Pajjiż batut.

 

 

1.    Ma kellniex naslu sa hawn, però issa hawn qegħdin.  L-effetti xejn pożittivi ta’ dak kollu li seħħ f’dawn l-aħħar snin fihom, tal-inqas, l-isfida tagħhom.  It-tkissir ta’ pajjiż huwa iktar faċli.  Ferm iktar diffiċli biex, minflok, tibni.  Tibni fuq dak li jibqa’.  Twettaq mill-ġdid dak li ħadem, jew taħseb li jista’ jaħdem fix-xenarju li l-futur ser iressqilna.  Hemm kumplikazzjonijiet umani, dawk li twieldu minn persuni li taw immaġini mod u sibnihom, fil-prattika, kompletament il-kontra.  Daħku bil-poplu.  Il-fatt huwa li l-pajjiż qiegħed jitmexxa minn formazzjoni politika li ser tħalli warajha wirt mimli dejn.  Hemm problemi li seħħew kaġun dirett tagħhom, u oħrajn li sabu art fertili biex kibru iktar.

 

Il-poplu qiegħed iħoss id-daqqa

 

2.    Il-pajjiż jista’ jkun aljenat, u aħna wkoll sirna parti minn dan.  Imma r-realtà tibqa’ li l-problemi hemm qegħdin u mhumiex jiġu konfrontati.  Bil-kumulu ta’ deċiżjonijiet żbaljati.  Bil-fatt li diversi ċedew għat-tentazzjoni li jxaħħmu, jew jixxaħħmu, l-affarijiet ħarġu mill-idejn.  Hemm wisq bnedmin fis-soċjetà involuti f’dan.  Il-ġid nazzjonali mhuwiex jiġi mqassam b’iktar ugwaljanza.  Anzi, kif qed naraw, qiegħed jidħol fi bwiet xi wħud.  Bwiet dak li jidhru barra, u dawk oħrajn li jibqgħu jinħbew wara l-kwinti.  Hemm traġedja f’dan, li dawk li l-aktar li kienu ppriedkaw kontra dan id-dnub mortali, kienu huma stess li wettquh b’tant konsistenza u perfezzjoni.

 

Fil-frattemp

 

3.    Fil-frattemp, hemm pajjiż li qiegħed imiss iktar mal-iżbalji li ttieħdu biex wieħed jaffronta l-pandemija.  Iktar li qegħdin isibu kumplikazzjonijiet fil-ħajja tagħhom fil-kwarantina.  Fil-telf tal-ħajja ta’ ġenituri u familjari għall-qalb tagħhom, f’ċirkostanzi ‘l bgħid minn kull dinjità u rispett.  Fil-każijiet li jiżdiedu b’rati xejn konfortanti.  Fl-għarfien ta’ diversi li ġew meħuda deċiżjonijiet żbaljati, li ma kienx f’postu li nitilqu niġru niftħu l-bibien tal-pajjiż.  Fl-inkwiet marbut fuq l-ispalla ta’ diversi ġenituri li jridu jiddeċiedu jekk jistgħux jafdaw il-kelma tal-Gvern u jibagħtu lill-uliedhom fl-iskejjel tagħna.  Fil-kumplikazzjonijiet akbar li ġew f’ħoġor l-għalliema li diġà kellhom l-isfidi kbar fl-edukazzjoni, u issa qed isibu ruħhom f’iktar.

 

Il-ġustizzja soċjali

 

4.    Oħtna l-ġustizzja soċjali tħalliet ‘il-bgħid mill-programm tal-Gvern.  M’għadx hemm min huwa s-sostenitur sod tagħha.  Hemm, anzi, min daħal fil-linja li m’għadhiex aktar applikabbli.  Illum, aktar minn qatt qabel, għandna lkoll nifhmu li dik li qabel kienet parti sħiħa mis-soċjetà li kellha tibqa’ tiġi sostnuta, issa ser issir neċessità assoluta.  Id-deċiżjonijiet żbaljati tal-Gvern, kif ukoll il-kumplikazzjonijiet li ġejjin mill-pandemija, qed iwasslu għal iktar bnedmin, f’din is-soċjetà tagħna, f’diffikultajiet ekonomiċi u soċjali kbar.  Għal dawk li għadhom ikunu mal-poplu, jgħixu magħhom verament, jafu kemm hija gravi.  Jafu kemm hemm realtà qawwija li qegħda tolqot iktar familji minn qabel.  Dawk li tilfu x-xogħol.  Dawk li għandhom il-biża’ li ser jitilfuh.  Dawk li ma jistgħux iħallsu l-kontijiet tagħhom.  Dawk li qed jaraw l-istat ta’ ħajjithom sejjer lura.  Dawn jiżdiedu, u mhux jonqsu, qegħdin.

 

Xi programm?

 

5.    Din hija r-realtà li ħadd ma jista’ jmeri.  Jista’ jipprova jaħrab minnha.  Jista’ jipprova jidħak bih innifsu, li għada pitgħada din il-kundizzjoni ser issolvi ruħha waħedha.  Imma, iktar mill-bieraħ, l-affarijiet ser ikunu fuqna.  Ser jitolbu miżuri veru u sodi, li sa issa m’aħniex naraw.  Qed naraw biss dawk temporanji, li jtawlu, u mhux dawk li jikkonfrontaw  Programm ta’ ħidma immedjata m’għandniex.  Programm sabiex iwieġeb għat-tbatija ta’ min qiegħed l-iktar ‘l isfel, jew qiegħed jara lilu nnifsu nieżel ‘l isfel m’għandniex.  Ma nistgħux nibqgħu naħsbu li ser ikollna budget, fl-aħħar tas-sena, li jwettaq il-mirakli.  Għandna bżonn miżuri kostanti li jwieġbu għar-realtà li tinbidel u li qed taggrava ruħha ġimgħa wara ġimgħa.

 

Preparazzjoni

 

6.    Minkejja kollox, xorta naħseb li bħala partit għandna nippreparaw aħna stess il-proċess tal-bidliet li jridu jsiru biex il-poplu jinqala’ minn din it-tbatija.  Il-pajjiż għandu bżonn dan il-proċess għal tlett raġunijiet.  L-ewwel: għax huwa tajjeb li wieħed iqajjem id-dibattitu fuq dak li hemm bżonn li jsir.  It-tieni: għax b’hekk inċaqilqu ‘l-Gvern preżenti biex jifhem li jrid iwieġeb sewwa għal din ir-realtà.  It-tielet: għax f’elezzjoni ġenerali, min irid jivvutalna, f’dak il-mument partikolari xorta ser idur fuqna għal tweġibiet.  Il-poplu jinteressa ruħu f’ħafna minn dak li jingħad fid-dibattitu nazzjonali, imma biex ikun f’pożizzjoni li jsegwi jrid ikun sod ekonomikament u soċjalment.  Fid-dinja jistgħu jsiru ħafna dibattiti politiċi ‘akkademiċi’, imma l-pajjiż jinteressah li jkollu stabilità u abbiltà li javvanza ‘l quddiem.

 

Il-futur

 

7.    Il-jiem li għandna, nafu x’rajna fihom.  Dawk li ġejjin, irridu nippreparaw ruħna għalihom.  Ħadd ma jaf x’ser jiġri aktar ‘il quddiem.  Ħadd ma huwa profeta.  Nistgħu nbassru.  Nistgħu nippruvaw niċċumbaw, imma lkoll nafu li dak li ġej ħadd ma jaf x’ser ikun fih.  Minn dak li qed naraw, is-sitwazzjoni ekonomika ser tkompli tmur lura.  Il-magna ser iddum iktar biex taqbad tajjeb.  It-turiżmu, li ilu jiġi mrawwem mill-Indipendenza, ser jieħu iktar żmien.  L-istess f’dik li hija l-pandemija.  Tista’ tispiċċa.  Tista’ ddum iktar, b’iktar kumplikazzjonijiet.  Imma l-fatt jibqa’ li l-Gvern tal-ġurnata mhuwiex preparat għal dan.  Mhux biss, imma f’din l-impreparazzjoni, il-poplu huwa verament batut.