun hemm min jista’ jidħak bihom fuq dak li qed jaraw u jħossu, xorta s-sewwa joħroġ. Għax iż-żejt, għalkemm jieħu ħinu biex jitla’ f’wiċċ l-ilma, xorta ma jitħallatx miegħu.
It-tluq ta’ Muscat
4. F’dan, proprju, il-pajjiż huwa b’ideat differenti. Hem min ra ħidmietu bħala żbaljata, hemm min bħala korretta. X’ser ikun il-ġudizzju tal-istorja, naħseb li jrid jgħaddi ċertu trapass ta’ żmien biex naslu għalih. Storja li mhix ser tinkiteb minn min “rebaħ”, imma minn min jista’ jidħol għal punti, fatti, effetti u konsegwenzi li bħalissa mhumiex jiġu għad-dawl. Se jkun hemm il-bżonn li wieħed isib raġuni determinanti u spjegazzjoni aqwa ta’ x’wassal sabiex mexxej politiku li kellu, u sa ċertu punt għad għandu, popolarità, jinżel minn fuq il-pedestall tiegħu. Hu li kien jipprova jikkalkula ħafna, sab li hemm venda li jrid jinżel fiha b’neċessità.
Il-Ħajja għandha triqitha
5. Il-bniedem jista’ jipproponi, imma mhux jiddisponi. Daħal ta’ ċertu età fil-politika, ġie mgħobbi b’responsabbiltà qawwija, ma kellux minn dik l-esperjenza essenzjali li takkumula u tiggwida f’moħħ kull politiku. Kif rajna, kien b’saħħtu fil-messaġġ li kien kapaċi jwassal. Kien, però, jiddependi fuq oħrajn f’dak li jrid jagħmel u jgħid. Id-direzzjoni u l-boxxla interna li kellu ma kinux diretti lejn l-għarfien li mal-prinċipji tas-sewwa wieħed irid joqgħod attent li ma jilgħabx bihom. Fil-“pakkett” sħiħ ta’ dak li rrappreżenta, ma kellux fis-sħiħ il-polx ta’ dak li huwa u jikkostitwixxi ‘l-poplu. Biss, kif nafu, il-ħajja għandha triqitha, u għadda proprju f’dan minn eventi li huma uniċi fl-istorja politika ta’ pajjiżna. L-effett kumulattiv, u forsi li mhux faċli li jinġieb lura, huwa li ma jistax jidħol lura.
Liġijiet żbaljati
6. Fil-ħajja politika fil-gvern hemm ġabra ta’ deċiżjonijiet li tista’ tieħu. Diversi jkunu ta’ direzzjoni, ftit ikunu leġislattivi. Il-Liġi għandha tkun, u hija, għas-servizz fis-soċjetà. Hemm min jemmen li biha wieħed jibdel in-natura ta’ kif soċjetà taħseb u tkejjel. Hemm liġijiet li jsiru b’impożizzjoni, u ħafna oħrajn b’aċċettazjoni. F’dan, il-Gvern Laburista, mill-2013, kellu għajta li jrid iwettaq firda li diġà kien hemm bejn l-Istat u l-Knisja. L-impostazzjoni kienet li hemm xi forma ta’ dittatura ta’ ideat ġejja mill-Knisja. Dan ma kienx minnu, u konna ilna snin twal li l-Istat jiddeċiedi kif irid. Biss, f’dan spiċċa li ressaq liġijiet li ġew imposti f’soċjetà li ma kinitx, u mhix lesta li taċċettahom.
Abbozz 96
7. Dan l-abbozz, li huwa marbut ma’ kunċetti strambi li jiddikjaraw li jridu jġibu l-Ugwaljanza, diversi fis-soċjetà qed jarawhom bħala impożizzjoni. L-ideat rappreżentati huma żbaljati. Ġejjin minn dak li qiegħed jiżviluppa bħala dittatorjata tal-liberaliżmu modern. Mhux biss, imma hija proposta leġislattiva li mhix verament neċessarja. Fis-soċjetà, diversi huma dawk li qegħdin iqumu sabiex isemmgħu leħinhom fuq l-inġustizzji li din il-liġi ser iġġib f’isem is-suppost ugwaljanza. Nittama li l-Gvern jagħti widen għal dan. Għax pajjiżna għandu wirt uniku li ma jistax jinbidel b’liġijiet li ma naqblux magħhom. Għax is-Sewwa jibqa’ s-Sewwa u l-bniedem, jagħmel x’jagħmel, ma jistax jibdlu.
No comments:
Post a Comment