Kriżi Finanzjarja oħra?

1.    Bdiet sena oħra.  Dawk li għaddew ma kienux faċli għalina.  Mimlija b’eżamijiet, provi u sfidi.  Daqqa qbiżnihom u għaddejna, u hemm daqqiet li le.  Imma fil-baħar qegħdin, bħala pajjiż sħiħ naqdfu fid-direzzjonijiet tagħna.  Anki jekk forsi ma nindunawx, imma rridu u qegħdin nissieltu kontra dak li qed iseħħ fid-dinja.  Tul dawn l-aħħar xhur, u minn dak li l-Ministru tal-Finanzi stess iqis, għal dawk li ġejjin l-ilmijiet, imqallba ser ikunu.  Hemm irwiefen, forsi li qed jeżerċitaw ruħhom fuqna.  Xorta, il-ħajja hija kif tgħixha, kif taħdem fiha, kif tassigura li tirrispetta l-bniedem, kif taħdem biex tipproteġih u tagħtih dinjità.

Katsushika Hokusai

2.    Waqt l-aħħar jiem tas-sena li għaddiet, sibtni naqra mill-ġdid ħidmet il-Ġappuniż Katsushika Hokusai (1760-1849).  Il-biċċa tiegħu magħrufa bħala “The Great Wave off Kanagawa” ġibitni nirrifletti fuq dak li għaddejna u sejrin lejh.  Fl-isfond blu skur hemm mewġa qawwija, kbira iktar mis-soltu, li tidher li trid tibla l-bnedmin li qed jaqdfu f’daqqa sejrin lejn triqithom.  F’kuntrast bejn żewġ xeni.  Fuq naħa l-kumbattiment tal-ħajja.  Fuq l-oħra l-paċi tal-Muntanja Fuji hija u taqleb mix-xitwa lejn ir-rebbiegħa.

Determinazzjoni

3.    Dak li għal uħud jista’ f’din ix-xena jidher bħala tmiem, inutilità, impossibilità għall-poplu ta’ dak il-pajjiż iħares lejha, proprju l-kontra sinjal ta’ kuraġġ u perseveranza.  Determinazzjoni li hija mwielda fil-bniedem mhux neċessarjament koltivata minn kull wieħed biex jikkumbatti n-natura u jibqa’ għaddej fejn għandu.  Dak l-element essenzjali li żamm lil dan il-pajjiż għaddej fis-sekli tiegħu.  Iktar ma jkunu qawwija l-avversitajiet, iktar jissoda u jbaskat lil dawk ta’ rieda tajba.  Ma’ kull qadfa ‘l quddiem jimxi, anke jekk ma jidhirx.  Ma’ kull forza koordinata, id-dgħajsa li tmexxih tavvanza.  Huwa u sejjer lura f’daru.  Lura f’dgħajsa (Oshiokuri-Bune) li tifilħu, mibnija apposta għal dan it-temp u kundizzjonijiet marittimi, tħaffef ‘il quddiem.

Realiżmu

4.    Katsushika Hokusai huwa hekk huwa stess.  Din l-istampa li nxtrat u daret id-dinja hija frott il-perseveranza ta’ dan il-bniedem.  Minn meta kien żgħir kien imħarreġ u kellu karriera maqsuma fi tnejn.  Din hija parti mit-tieni.  Dik li kellu jidħol lura għaliha wara li neputi jingħad li berbaqlu kull ma kien qala’ fl-ewwel.  Hija ħidma matura.  Waħda li tqegħdu sforz l-influwenzi varji li assorba f’ħajtu fl-aħjar.  Mhux biss, imma fl-għarfien li jista’ jibqa’ jkun aħjar milli kien qabel.  Kitbietu juru li xtaq iktar ħajja biex jitjieb iktar f’ħidmietu.

Maturità

5.    Lezzjonijiet mill-esperjenzi tal-oħrajn għall-ħajja tagħna.  Tagħlimiet li għandna nieħdu.  Dan għax tul din is-sena wieħed jista’ jipprevedi li ser nibdew ngħaddu minn provi ekonomiċi xejn faċli.  Ġustament, il-Ministru tal-Finanzi, l-Onor. Edward Scicluna, fl-aħħar tas-sena ħass li għandu jiftħilna għajnejna fuq dan.  F’artikolu loġiku u mill-iktar ċar, bit-titolu li jitkellem waħdu “Resqin lejn Kriżi Finanzjarja Internazzjonali oħra?” jiddiskuti dan.  Għax il-gwerer kummerċjali li qegħdin sejrin għalihom ser iħallu effett ekonomiku fuqna wkoll.

Baħar imqalleb

6.    F’dan l-artikolu jissemma’ dak li din il-gazzetta tkellmet dwaru, u f’din il-linja hija wkoll b’attenzjoni.  Il-miżuri li qed jittieħdu mill-Istati Uniti tal-Amerika taħt l-amministrazzjoni tal-Presidenza Trump, ir-reazzjoni ċara taċ-Ċina tal-President Xi Jinping, kif ukoll il-kriżi tar-Renju Unit huma elementi li ma nistgħux ninjoraw.  Hija ħaġa tajba li l-Ministru tal-Finanzi qiegħed jaffronta din il-pożizzjoni.  Huwa jgħid b’kawtela li din, għalkemm tista’ tidher ‘il bogħod “jista’ jħalli effett fuq dak li jkun qed jiġri ġewwa pajjiżna”.  Ir-realtà, però, hija li dan huwa baħar imqalleb li Katsushika Hokusai juri tant tajjeb.

Naffrontawha

7.    Dak li seħħ fl-2008 niftakruh.  Ma hemmx dubju li l-għaqal tal-Banek tagħna kien fattur determinanti biex issuperajna diffikultajiet kbar.  Imma dan kien akkumpanjat mill-għaqal politiku tal-Gvern immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi.  Il-Ministru dan ma jirrikonoxxihx.  Bal ma anqas jaċċetta li dik il-kriżi ġiet fuqna mingħajr ma stajna nippreveduha bħal sajjetta, mentri din qed narawha tiżviluppa quddiemna.  Proprju għalhekk li ser nerġgħu niġu quddiem sfidi ekonomiċi ġodda li rridu nagħrfu fejn sejrin.  Sfidi li għalihom ngħid li mhux ser ikunu biżżejjed, l-ewwel, ir-regoli, direttivi, liġijiet ġodda li ġew dawk iż-żmien introdotti, u ma nafx kemm ġodda.  Hemm bżonn ferm iktar.

Naqdfu flimkien

8.      F’ebda mument ma jista’ l-Gvern preżenti jgħid li l-Oppożizzjoni m’għamlitx il-parti tagħha tul dawn ix-xhur.  Il-parti tagħha biex tkun spalla, u fl-istess ħin biex tgħin biex wieħed jidentifika l-awqa miżuri li għandna nieħdu.  Dak li ġej għalina mhuwiex faċli.  Ser jolqotna b’xi mod.  Irridu però nkunu preparati sew għalih.  Dan jitlob li jkun hemm attenzjoni, studji u rapporti li jgħinu, jekk isiru minn issa.  Jekk, kif qed jidher, għandna l-vantaġġ li qed naraw li sejrin lejn Kriżi Finanzjarja oħra, ejja nkunu preparati għaliha.