Rigali ma jonqsux

1.            Ma kull jum toħroġ waħda ġdida.  Waħda dejjem ikbar u qawwija minn ta’ qabilha.  Dan il-Gvern li qed jagħmlilna pjaċir jgħid li huwa ġdid għadu ma waqafx iwettaq dak li m’għandux jitwettaq.  L-ispiża nazzjonali tielgħa  mingħajr kontroll.  Il-ħatriet bla sens għaddejjin biex jagħtu rigali lil tal-qalba.  Il-lista tal-konsulenzi għal dawk li m’għandhomx speċjalizzazzjoni għaddejja.  Iħallas il-prezz ta’ gvern li ma jixraqx lil dan il-pajjiż.

2.            Gvern li moħħu biex jaħrab minn dawn il-problemi m’huwiex jifhem kemm dak li ġieb fis-seħħ  diġà għamel ħafna ħsara llum.  Din il-ġimgħa kellna, l-ewwel, il-Ministru tal-Finanzi jitkellem mhux b’tant attenzjoni jew preċiżjoni u wara l-gazzetta “Financial Times” tqattagħna biċċiet, it-tnejn fuq il-liġi bla bidu jew tmiem taċ-ċittadinanza.  Qed nitilfu mit-teżor tal-kredibilità li għandna fix-xejn u l-Gvern komdu iħalli l-affarijiet għaddejjin.

3.            Mhux ser ngħid li qed niftakar f’dak l-Imperatur Ruman li beda jdoqq l-arpa waqt li l-belt kienet qed tinħaraq, biss is-sitwazzjoni sejra lura iktar milli wieħed jimmaġina.  Imma, ngħidu x’ngħidu, jidhru minflok determinati biex dak li fasslu f’moħħhom qabel l-elezzjoni jseħħ.  L-isbaħ waħda kienet din tal-aħħar, marbuta mal-proprjetà tal-poplu fl-Australia Hall.  Ma hemmx deskrizzjoni aqwa minn dik ta’ skandaluża.

4.            Kemm għamlu biċċa xogħol tajba l-Moviment Żgħażagħ tal-Partit.  Ksew il-bini b’ċoff aħmar kbir.  Dekorazzjoni li nafu lkoll nużaw fil-festi tal-Milied.  Aġir li kixef, b’sempliċità mill-aqwa u diretta li l-Gvern Laburista għadda lill-Partit Laburista rigal.  Post li huwa stmat li jiswa l-miljuni tneħħietlu kawża minn fuqu.

5.            Il-Partit Laburista kien jaf li ma kellux ċans jirbaħ din il-kawża.  Kien jaf li għandu tort u skont il-liġi l-poplu kien ser jieħu lura f’idejh dak li ġie abbandunat, traskurat u mkisser minnhom.  Post mill-isbaħ ħallewh hekk għal snin twal.  Dmir il-Gvern serju kellu jkun dak li ma jindaħalx u jħalli l-proċeduri għaddejja.  Minflok, uża l-poter b’mod mill-iktar arbitrarju.

6.            Ġej iż-żmien tal-Milied, meta verament nagħtu lil xulxin rigali ġenwini u  mill-qalb.  Biss il-Gvern, flok għadda ħwejjeġ tajba, qed jgħaddi dak li m’għandux.  Flok jamministra sewwa f’isem il-poplu qiegħed jagħmel dan għall-vantaġġ partiġġjan tiegħu.  Dak li qed isir qed jiġi  nnutat.  Il-poplu jaf.  Pajjiżi  oħra żgu li raw u fl-aħħar tal-jum huwa l-pajjiż li jrid iħallas.  Ir-rigali ma jonqsux, imma mhux il-poplu qed jeħodhom iżda ħaddieħor.

Mill-Parti ta’ Fuq*

1.          Trid tiġi fil-parti ta’ fuq tal-Unjoni Ewropeja biex tmiss ma’ realtà kompletament differenti minn tagħna. Id-dinja ta’ hemm fuq għandha illum lezzjonijiet li jekk ma tmissx sewwa magħha mhux neċċessarjament tifhimhom jew teħodhom. Kelli din l-opportunità din il-gimgħa waqt li kont ġewwa l-belt ta’ Talinn fl-Estonja, ndur fi ftit siegħat l-irkejjen u t-toroq akkumpanjat minn storiku Estoni Juri Kuuskumaa li huwa il-Kuratur tal-Mużew ta’ l-Arti Kadriorg nara l-influwenzi varji li il-poplu Estoni, prevalentement luteran, ra b’għajnejh.

2.          Bejn post storiku u ieħor intlift niddibatti diversi punti. Il-perjodu tat-Tieni Gwerra Mondjali bil-preżenza tal-Ġermanja Nażista sabet ruħha komparata f’diversi mumenti ma’ dik tar-Russja Sovjetika.  Kemm qatlu Estoni n-Nażisti u kemm il-komunisti, x’kienet l-attitudni ta’ wieħed fil-konfront ta’ l-ieħor. Bnedmin li sabu ruħhom iridu jgħixu ma’ min kien deċiż li ma tantx jittollerahom. Sibtni quddiem l-uffiċċju tal-Prim Ministru, li aktar tard kelli l-opportunità niltaqa’ miegħu wkoll, u hemm mal-ħitan esterni hemm lista twila  ta’ Ministri tar-Repubblika libera Estoni li nqatlu ffuċillati, jew minn naħa jew minn oħra.

3.          Illum iħossuhom liberati, poplu li għandu t-tmun tal-pajjiż f’idejh preparat sabiex jaffronta sfidi ġodda. Il-bandiera bil-faxxex blu, suwed u bojod tperper minn fuq il-bjut qisu ma huwa xejn, biss taħt Josef Stalin (li ddeskriva lil Estoni bħala problema li tista’ tiġi solvuta billi jittneħħew minn wiċċ id-dinja) kont teħel ħamsa u għoxrin sena ħabs u ħamsa minnhom fis-Siberja jekk kemm–il darba ittellagħha.  Beda jidħak waqt li ddeskriva l-perjodu ta’ Nikita Kruschev bħala aħjar għax kont teħel għaxar snin biss! Il-bandiera tperper bir-raġun fl-ogħla istituzzjonijiet tfakkar ma’ kull radda tas-salib f’dak li kienu u f’dak li huma.

4.          Waqt li tgħaddi mit-toroq tara li l-belt qegħda tipprova terġa’ tieħu r-ruħ. Miżgħuda bi knejjes, palazzi, lukandi u ristoranti hemm ħajja differenti. Jidher ċar li t-turiżmu qiegħed jikber b’rata interessanti. F’kull stabiliment tara li hemm qabża li qegħda issir minn dan il-poplu paċifiku li għamel wisq snin iddominat. Hemm rabtiet storiċi li jmorru minn naħa mill-preżenza tal-Kżari Russi jidwu minn Pietru il-Kbir u Katarina l-Kbira u dan flimkien mad-diversi djar u mħażen tan-negozjanti f’parti mill-bliet hansejatici li kienu tant b’saħħithom sew fil-kummerċ. Hemm passat magħġun ukoll f’influwenza Ġermaniża li tkabbar iktar.  Dan Juri qalli li jaf il-Ġermaniż u r-Russu tajjeb u dawn servewh għar-riċerki varji fl-istorja ta’ pajjiżu.

5.          Biss, minn kelma għal oħra, stajt nara kemm quddiemi kelli persuna li għadda minn mumenti iebsa. Stajt napprezza dak li għadda minnu hu u l-poplu. Ħelsu minn poter politiku estrem, ma hemmx dubbju, imma meta tara l-idejat li huwa jħaddan tinduna li l-influwenza kulturali ta’ dak l-perijodu hemm għada. Il-liġijiet, in-normi, ir-regoli li huwa jħaddan ġewwa fih issawru minn żmien il-materjaliżmu stoiku.  Il-kunċett tal-bniedem, l-identità tiegħu, il-bilanċ intern bejn dak li huwa moralment konvint u dak li huwa kundannabli għadu taħt il-ħakma ta’ ideat oħra.

6.          Waqt li konna mexjin fuq is-swar tal-parti ta’ fuq tal-belt appena titlaq il-knisja ta’ Santa Marija, urieni fil-bogħod blokk kbir ta’ djar barra l-parti ċentrali li fhimt li ġiet imtellgħa mis-Sovjetiċi għas-suldati tagħhom. Hemm il-maġġoranza tagħhom baqgħet b’diffikultajiet illum ta’ integrazzjoni. Ippreferew jgħixu ma’ l-Estoni minflok imorru lura. Sfida verament kbira għall-futur meta wieħed jara kif rajt ġewwa Narva li l-fruntiera mar-Russja qegħda hemm. Ir-rapport ta’ dominaturi ma’ dominati qed jaqbad toroq li għad irridu naraw kemm u sa fejn ser ikun hemm għaġna sħiħa.

7.          Il-ġenerazzjonijiet il-ġodda, mhux dawk ta’ Juri li għad għandhom wisq feriti fil-memorja tagħhom, iridu jibnu dan. Mhux ser ikun faċli. F’mumenti tista’ tmiss l-ateiżmu komunista jaħdem id f’id ma’ dak tal-liberaliżmu ta’ llum. F’oħrajn hemm min qiegħed jipprova jiddistingwi ruħu. Din hija l-qabża l-kbira, l-isfida li dawk li għexu taħt reġim fejn kien aċċettabli li tkun ateu sabiex tidħol fix-xogħol mal-istat, u anzi li ġew magħġuna minn dan il-kunċett tal-ħajja li jippruvaw jibnu stat u kunċetti tal-ħajja kompletaent differenti. Hemm sinjali ta’ bidla. Hemm ċar diversi li jridu juru li biex tibni soċjeta’ differenti trid tibbaża fuq normi, liġijiet li m’għandhom x’jaqsmu xejn ma’ dak li l-materjaliżmu storiku, l-ateiżmu kienu kapaċi jagħtu. Prinċipji li jħarsu lejn il-ħajja u li jitilqu mill-bżonn li jiġi.

 *Dan l-artikolu kien deher fil-Mument fil-21 ta Lulju 2009.

Fejn spiċċa s-soċjaliżmu?*

1.         Ma hemmx bżonn ħafna trattati twal fuq kitbet Karl Marx u s-segwaċi tiegħu.  Ninsab żgur fl-aħħar ta’ l-iskaluna biex nazzarda din it-triq però llum, wara tant snin, naħseb li tajjeb li wieħed jipprova jagħmel ftit riflessjonijiet ġenerali.  Ma rridx ngħid li huwa żbaljat li wieħed jerġa’ jara mill-ġdid kitbet Marx, Engels, Lenin, Rosa Luxemburg u l-oħrajn kollha.  Dan anzi huwa tant parti mill-istorja tad-dinja li nistgħu nifhmuha aħjar jekk naqrawhom u naraw x’qalu u x’effetti ħolqu kitbiethom.  Għalhekk, għalkemm jidher mill-iktar ċar li s-soċjaliżmu m’għadux ileqq ħafna, xorta huwa parti minn ħsieb, forza li l-bniedem ivvinta sabiex jipprova jibdel.  Kemm dan irnexxielu rridu naraw u titkellem l-istorja.

2.         It-tlugħ u l-waqa’ tal-Ħajt ta’ Berlin immarkaw il-bidu u tmiem id-dominanza Sovjetika, ma hemmx dubju, però rridu naċċettaw li l-marksiżmu kien diġà spiċċa qabel.  Fil-ħidma ta’ kull ġurnata, minn forza ta’ progress fir-realtà saret waħda ta’ rigress.  Minn forza ta’ qawmien mill-ġdid saret waħda ta’ distruzzjoni.  Anzi, wara r-rivoluzzjoni, dawk li ħadu l-poter f’idejhom assiguraw li jsiru forza konservattiva.  Ma riedu jbiddlu xejn u rajna, anzi, kif il-poter tant beda tielgħa għal rashom li kienu saru theddida għad-dinja.  Kultura differenti ta’ kif tittratta l-poter ta’ l-Istat.  Waħda li għad għandha l-effetti tagħha.

3.         Is-sabiħ ta’ kollox kien li tul l-eżistenza ta’ l-Unjoni Sovjetika, l-pajjiżi l-oħra fl-Ewropa kellhom partiti soċjalisti u komunisti b’saħħithom.  Kif spiċċa kollox, spiċċaw huma wkoll.  Iddisintegraw ruħhom, kważi sparixxew f’numru ta’ Stati.  Biss dan ma fissirx li kitbet is-soċjalisti ma baqgħetx tinfluwenza lil politiċi oħra f’irkejjen oħra tad-dinja.  Dak baqa’ hemm, b’manifestazzjonijiet varji li huma stess sabu ruħhom suġġetti ta’ studji varji.

4.         Għax għalkemm ma hemmx dubju li huma l-prinċipji li l-partit iħaddan li għandhom jagħtuh direzzjoni l-ewwel, u wara jservu ta’ kalamiti għal bnedmin oħra sabiex jinġabru u jingħaqdu fih, hawn għandna iktar x’nifhmu.  Jekk il-mexxejja ta’ materjaliżmu storiku jew anti-storiku huwa parti mill-iżvilupp “naturali” ta’ soċjetà mmexxija mill-bnedmin, irridu naraw iktar ‘il quddiem.  Biss, irridu naċċettaw li s-soċjaliżmu ser jibqa’ mmarkat bl-abbiltà tiegħu li jinqasam f’biċċiet li wara jikkuntrastaw lil xulxin.  Il-varjetà ta’ soċjaliżmi u komuniżmi li d-dinja rat u għadha tara huwa verament interessanti.

5.         Ngħid dan għax apparti l-istorja politika fl-Ewropa sħiħa hawn ukoll ċirkostanzi oħra li jimmeritaw attenzjoni.  Laqatni reċentement dak li qiegħed jiġri ġewwa n-Nepal, dak il-pajjiż mgħaffeġ bejn tant kulturi.  Hawn għandna żewġ ulied il-komuniżmu jikkumbattu kontra xulxin bħala Gvern u Oppożizzjoni.  Mhux biss, imma hemm akkużi reċiproċi ta’ vjolenza fuq membri tal-partiti opposti.  F’dan l-Istat hemm partit marksista-leninista li huwa fil-gvern immexxi minn Kumar Nepal u fl-oppożizzjoni wieħed marxista mmexxi minn Prachanda.  Ftit xhur ilu kienu t-tnejn fil-gvern f’koalizzjoni, biss iġġieldu meta l-partit Maosta ried idaħħal fil-forzi armati tletin elf persuna li kienu gwerillieri.  Dak allarma l-maoisti-leninisti u spiċċa kollox.  Qed jiġġieldu ġlied kbir li l-futur biss irid jgħidilna fejn ser jaslu.

6.         Ideoloġikament fuq il-karta jidher li ma hemmx xi punti li ma jistgħux jaqblu fuqhom u l-bandieri tagħhom it-tnejn huma ħomor bil-falċi u l-martell, imma l-ġlied bejn il-bnedmin ma jistax jinġabar.  Min huwa llum il-veru soċjalist ġewwa dak il-pajjiż ftit jafu.  It-tnejn jgħidu li huma ulied veri.   Ir-realtà hija li s-soċjaliżmu spiċċa f’sempliċi ġlied għall-poter, mingħajr ebda forma ta’ prinċipji ta’ xejn.  Anzi, l-ideoloġija tidħol biss sakemm hija parti mit-tgħajjir ta’ naħa lejn l-oħra, il-bqija poter għal wiċċ il-poter.

7.         Id-dinja rat ħafna esperjenzi bħal dawn.  Il-kitbiet tas-soċjaliżmu llum sejrin lejn din id-direzzjoni inevitabbli.  Dik li fiha tispiċċa r-relevanza politika u tikber iktar dik storika.  L-istorja ta’ l-umanità ma tistax tiċħad l-eżistenza ta’ dan il-moviment politiku u anzi m’għandhiex għax hemm ħafna lezzjonijiet x’wieħed jista’ jieħu.  Dan għax serva għal ħaġa u tilef l-importanza għal oħra.  Ma hemmx dubju li llum ġie destinat li jingħalaq darba għal dejjem mill-possibilità li jibqa’ kkunsidrat bħala soluzzjoni tal-problemi li l-bniedem jiffaċċja.  Biss xorta m’għandux jiġi njorat minn min irid jaħrab l-iżbalji li saru.

 *Dan l-artikolu kien deher fl-Illum fil-21 ta Lulju 2009.

Għaddiet is-Sena Pawlina *

1.         Ftit jiem ilu kellna magħna l-Kardinal Ennio Antonelli, mibgħut speċjali mill-Papa Benedittu XVI.  Kelli x-xorti li niltaqa’ miegħu appena niżel f’pajjiżna.  Laqatni l-mod miftuħ, preparat, li bih jersaq lejn l-argumenti, huma x’inhuma.  Tiskanta kif fi ftit mumenti jfehmek mill-ewwel l-abbiltà tiegħu.  Ma tantx issib persuni bħalu.  Konna ilna ma naraw Kardinal li, mingħajr ma trid, jiġbdek bit-tbissima u bid-diskors intelliġenti tiegħu.  Kien verament f’waqtu li resaq f’Malta u fl-aħħar tas-sena li ddedikajna lil Missierna San Pawl.

2.         Id-29 ta’ Ġunju ta’ din is-sena ser jibqa’ mfakkar għaċ-ċelebrazzjonijiet sbieħ li seħħew.  Kien hemm parteċipazzjoni attiva ħafna min-naħa tal-pajjiż kollu.  Mhux biss f’festi esterni, imma f’diversi riflessjonijiet u diskussjonijiet fuq kitbet u ħidmet San Pawl.  Ħarġu diversi aspetti li ssoltu ma narawx.  Rajna mill-ġdid din ir-rabta speċjali li bniedem ta’ intelliġenza kbira u superjuri kellu magħna.  Rapport li nbena proprju b’fatt sekondarju, dak li fid-dinja legali jissejjaħ “act of God”.  Dak li seħħ snin ilu f’maltempata fil-Mediterran jitlob riflessjoni kif mill-gżejjer kollha li fihom seta’ mar, spiċċa proprju hawn.

3.         Dan il-jum ħabat ukoll mal-aħbar li l-Papa ta li ġewwa l-Knisja ta’ San Paolo fuori le Mura hemm żgur midfun l-Appostlu.  Hemm l-għadam tiegħu proprju f’din il-knisja li, oriġinarjament kienet intenzjonata sabiex tagħti ġieħ lilu daqskemm dik dedikata lil San Pietru, li bdiet tinbena lejn is-sena 384 WK mill-Imperatur Valentinianu II.  Dan l-Imperatur ried li qabel kull bidu ta’ kostruzzjoni sija s-Senat kif ukoll il-poplu Ruman jiġu konsultati u llum għandna monument li ppreservawh għalina.  Il-ħidma metikoluża għal dan saret taħt is-sorveljanza tal-Kardinal Andrea Cadero Lanza di Montezemolo, l-Arċipriet li huwa perit speċjalizzat fit-teknika u x-xjenza tal-kostruzzjoni.

4.         Dawn iż-żewġ eventi jixirqilhom attenzjoni partikolari fl-iżvilupp sħiħ ta’ dak li nafu fuq dan il-persuna eżemplari u dak li għad fadlilna niskopru.  Hemm diversi biċċiet li l-arkeoloġija moderna kapaċi tagħti u għadhom għad-disposizzjoni tagħna fil-fdal li Ruma għadha kapaċi tagħti.  Jiġi mill-ewwel quddiemi l-wiċċ li għad għandna ppriservat fil-Katakombi ta’ Santa Tecla f’Ruma.  Dik l-immaġini ta’ persuna b’wiċċ ta’ paċi interna kapaċi jifhem u jaħdem b’ħiltu kollha lejn għan wieħed – dak tat-tixrid tal-messaġġ Nisrani.  Qegħda hemm immortalizzata għalina lkoll.  Xiehda ċara li l-bniedem għex u uża tajjeb il-ħin li ġie lilu misluf.

5.         Pajjiżna għandu diversi punti wkoll x’jiskopri u jivverifika fuq dan.  Għax bejn il-leġġenda u l-preżenza hemm numru ta’ fatti li nittama li għada pitgħada l-arkeoloġija tagħna ssib iktar informazzjoni għalina.  Għax ma hemmx dubju li San Pawl wasal f’Malta – dan illum huwa aċċertat, biss hemm postijiet fuq din il-gżira marbuta miegħu fuq dak li ngħad minn ġenerazzjonijiet twal bħal, per eżempju, li wasal f’San Pawl il-Baħar u li wara telaq minn Bormla li forsi għada pitgħada nsibu aktar messaġġi mill-passat li jgħinu lilna napprezzaw dak li għandna.

6.         Hu x’inhu, dawn il-gżejjer huma fortunatament marbuta miegħu.  Din is-sena żgur servietna biex nidħlu f’dan il-proċess li permezz tiegħu stajna niskopru aħjar l-għeruq tagħna.  Il-kitba tiegħu hija parti mill-patrimonju tad-dinja, mhux biss dak Nisrani.  Jifforma parti mill-proċess ta’ l-iżvilupp taċ-ċiviltà fl-Ewropa u fid-dinja li pajjiżna huwa pass importanti fiha.  Iċ-ċerimonja ta’ l-għeluq għalhekk iċċelebrat b’mod qawwi dan il-messaġġ li ma għandniex ikunu boloh u narmu jew b’xi mod inċekknu.

 *Dan l-artikolu kien deher fil-Mument fit-12 ta Lulju 2009. 

Il-bniedem u l-invenzjonijiet*

1.         Laqatni l-artikolu xi ġimgħat ilu fil-Herald Tribune li kellu bħala suġġett il-kriżi ekonomika preżenti fid-dinja.  F’parti minn dan, Thomas L. Friedman jgħid: “Therefore, the country that uses this crisis to make its population smarter and more innovative – and endows its people with more tools and basic research to invent new goods and services – is the one that will not just survive but thrive down the road.  We might be able to stimulate our way back to stability, but we can only invent our way back to prosperity.  We need everyone at every level to get smarter.”

2.         Dan l-argument fih ħafna sens.  Il-bniedem jivvinta strumenti ġodda, mezzi differenti għax isib lilu nnifsu fil-bżonn.  Mhux kull persuna jkollha fiha t-talent li tmur lejn toroq ġodda, anke jekk ma hemmx forzi esterni ta’ neċessità.  Biss dawk li għandhom dan il-melħ konċentrat fihom jispikkaw f’mumenti bħal dawn.  Ikunu huma, diversi drabi, l-ewwel li jiftħu l-bibien għal soluzzjonijiet li jwieġbu għar-realtà li pajjiż, poplu, komunità jkunu qed jiffaċċjaw.

3.         Il-punt tat-tluq huwa kemm soċjetà tagħti importanza lill-istudju.  Il-prijorità trid tkun l-edukazzjoni u l-għarfien li mingħajrha ma nistgħux nimxu ‘l quddiem.  L-investiment determinanti f’dawn l-aħħar għoxrin sena f’pajjiżna kien proprju dan.  L-abbiltà li f’sitwazzjoni fejn l-infrastruttura ta’ l-Istat Malti kienet qed titlob flejjes u attenzjoni, xorta waħda rajna li strateġikament jagħmel il-ġid li mmexxu t-tagħlim ‘il quddiem.

4.         Mhux biżżejjed, b’danakollu, li tibgħat persuni fil-bank ta’ l-istudju, imma huwa għaqli li tassigura li l-kwalità ta’ dak li jingħad jogħla huwa wkoll.  Illum nużaw il-kliem “eċċellenza”, “state of the art” u oħrajn simili u sewwa nagħmlu, biss fir-realtà qegħdin sempliċement nerġgħu naffermaw li hemm lok għat-tagħlim mingħajr ma hemm wkoll rabta ekonomika magħha.  Ma hemmx x’wieħed jiddibatti fuq dan.  Huwa magħruf li ħafna ġenji ta’ l-arti żviluppaw dan għad-dinja għax ġew injorati fuq proġetti kbar minn persuni li kellhom il-mezzi ekonomiċi biex jidħlu għal dan il-“kapriċċ”.

5.         Il-“kapriċċi” ta’ l-antik urew lin-nies ta’ żmienhom is-saħħa politika tagħhom, manifestazzjoni pubblika tal-importanza ta’ dak li twettaq, jew aħjar ta’ dak li huma.  Suġġett verament interessanti li reċentement l-Avukat Mark Micallef kiteb dwaru fit-tul fil-ktieb tiegħu “The Politics of Art” li jimmerita attenzjoni żgur.  Il-politika, l-espressjoni pubblika ta’ l-invenzjonijiet tal-bniedem jgħaddi minn fuqhom iż-żmien.  Il-pendlu jibdel l-iskop tagħhom, jew aħjar, fuq naħa jħalli u fuq oħra tiżdiedlu l-importanza f’setturi oħra.  Dak li meta sar kien “biss” dikjarazzjoni politika, illum sar iktar wieħed marbut ma’ kemm jirnexxilu jkun kreattiv il-bniedem.

6.         Persuni fl-ekonomija mhux dejjem japprezzaw dan il-fenomenu fl-iżvilupp uman u jkunu iktar disposti li janalizzaw biss x’invenzjonijiet ser iqallgħu flus u jħaddmu r-rota tal-kummerċ.  Imma naħseb li meta jikkunsidraw kemm l-opri ta’ l-arti huma mogħtija valur, u anzi huma kalamiti għal kummerċ ieħor, jistgħu jibdlu fehmithom.  Id-dinja tgħallima fuq dan.  Reċentement rajna numru ta’ każijiet ta’ diffikultajiet ta’ natura diplomatika li twieldu proprju mill-għarfien tal-potenzjal tal-prodott li l-invenzjoni tal-ġenju tal-bniedem irnexxielu joħloq.  Ta’ kemm opri ta’ l-arti għandhom saħħa ekonomika.

7.         Hemm, biex ngħidu hekk, żewġ każijiet klassiċi li ġejjin mid-dinja antika.  L-ewwel, it-talba ta’ l-Eġittu sabiex il-Ġermanja tagħti lura l-bust ta’ Nefertiti.  Ma nafx min wettaq din l-opra verametn sabiħa.  Nafu biss li fl-1912, Ludwig Borchart sabu fl-iskavi tiegħu fl-Eġittu u ħadu miegħu f’Berlin fejn jinsab.  Zahri Hawass, li llum huwa magħruf u aċċettat bħala awtorità, ddikjara li dan ittieħed illegalment (b’mezzi frodoloenti) u allura hemm bażi sabiex dan jingħata lura.  L-istess, u dan huwa t-tieni każ, jista’ jingħad fil-kontroversja interminabbli bejn l-Ingilterra u l-Greċja fuq ‘l hekk imsejħa “Elgin Marbles”, il-biċċiet tal-Parthenon li meta tmur fl-Akropoli tapprezzahom ferm iktar milli fuq l-istampi, ser jibqgħu żgur ballun ta’ kontestazzjoni bejn dawn iż-żewġ pajjiżi.

8.         Ir-realtà ta’ dawn l-eżempji hija li ħadd ma huwa dispost li jċedi dak li l-invenzjoni umana rnexxielha tagħmel.  Dak li jsir fl-arti, fil-kultura, dak li l-bniedem kapaċi jivvinta għad-diversi raġunijiet li l-ħajja u ż-żmien jagħtu, jibqa’ hemm.  Iktar ma jkun tajjeb, iktar ma jkollu elementi ta’ invenzjoni, ta’ kreattività, iktar jispikka u jibqa’ hemm fis-sekli li jista’ jkun hemm għad-disposizzjoni tal-bniedem.  Fortunatament għalina t-talenti li għandu l-bniedem ma jintilfux f’perjodu wieħed, imma jibqgħu għalina biex nużawhom.  Aktar ma dan jiġi apprezzat mill-politiċi, iktar nimxu ‘l quddiem.  Dan għax nistgħu nistimulaw lura l-ekonomija lejn l-istabilità imma nistgħu wkoll naslu għal prosperità bl-abbiltà ta’ l-invenzjoni.

*Dan l-artikolu kien deher fl-Illum fit-12 ta Lulju 2009.

L-Oppożizzjoni tappella lill-Gvern jiċċara l-fatti dwar it-traġedja ta' Lampedusa

Fid-dawl ta’ dak li ġie irrapurtat illum f’The Malta Independent on Sunday, rigward dak li seħħ fil-lejl tal-11 ta’ Ottubru li għadda ftit ‘l barra minn Lampedusa, il-Partit Nazzjonalista jappella u jħeġġeġ lill-Gvern u lill-awtoritajiet kompetenti sabiex jiċċaraw il-fatti kif seħħew fid-data imsemmija u dan bil-għan illi ma tiġix imtappna r-reputazzjoni ta’ pajjiżna.

Il-PN qed jagħmel din is-sejħa fl-interess nazzjonali u sabiex ikun żgurat li pajjiżna jibqa’ dejjem u f’kull ċirkostanza jaqdi d-dmirijet tiegħu skond il-liġi u d-dritt internazzjonali.


Uffiċċju Informazzjoni

Partit Nazzjonalista

L-Oppożizzjoni qed tkun il-katalist għal kunsens nazzjonali fuq l-iskema taċ-ċittadinanza

L-Oppożizzjoni Nazzjonalista qed tkun hi l-katalist għal kunsens nazzjonali fuq l-iskema kontroversjali taċ-ċittadinanza, u dan biex jintlaħaq ftehim biex din l-iskema ma tibqax waħda ta’ bejgħ tal-identità tagħna iżda tkun skema ta’ investiment f’pajjiżna.

Dan qalu l-Kap tal-Oppożizzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil f’intervista fuq Radio 101 illum il-Ħadd 15 ta’ Diċembru 2014. Wara ġimgħatejn ta’ diskussjonijet weqfin dwar din il-kwistjoni, in-negozjati reġgħu tkomplew din il-ġimgħa fejn l-għan ta’ dawn id-diskussjonijiet huma li jintlaħaq ftehim dwar l-iskema mgħaġġla u mnedija b’nuqqas ta’ ħsieb mill-Gvern ta’ Muscat.

Minkejja l-kritika ta’ Muscat li l-Oppożizzjoni qed tkun negattiva, kella tkun l-Oppożizzjoni li ssejjaħ għall-dawn in-negozjati, u b’hekk bdiet ħidma biex ittaffi l-impatt negattiv ta’ din l-iskema kemm fuq sfond lokali kif ukoll f’dak internazzjonali. Tant hu hekk, spjega Simon Busuttil fl-intervista, li anke l-Ministru Laburista Edward Scicluna kellu kliem iebes għall din l-iskema f’diskors li għamel fil-Parlament Ewropew il-ġimgħa l-oħra.

B’rabta ma’ dan, il-Kap tal-Oppożizzjoni ddeplora l-mod ta’ kif il-PBS qed tinsulta l-intelliġenza tal-poplu Malti u Għawdxi meta għażlet li ma tirrapurtax aħbar bħal m’hija l-istorja ta’ dak li qal Edward Scicluna fuq l-iskema taċ-ċittadinanza. Il-Kap tal-Aħbarijiet tal-PBS qal li dawn ma kellhom l-ebda valur t’aħbar, u qed jagħżel li jiċċensura dak kollu li jista jambarazza lill-Gvern Laburista. Dwar dan il-Partit Nazzjonalista qeda dmiru u ressaq ilment quddiem l-Awtorità tax-Xandir, liema ilment ser jinstema nhar it-Tlieta 17 ta’ Diċembru 2014.

Simon Busuttil spjega kif din l-iskema taċ-ċittadinanza ngħatat prominenza tant li l-Parlament Ewropew ser jiddiskuti dan is-suġġett b’mod speċifiku x-xahar id-dieħel, fejn diġa qed jidher li kulħadd huwa kontra din l-iskema – b’konsegwenza li r-reputazzjoni ta’ Malta kull ma jmur qed titnaqqar. Busuttil qal ukoll li jistenna li l-Prim Ministru Muscat jirritorna mis-Summit Ewropew ta’ tmiem din il-ġimgħa, liema summit ser jittratta fost l-oħrajn il-problema tal-immigrazzjoni rregolari – b’risposti ċari u miżuri konkreti biex itaffi din il-kwistjoni. Dan għaliex issa wasal żmien fejn flok kliem u theddid, il-Maltin iridu jaraw riżultati u fatti.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista ddiskuta wkoll l-emendi li qed tipproni l-Oppożizzjoni dwar l-unjonijiet ċivili u l-addozzjoni bejn koppji tal-istess sess. Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista jappoġġja l-unjoni ċivili, jixtieq wkoll li dwar il-pass li jmiss, jiġifieri tal-addozzjoni bejn koppji tal-istess sess, isir studju ta’ impatt soċjali, fejn b’hekk inkunu nistgħu nieħdu deċiżjoni iktar infurmata u konċiża dwar din il-kwistjoni. Dan jikkuntrasta bil-kbir ma’ kif Joseph Muscat kien kompletament kontra addozzjoni bejn koppji tal-istes sess sa sentejn ilu, u issa biddel fhetmu u jrid idaħalla fis-seħħ bl-ikbar għaġla.

Fuq nota differenti, Simon Busuttil laqa’ t-talba tal-President George Abela li l-President li jmiss għandu jintgħażel b’kunsens wiesa. Busuttil spjega kif n-nominazzjoni tal-President Abela mnifsu kienet wirja ta’ maturità u b’hekk jistenna li l-President li jmiss ikun nominat mill-kamp Nazzjonalista.

Simon Busuttil għalaq billi rringrazzja lill-Kummissjoni għar-Reviżjoni tal-Istatut tal-Partit Nazzjonalista, li ressqet suġġerimenti biex jiġgu kkunsidrati u approvati fil-Kunsill Ġenerali ta’ Jannar li ġej. Fost dawn hemm il-klawżola li l-Kapijiet u Viċi Kapijiet tal-Partit Nazzjonalista jiġu magħżula mit-tesserati kollha tal-Partit, kif ukoll jingħata iżjed spazju lin-nisa, professjonisti u eks-deputati u kandidati biex jagħtu sehmom fi ħdan il-Partit. Dan juri biċ-ċar kif il-Partit Nazzjonalista irid jiftaħ il-bibien lin-nies u jerġa jsir il-Partit viċin tal-poplu Malti u Għawdxi.


Uffiċċju Informazzjoni

Partit Nazzjonalista

​​Muscat jammetti żball wara l-ieħor u jaħbi r-rigal li rċieva l-Partit Laburista

Il-Partit Nazzjonalista jinnota li fid-diskors tiegħu dalgħodu l-Prim Ministru Joseph Muscat ingħaqad mall-Ministru tal-Finanzi tiegħu Edward Scicluna meta ammetta pubblikament li l-iskema tal-bejgħ taċ-ċittadinanza hija żball.





Waqt intervista fuq ir-radju tal-Partit Laburista u li xxandret dalgħodu, il-Prim Ministru ammetta wkoll li bl-għaġla li kellu biex ibigħ iċ-ċittadinanza Maltija, la sema’ mill-Oppożizzjoni, la sema’ mill-istakeholders, u wisq anqas sema’ mill-poplu Malti u Għawdxi. Quddiem dan kollu il-Prim Ministru xorta waħda għadu qiegħed iwebbes rasu fil-pjan tiegħu biex ibigħ iċ-ċittadinanza.





L-intervista ta’ dalgħodu kienet ikkaraterrizata minn ammissjonijiet ta’ żbalji li qed isiru mill-Gvern Laburista. Fost oħrajn rigward is-settur tas-saħħa, Joseph Muscat ammetta li r-roadmap li kellu qabel id-9 ta’ Marzu ma ħalliet ebda riżultati, għaliex hu stess għadu jirċievi sensiela ta’ emails, ittri u telefonati b’garr mill-pazjenti minħabba s-sitwazzjoni diżastruża li jinsab fiha l-Isptar Mater Dei. Il-Partit Nazzjonalista jfakkar li sad-9 ta’ Marzu, Joseph Muscat kien jgħid b’mod kontinwu li għandu roadmap dwar is-settur tas-saħħa li se tiġi implimentata sa mill-ewwel ġurnata li jieħu t-tmexxija tal-pajjiż f’idejh.





Minkejja li għaddew disa’ xhur mill-elezzjoni ġenerali, il-Gvern ta’ Muscat injora għall-kollox l-isfidi li għandu quddiemu f’dan is-settur għad-detriment tal-pazjenti u l-qraba tagħhom.





Il-Partit Nazzjonalista jinnota wkoll li l-Prim Ministru huwa kuntent li t-Task Force li twaqqfet mill-Kummissjoni Ewropea dwar l-immigrazzjoni rregolari ppreżentat rapport bi 38 punt. Il-Partit Nazzjonalista jfakkar li l-poplu Malti u Għawdxi mhux 38 punt irid iżda deċiżjonijiet favur li l-piż tal-immigrazzjoni rregolari jinqasam bejn kull pajjiż fl-Unjoni Ewropea. Dan hu dak li wiegħed l-istess Joseph Muscat qabel l-aħħar Summit tal-Unjoni Ewropea f’Ottubru li għadda. Il-Partit Nazzjonalista jistenna li matul il-laqgħat importanti tal-Unjoni Ewropea li ser isiru l-ġimgħa d-dieħla Joseph Muscat iġib r-riżultati tant meħtieġa għal pajjiżna fir-rigward tal-immigrazzjoni rregolari.





Waqt li Joseph Muscat tkellem dwar il-każ li qed jiġi investigat b’rabta max-xiri taż-żejt f’pajjiżna, l-istess Joseph Muscat għażel li jaħbi l-fatt li xehed dwaru Geroge Farrugia u ċjoè li l-Partit Laburista rċieva karozza bħala rigal mingħand in-negozju tal-familja Farrugia. Dan ir-rigal moħbi jiżdied ma’ rigal ieħor ta’ aktar minn €10 miljun Ewro li l-Partit Laburista rċieva mingħand il-Gvern Labursita b’rabta mal-proprjetà ta’ valur storiku, l-Australia Hall f’Pembroke.





--



Uffiċċju Informazzjoni

Partit Nazzjonalista

Jgħixu f’dinja oħra*

1.         Wieħed mill-awturi li nibqa’ nieħu gost naqra huwa Herman Melville.  F’diversi mill-kotba tiegħu hemm għaddejja t-tema tal-“ħarba” (escapism).  Kif il-bniedem mir-realtà u jidħol jgħix f’dinja oħra maħluqa minnu nnifsu.  Dinja ġewwa dinja.  Dinja immaġinarja ssir, għal dawk il-persuni, r-realtà.  Kull persuna kapaċi twettaq dan fil-kitba bħal ma Melville irnexxielu tant tajjeb f’”Typee” però fil-politika ma tistax tgħix fil-fantasija, imma trid taffronta dik li hemm verament fil-ħajja.

2.         Rajt f’dawn il-jiem dak li ġie dikjarat miż-żewġ Oppożizzjonijiet, dik “telliefa” u dik “rebbieħa” fuq is-sitwazzjoni finanzjarja ta’ pajjiżna.  Hawn tinduna kemm f’din is-soċjetà tagħna jinsabu bnedmin li m’humiex janalizzaw tajjeb l-affarijiet intenzjonalment u qed jispiċċaw jidħku bihom infushom u bis-segwaċi tagħhom.  Ngħid dan għax huwa tal-iskantament kif jibqa’ jkun hemm min imeri s-sewwa u jrid jibbumbarda lill-poplu, l-ewwel, il-gidba li l-kriżi finanzjarja mondjali ħoloqha l-Gvern; u t-tieni, l-esaġerazzjoni l-oħra li l-ekonomija tal-pajjiż sejra l-ħin kollu lura.

3.         Għalkemm hemm min jaħseb fil-Partit Laburista li l-opinjoni pubblika hija magħmula minn bnedmin li ma jqisux u ma jarawx x’inhuwa għaddej fid-dinja, ir-realtà hija l-kontra.  Il-midja Maltija diġà kellha l-opportunità tispjega kif ekonomiji oħra fi Stati fid-dinja marru l-baħar, għalkemm illum nafu li mhux kulħadd isegwi.  L-Islanda huwa wieħed minn dawn il-każijiet klassiċi, però m’huwiex uniku.  Il-Latvija huwa anzi eżempju ieħor issa ta’ Stat mhux barra l-Unjoni Ewropea u jrid jidħol, iżda ta’ min qiegħed diġà ġewwa l-Unjoni.

4.         Il-Latvija ntlaqtet ħażin ħafna tant li f’dawn ix-xhur kellhom jidħlu għal dejn ikbar ma’ dak li diġà għandhom.  Fil-fatt, f’Diċembru huma daħlu għal debitu ta’ 7.5 biljun ewro li ġew minn numru ta’ istituzzjonijiet, l-IMF b’1.7 biljun ewro u l-Unjoni b’3.1 biljun.  Dan għax il-pajjiż qiegħed jara tnaqqis ta’ 17% tal-prodott gross domestiku tiegħu.  Mhux biss, imma fost il-kundizzjonijiet li daħlu għalihom hemm li l-Latvija trid tneħħi 30% tal-persuni li jaħdmu fiċ-Ċivil għax hemm bżonn li jkun hemm ekwilibriju aqwa mas-settur privat.  Apparti dan hemm ukoll il-bżonn tat-tnaqqis fil-pagi ta’ diversi ħaddiema fis-setturi tax-xjenza u l-ekonomija.

5.         Is-sitwazzjoni sforz il-kriżi globali u mhux kaġun ta’ xi miżura li ħadna f’pajjiżna wasslet lil dak il-pajjiż biex jibdel il-Gvern fost diversi rvelli u, terġa’, l-Prim Ministru l-ġdid Valdis Dambrovskis qiegħed jipprova jdaħħal l-użu tal-munita ewro anke mingħajr ma jiġi aċċettat mis-sistema li dħalna fiha aħna.  Fortunatament f’pajjiżna ma għandna xejn minn dan.  Il-Gvern baqa’ stabbli, persuni minn mas-settur pubbliku ma tkeċċewx, dawk fl-edukazzjoni ma rawx tnaqqis u anqas ma dħalna għal djun bħal dan.

6.         Ftit jiem ilu, l-ġurnal “The Economist” saħansitra qal: “New figures from economists at the IMF suggest that the public debt of the ten leading rich countries will rise from 78% of GDP in 2007 to 114% by 2014”.  Din hija l-pożizzjoni ta’ pajjiżi oħra.  Tagħna minn dan m’huwiex għaddej.  Anke jekk il-Ħadd li għadda kien hemm min qiegħed jiddikjara li m’aħniex immexxu tajjeb f’artikolu li semma “M’aħniex iggvernati tajjeb”.  Dan għandu jirrikonoxxi li ma sarx id-debitu li daħal għalih hu.  Id-dejn nazzjonali f’inqas minn sentejn sploda.  Illum, minkejja kollox, baqa’ kważi fejn hu.  Dan hu frott ħidma tajba u ffukata li ma tingħatax informazzjoni biżżejjed dwarha, imma hemm qegħda.  Pajjiżna tajjeb miexi.

*Dan l-artikolu kien deher fil-harga tal-Mument tal-5 ta Lulju 2009.

Għala jiġu eletti l-gvernijiet*

1.         Il-politika f’pajjiżna hija parti minn proċess li ħakem diversi soċjetajiet fid-dinja.  M’għandna xejn ta’ barra minn hawn fl-istrutturi demokratiċi tagħna – isegwu dak li nbeda f’komunitajiet oħra u nħaddmuhom tajjeb.  Meta tqis kemm daħlu organiżmi legali ġodda f’dawn is-snin u tħares lejn x’forma ta’ Gvern kien ikollna u dak li għandna llum wieħed japprezza ferm iktar kemm il-Partit Nazzjonalista, fil-ħidma governattiva tiegħu, sarraf soċjetà kompletament ġdida.  Il-pajjiż tmexxa u għadu qiegħed jitmexxa minn Gvern li jaf jiggverna, u dan qed jagħmlu tajjeb.

2.         Nistgħu nsibu persuni li ma’ dan ma jaqblux u minflok iressqu argumenti differenti, negattivi fix-xejn mingħajr ma jsostnu l-argumenti tagħhom sewwa.  Rajt diversi tipi ta’ dawn l-argumenti bħal dik li għax hawn kriżi ekonomika fid-dinja, għax hemm numru ta’ setturi, fosthom it-turiżmu, li qed jaraw tnaqqis kullimkien hija evidenza ta’ dan.  Wieħed saħansitra sostna li għax ma deherx riklam fuq pajjiżna f’gazzetta Ingliża li ma tantx tinxtara, allura dan ifisser li m’aħniex iggvernati tajjeb.  X’argument?  Qisu tkun hekk immexxi skond kemm tħallas għar-riklami!

3.         Ma’ dan kellna wkoll min qiegħed jipprova juri li l-Partit Laburista nbidel issa f’dan il-fenomenu ġdid li ħadd ma sema’ bih ta’ “moviment”.  Infakkruh kemm fi żmien il-ġenerazzjoni Soċjalista (mhux rebbieħa) kienu jkellmuna fuq il-Moviment tal-Ħaddiem, però hawn issa hawn bidla.  Spiċċa l-ħaddiem u baqa’ l-moviment. Ra din id-differenza għax, skont hu, sar wieħed progressiv u għax, skont hu, qiegħed iġib persuni li qabel ma kienux jivvutawlu biex hekk jagħmlu.  L-isbaħ u l-aħjar insibuh fejn irrimarka li moviment politiku jsir progressiv u fejn le.  Biss dan huwa kollu duħħan fl-arja.  Duħħan għax dan it-tip ta’ diskors smajnieh fl-1976, fl-1986 u fl-1996.  F’dik ir-rebħa elettorali Laburista, il-kliem “moviment” u “progressiv” konna smajniehom ukoll, imma r-riżultati tal-ħidma ta’ dak il-Gvern Laburista wrew bil-fatti li altru dak li kien ingħad u altru dak li sar. 

4.         Il-Partit Laburista fuq dan qiegħed jipprova juri ruħu bħala “progressiv” u jgħid li l-Partit Nazzjonalista huwa konservattiv.  Dan m’huwa minnu xejn.  Il-Partit Nazzjonalista m’huwiex konservattiv politikament, m’huwiex marbut li jħalli s-soċjetà fejn hi, anzi l-esperjenza fil-Gvern kienet proprju l-kontra.  Kapaċi jibdel, imexxi ‘l quddiem, però b’attenzjoni, kawtela u mhux b’irresponsabbiltà.  Il-pajjiż inqaleb ta’ taħt fuq proprju għax aħna konna u għadna progressivi ferm iktar minn ħaddieħor.  L-istrateġija politika tal-Partit Laburista hija li tipprova tgħid li huma progressivi għax iridu d-divorzju u għax id-drittijiet tal-persuni li qed jikkoabitaw u ta’ wliedhom għadhom mhux f’leġislazzjoni waħda li jista’ jsibha faċilment min mhuwiex avukat.

5.         Dan huwa wkoll stramb, l-ewwel għax ma hemm xejn ġdid fil-proposta Laburista li jridu l-introduzzjoni tad-divorzju.  Dan sar diġà tlettax-il sena ilu u wara Kummissjoni li kienet ipproponiet l-introduzzjoni tal-medjazzjoni, kollox baqa’ hemm.  Ma kienx hemm maġġoranza ta’ persuni li kkonvinċew irwieħhom fil-pajjiż li d-divorzju ser ikun ta’ ġid soċjali għall-pajjiż.  Anke fuq persuni li qed jikkoabitaw, dan huwa settur fejn, kuntrarjament għal dak li ngħad, diġà ttieħdu numru ta’ passi sabiex dawn il-persuni jkunu protetti.  L-ewwel tneħħiet id-distinzjoni fil-Kodiċi Ċivili tagħna li kienet tiddiskrimina bejn tfal imweldin fiż-żwieġ u dawk barra; it-tieni, fil-Qorti tal-Familja introduċejna l-medjazzjoni bejn koppji mhux miżżewġa għar-rigward tal-futur tat-tfal meta ma jaqblux; it-tielet, fil-Liġi dwar il-Vjolenza Domestika daħħalna wkoll il-koppji mhux miżżewġa li qed jgħixu flimkien kif ukoll lil dawk li ma baqgħux li għalihom u għal uliedhom hemm l-istess forma ta’ protezzjoni legali; ir-raba’, li fis-sistema għall-għoti tal-kumpens lill-vittmi tar-reat daħħalna d-dritt għat-talba għal dawk li kellhom dipendenza finanzjarja fuq min huwa vittma u l-ħames, ressaqna emenda fil-Kodiċi Kriminali sabiex digriet tal-Qorti tal-Familja għall-ħlas tal-manteniment ta’ ulied ta’ koppja mhux miżżewġa jiġi kkunsidrat bħala kontravvenzjoni kriminali, kif inhuwa ta’ oħrajn, jekk ma jitħallasx.  Hemm iktar xi jsir li qed jiġi preparat, imma mxejna passi ‘l quddiem, u sew.

6.         Il-poplu tagħna għandu fih diversi persuni li qabel jesprimu l-vot tagħhom f’Elezzjoni Ġenerali jqisu tajjeb.  Jikkalkulaw minn huwa kapaċi jiggverna tajjeb pajjiżhom, min apparti mid-diskors tal-mument jarah li meta hemm bżonn li jittieħdu deċiżjonijiet jaf jeħodhom.  Il-Partit Nazzjonalista, f’diversi appuntamenti, irnexxielu jwettaq dan mhux għax isaħħar lin-nies, imma għax il-pajjiż jifhem x’inhuma l-għażliet quddiemu.  Ma’ kull vot, ma’ kull appuntament titwieled koalizzjoni li qabel ma kenitx teżisti.

7.         Jekk hemm xi ħadd li jaħseb li l-voti ma jiċċaqilqux qiegħed jiżbalja.  Ma’ kull elezzjoni jkun hemm min iħoss li għandu jbiddel l-għażla, u hemm varjetà f’dan.  Tul dawn l-aħħar għaxar snin kien hemm min kemm ivvota lill-Partit Nazzjonalista u kien hemm il-kontra, min dawwar il-vot minn dak Laburista għall-Partit Nazzjonalista.  Dan ma fih xejn barra mis-soltu, imma huwa sempliċement ir-realtà, jekk trid aċċettaha inkella ibdilha f’ħaġa oħra.  Ma’ kull appuntament elettorali, kull partit irid juri li għandu politika, sistema, valuri, prinċipji li kapaċi jafferma u jħaddem lejn il-futur.

8.         Niftakar snin ilu meta l-Partit Nazzjonalista kien fl-Oppożizzjoni u kien jitlef l-appuntamenti elettorali.  Id-diskors bejn il-partitarji, fuq il-ġurnal tal-Partit kien ikun li l-Partit Laburista għandu warajh votanti li “ma jaqilbux”.  Niftakar kemm-il konversazzjoni kont insibni nisma’ ma’ dawk is-segwaċi wara l-Elezzjoni Ġenerali tal-1971 u dawk ta’ wara l-1976.  Kliem li kien idur fl-arja li tressaq biss il-proġett finali f’ħaġa waħda: kemm kapaċi “taqleb” nies.  Ir-realtà kienet kompletament differenti.  Dak li kien l-effett kien qed jitħallat mal-kawża.  Il-kaġun ta’ kollox kien li l-Partit Nazzjonalista, għalkemm kien viċin ħafna fl-1976, ma kienx qed jikkonvinċi li għandu l-abbiltà li jmexxi ‘l quddiem il-pajjiż bil-kwalitajiet tat-tmexxija u bis-sustanza tal-politika tiegħu.

9.         Dan inbidel wara l-1987 bit-tmexxija ta’ Eddie Fenech Adami, mhux għax kien wiċċ ġdid imma għax kien kompletament differenti.  Wera li l-Partit Nazzjonalista għandu fi ħdanu ġabra ta’ persuni li kienu kompletament ġodda u preparati sabiex jieħdu t-tmexxija ta’ l-Istat b’varjetà kbira ta’ ideat ġodda.  Il-messaġġ li kien qiegħed iwassal dak iż-żmien kien dak ta’ sens u sustanza.  Messaġ li, terġa’ ma kienx faċli li twassal f’soċjetà fejn il-mezzi ta’ komunikazzjoni kienu maħkuma mill-partit fil-Gvern.  Radju wieħed, stazzjon tax-xandir wieħed, it-tnejn ċentri mhux ta’ informazzjoni imma ta’ propaganda fuq kemm il-Partit Laburista qed imexxi tajjeb u kemm aħna ma nafux.  Ħafna minn dak il-kliem għadu jidwi f’widinti sallum.  Lili kien idejjaqni, però ħaddieħor kien komdu jisimgħu u jiġġustifikah.

10.       Minkejja l-fatt li kellna kollox kontra, l-poplu għażel differenti.  Ried ibiddel lil min kien qiegħed imexxih u baqgħu ma ħallewhx.  Anke jekk l-akkaniment għall-klijenteliżmu żdied taħt l-amministrazzjoni Laburista tal-1981-1987 xorta l-pajjiż, bid-diffikultajiet kollha, qaleb il-paġna.  Dan sar mhux għax il-Partit Nazzjonalista “xtara l-voti” (ma setax), iżda għax hekk ried il-poplu.  F’kull Elezzjoni Ġenerali wieħed irid jaffronta dan.  Irid jikkonvinċi bil-fatti li huwa kapaċi jżomm jew jieħu t-tmexxija tal-Gvern f’idejh.  Iż-żmien, il-ftuħ demokratiku, l-avvanz fl-edukazzjoni, l-esperjenzi varji tan-nies anzi għollew ferm iktar minn qatt qabel id-doża ta’ l-analiżi tal-eżami li kull partit irid jgħaddi minnu.  Dan għax bqajna partit progressiv li jħares lejn il-futur b’saqajh mal-art, mhux diskors vojt.

*Dan l-artikolu deher fil-harga tan-Nazzjon tal-5 ta Lulju 2009.

Dak li messna għedna.*

1.         Mhux darba jew tnejn issib ruħek f’konversazzjonijiet, f’dibattiti, u wara li jgħaddu jibda għaddej minn ġo rasek dak li messek għedt u ma lissintx.  Hemm, meta tibda tħossok fuq sieq waħda, tkun moħħok f’ħaġa oħra u ssibek ħabta u sabta fi ħwejjeġ oħra.  Ma tistax tikkontrolla l-ħajja, tista’ biss tirrifletti wara u tgħid: dik stajt nagħmilha u dik messni le.  L-importanti li tagħraf fejn ma kontx daqshekk tajjeb u preċiż u timxi ‘l quddiem.  Għax irid jingħad ukoll li hemm mumenti meta jew tkun inti stess iebes fuqek innifsek jew issib lil ħaddieħor jikkritikak iktar u dan għax hemm dejjem fin-nofs il-pretensjoni tal-preċiżjoni assoluta.

2.         Ma hemmx dubju li, tagħmel x’tagħmel, ser issib min ma jaqbilx miegħek.  Għax hemm wisq min huwa ppreparat jitlaq jiġri malajr mingħajr ma jaħseb biżżejjed u jipprova jsiblek difetti żejda.  Dik hija r-realtà tal-ħajja u ma tistax tibdilha.  Tipprova tistinka u fl-aħħar tal-jum taf li huwa biss int innifsek li trid issib il-paċi.  Il-paċi li qed tipprova tagħmel il-ħajja tal-proxxmu aħjar milli hi mit-talenti li ngħatawlek u li tħaddem.  F’dan trid tibqa’ tħares lejn l-aspetti pożittivi tal-ħajja, lejn dawk il-bnedmin li japprezzaw u m’humiex tant lesti li jieħdu għalihom imma li janalizzaw u jqisu sewwa.

3.         Din l-aħħar elezzjoni Ewro-Parlamentari sabitna fuq naħa naħdmu sabiex nibdlu u, fuq l-oħra, li ser niġu ġġudikati qisna għamilna ħames snin u mhux sena biss fil-Gvern.  Naħseb li f’dan messna semmejna numru ta’ punti pożittivi li, sforz il-fatt li konna qed nippreparaw oħrajn ġodda, bqajna ma għedna xejn fuqhom.  Qisna ħsibna li kulħadd ser jiftakar fihom għax naħsbu li kull persuna hija ffissata fil-politika.  Ir-realtà hija vermanet differenti u forsi stajna semmejna dak li bqajna ħallejna barra u li fil-fatt għamel il-ġid lill-poplu.

4.         Ngħid dan għax din il-ġimgħa fhimt li ħallejna barra mid-diskussjoni Ewropa l-vantaġġi tas-sistema Schengen.  Minn meta dħalna f’dan il-mekkaniżmu ta’ sigurtà l-Maltin u l-Għawdxin, bħala ċittadini tal-Unjoni Ewropea għandhom il-vantaġġ li jistgħu jsiefru f’diversi pajjiżi tal-Unjoni mingħajr id-diffikultajiet li kellhom qabel.  M’għadx hemm il-bżonn li naħlu ħin twil minn ajruplan għall-ieħor biex nuru l-passaport jew li noqogħdu kull darba ngħaddu mill-mekkaniżmi ta’ sigurtà, li kibru tant wara l-11 ta’ Settembru.  M’għandix dubju li qattajna ħafna ħin nistennew fuq ix-xwiek bil-biża’ li ser nitilfu ajruplan.  Dan illum għaddejnieh.  Mhux biss, imma żidna fis-serjetà tagħna għax il-pajjiż ingħaqad ma’ oħrajn f’iktar koperazzjoni.

5.         Mhux biss is-Schengen, imma anqas ma tkellimna fuq il-vantaġġi li l-Ewropa ġabitilna fis-settur finanzjarju.  Il-pajjiż kellu diġà sistema verament avvanzata u ħadd ma jista’ jneħħi minn dan il-mertu tal-Partit Nazzjonalista, però bid-dħul tagħna fl-Unjoni żidnieh sew.  L-investiment finanzjarju hawn kien u għadu għaddej b’ritmu tajjeb.  Ovvjament u naturalment, dan ma jseħħx mix-xejn imma frott il-fatt li dan il-pajjiż gawda f’dawn is-snin minn paċi, stabilità u prosperità li qabel ma kellux.  Min qiegħed f’dan is-settur jgħidilna kemm dan huwa minnu.  Jgħidulek ukoll kemm dan is-settur ħoloq xogħol u kemm irnexxielu jiggarantixxi l-ekonomija tagħna.  Dan seħħ mertu ta’ dan il-Gvern, li mhux biss mexxa ‘l quddiem imma ħa ħsieb li jsostni kollox bid-dħul fl-Unjoni.

6.         Aktar minn dan, bnejna wkoll b’ħafna passi tajba s-settur marittimu u dak tat-turiżmu.  Il-fatt li għandna servizzi verament avvanzati għal dawk il-ħafna li qed ifittxu li jduru l-portijiet tal-Mediterran tul is-sajf bid-dgħajjes lussużi, u l-fatt li komplejna kabbarna l-abbiltajiet tagħna fir-reġistrazzjoni tal-bastimenti huwa żgur mertu ta’ din il-politika li ħaddan il-Partit u li fl-Unjoni Ewropea m’hemmx dubju li ssudat.  L-istess is-settur tat-turiżmu, li ħadd ma jista’ jmeri li kien ukoll il-viżjoni fit-tul tiegħu li biddlitu u ttrasformatu fil-potenzjal enormi li għandu fil-preżent.  Ħadd ma jista’ jiddubita, l-ewwel, li kull Gvern Nazzjonalista ħadem bis-sħiħ għal dan u, t-tieni, li d-dħul tagħna fiż-żona ewro u fl-Unjoni ġiebuna f’possibiltà li niġbdu aktar turisti lejna milli qatt stajna qabel.

7.         Hemm ferm iktar punti li nista’ nagħmel, bħal pereżempju l-biljuni li l-kumpannija Lufthansa Teknik investiet magħna, però dan l-artikolu qasir wisq.  Il-punt li hemm bżonn li jsir huwa li rnexxielna nibnu pajjiż ferm iktar sod milli ħaddieħor jipprova jpinġih.  Wieħed li qiegħed javvanza sew u qiegħed jagħti frott lil dan il-poplu.  Dan kollu nafuh u jmissna nsemmuh u nispjegawh iktar.  Il-poplu jitolbu u jifhem kemm xogħol sar u qed ikompli jsir.

*Dan l-artikolu kien deher fil-Mument fil-21 ta Gunju 2009.

Id-direzzjoni importanti, mhux l-uċuħ.*

1.       Id-diskorsi ta’ din il-ġimgħa jixirqu riflessjoni.  Dak tal-Kap ta’ l-Oppożizzjoni t-Tnejn, u t-tweġiba ta’ l-Erbgħa tal-Prim Ministru fihom x’wieħed janalizza.  OvVjament, dak ta’ kap ta’ partit, l-ieħor kien l-ewwel wieħed tiegħu.  Ma kien faċli xejn għalih, iktar u iktar meta daħal daqshekk tard fil-Parlament bħala Membru.  L-intelliġenza jista’ jkollok, ħażen ukoll, però l-esperjenza ma ġġibha b’xejn jekk mhux bit-trapass taż-żmien.

2.       Għax jidher ċar li kien hemm il-ħeġġa li l-Kap ta’ l-Oppożizzjoni jagħżel toroq ġodda, li però mhuwiex jaqbad.  Ħafna sustanza minn diskorsu, deher mill-iktar ċar f’partijiet minnhom, li kienu miktuba minn ħaddieħor.  Deher li kien diskors li jipprova jogħġob lil kull persuna ġewwa l-partit.  Bilanc, xi ħadd qalli.  Forma stramba ta’ poeżija, bejn dak li kellu l-poter, dak li hu llum u dak li jixtieq li jkun.  Nammetti, mhux faċli li jirnexxilek iġġib dan kollu f’daqqa.  Il-linja politika kienet tidher li taqleb il-ħin kollu minn linja għal fuq oħra.

3.       Però dan nifhmuh għax hemm proċess twil intern li għad iridu jgħaddu minnu sabiex jinċanaw l-iskaldi, apparti mill-arja li ċerti elementi jidhru li diġà għandhom u beħsiebhom iżommu.  Iktar ma taqra u tisma’, iktar tifhem id-diffikultajiet, li r-riedni għadhom mhux f’idejh u li mhux kulħadd qiegħed japprova din il-ħidma tal-“ġenerazzjoni rebbieħa”.

4.       Il-kuntrasti hawn huma iktar evidenti meta wieħed jikkonsidra l-Prim Ministru.  Ma naħsibx li nkun żbaljat jekk ngħid li wieħed irid jagħti iktar żmien sabiex persuna ta’ età żgħira timxi l quddiem għal dak li huwa mistenni minnha.  L-esperjenza u s-sens ta’ l-Istat u t-tmexxija tiegħu dehru mill-ewwel.  Id-diskors kien ċar u dirett sabiex ikun hemm spjegazzjoni ta’ dak kollu li ngħad.  Naħseb li l-iktar messaġġ ċar kien li l-attakki personali ma jagħmlu sens ta’ xejn.  Għalkemm, ma hemmx dubju li hemm disparità li tħossha l-ħin kollu, f’ebda mument ma pprova jieħu vantaġġ, jew b’xi mod iċekken lill-avversarju.  Il-linja politika hija diretta għall-argument għax il-poplu dak li jrid.

5.       Il-wiċċ taż-żewġ mexxejja deher il-ħin kollu fuq il-mezzi tax-xandir.  Ma kienx hemm uċuh doppji, anzi kien ċar kristall li dak li kien qiegħed isir kien indikat sabiex jikkonvinċi.  Wieħed ħares iktar biex iġib il-kunsens tal-partit u l-ieħor kellu l-vantaġġ li jrid iġib dak tal-poplu.  Fl-aħħar tal-ġurnata, deher ċar li l-Gvern qiegħed fuq it-triq li jfassal il-programm elettorali tiegħu.  Din hija r-raġuni, l-iskop li aħna fil-Gvern.  Għalhekk determinati li naħdmu sabiex ħames snin oħra nagħtu lura pajjiż aħjar milli ġie f’idejna.

*Dan l-Artikolu kien deher fil-Mument fis-16 ta Novembru 2008.

Sebgħin sena ilu, Anniversarju.*

 1.    X’messaġġ verament qawwi kien dak li għamel il-Papa Benedittu XVI tul il-ġimgħa li għaddiet li fakkar lill-Ewropa li sebgħin sena ilu kien hemm inċidenti li bdew riħ li spiċċa fl-agħar ġenoċidju.  Proprju fis-7 ta’ Novembru 1938, il-ġuvni Lhudi Herschel Grynszpan fi Franza qatel lid-dipolomatiku Franċiż Ernst vom Rath. Dak l-inċident qabbad nar ta’ razziżmu fil-Ġermanja, membri tal-poplu ħarġu jivvendikaw.  Ħwienet, sinagogi, djar u kull proprjetà tal-lhud sabu ruħhom fil-mira ta’ tkissir u tifrik.  Ħuġġieġa ta’ tifrik li wasslet pajjiż mimli b’kultura u letteratura bħall-Ġermanja fuq it-triq ta’ l-intolleranza, razziżmu u xenofobija li spiċċat wasslitha għat-traġedja tat-Tieni Gwerra Mondjali.

2.    Il-Papa Ratzinger iddeskriva dak li l-komunità Kattolika għaddiet minnu quddiem dan l-aġir żbaljat.  Huwa stess u familtu, li huwa magħruf kemm ma kellhom ebda simpatija lejn in-Nażiżmu, tant li missieru spiċċa trasferit minn naħa għal oħra proprju għax ma kienx nażist.  Huwa kompla semma kemm saċerdoti ħadu s-sogru għalihom u ħadu ħsieb jagħtu protezzjoni lil diversi Lhud.  Is-solidarjetà li ġiet eżerċitata tul it-Tieni Gwerra Mondjali mill-Knisja Kattolika hemm bżonn verament li tibqa’ tiġi mfakkra.  Ħidma minn persuni li għażlu s-sewwa u l-valuri tal-ħajja flok l-aġir irresponsabbli.  Aġir li fih iktar importanza quddiem l-akkużi żbaljati li Piju XII, b’xi mod aġixxa favur in-Nażiżmu.

3.    Anzi, dawn il-jiem għandhom ġustament iservu ta’ iktar riflessjoni fuq kemm huwa kontra l-bniedem u r-raġuni li wieħed jaġixxi b’mod u manjiera li, l-ewwel, iqajjem sentimenti kontra r-razza, u t-tieni li jħajjar lis-soċjetà sabiex tidħol fi gwerra.  Fil-fatt, biex iktar iżżid ma’ dan, il-11 ta’ Novembru huwa l-anniversarju tat-tmiem ta’ l-Ewwel Gwerra Mondjali.  F’dak il-konflitt, l-Ewropa rat atroċitajiet mill-ikbar.  Volum inkredibbli ta’ persuni li tilfu ħajjithom fil-miljuni b’mezzi mill-iktar kiefra.  Il-Ġermanja ħarġet umiljata sew minn dak il-konflitt.  Biss, minflok għażlet mexxejja li ħadu t-triq tal-paċi u t-tolleranza, spiċċaw b’mexxej bħal Adolf Hitler.  L-instabilità fil-pajjiż ġiet tradotta fl-iktar passi żbaljati li d-dinja Ewropea setgħet tieħu.

4.    Is-snin bejn l-Ewwel u t-Tieni Gwerrer Mondjali servew mhux sabiex tikber iktar l-istabilità ekonomika u l-paċi soċjali, imma morna preċiżament il-kontra.  Ir-responsabbiltà kienet waħda Ewropea għax kieku nbnew strutturi li rajna iktar tard, kieku dan kollu ma kienx iseħħ.  L-esperjenza qarsa li rajna titkattar u tissaħħaħ waslet sabiex flok tħares lejn futur fil-paċi, jkollok proprju l-kontra.  Is-Shoah, li fiha rajna l-poplu Lhudi fl-Ewropa jgħaddi minnha, kienet frott proprju taż-żerriegħa tal-ħdura u l-mibgħeda fix-xejn.  Id-diskorsi li Adolf Hitler għamel f’dawk is-snin, fejn seta’ jsaħħan, jgħajjar, iżeblaħ u jmexxi numru ta’ persuni b’diskor ta’ xenofobija, razziżmu u intolleranza u favur strateġija u intervent militari ma kellhomx jiġu permessi f’soċjetà li trid tikber u titkattar.

5.    Dawk is-snin, dak l-aġir barbaru, daħħal lilna l-Ewropej f’qoxritna.  Batejna lkoll.  Aħna wkoll tlifna ħajjiet ta’ Maltin, blajna kwantità kbira ta’ bombi u distruzzjoni.  Tlifna żmien ta’ żvilupp u tkabbir.  Kien għalhekk li fhimna li rridu nibnu qafas ġdid: wieħed mibni fuq il-valuri tal-ħajja, fuq id-dinjità tal-bniedem, fuq id-drittijiet fundamentali u d-demokrazija.  Mhemmx dubbju li l-qafas innovattiv tal-Kunsill ta’ l-Ewropa, u ftit wara l-bidu ta’ dik li llum hija l-Unjoni Ewropea.  Din l-esperjenza ġdida ta’ dawn il-pajjiżi biddlet ħafna.  Wasslet sabiex bnejna qafas ta’ dritt kompletament differenti milli kellna qabel.  Wasslet sabiex nassigurw li diskors razzista, xenofobiku, li jħajjar għall-gwerer jiġi mhux biss ikkundannat, imma dikjarat illegali u kriminali.

6.    Ovvjament, aħna wkoll dħalna f’dan il-proċess importanti.  Il-liġi tagħna wkoll għandha mekkaniżmi ġodda li qabel ma kellhiex, però hemm bżonn li tiġi ristrutturata.  Ħadna għalhekk ħsieb li, b’abbozz ta’ liġi li għandu jiġi ppreżentat f’dawn il-ġimgħat, li nerġgħu nżidu l-artikoli fil-Kodiċi Kriminali tagħna li jassiguraw li ma jkunux permessi fil-pajjiż tagħna ħidma jew diskors li jsaħħan il-poplu lejn ix-xenofobija, ir-razziżmu u l-gwerra.  Ir-razziżmu, x-xenofobija jridu jiġu kumbattuti bl-għeruq u x-xniexel.  Id-demokrazija hija valur li trid tiġi protetta u aħna determinati li nissudaw il-liġijiet tagħna sabiex nibqgħu pajjiż li jimxi ’l quddiem fl-istabilità u l-paċi.

 *Dan l-artikolu kien deher fil-gazzetta l-Illum fis-16 ta Novembru 2008.

Twissija ekonomika oħra lill-Gvern – wara n-numri hemm ħaddiema u familji

L-indikaturi ekonomiċi pubblikati jum wara l-ieħor mill-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika qegħdin ikomplu jagħtu stampa differenti minn dik li qed jipprova jpinġi l-Gvern Laburista.

Illum, l-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika fi stqarrija wera kif il-produzzjoni industrijali – li hija indikatur importanti tal-performance tal-fabbriki u l-kumpaniji ewlenin ta’ pajjiżna – li fuqhom jiddependu eluf ta’ ħaddiema, niżlet b’aktar minn 13% matul ix-xahar ta’ Ottubru meta mqabbel mal-istess xahar matul is-sena li għaddiet.

Din l-informazzjoni tiżdied ma’ pubblikazzjonijiet oħrajn tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika li fl-aħħar ftit jiem biss urew tnaqqis kbir fl-esportazzjoni, tnaqqis fit-tkabbir ekonomiku ta’ bosta setturi produttivi tal-ekonomija ta’ pajjiżna, u żieda fil-qgħad.

Dan kollu jorbot mad-deċiżjonijiet meħuda minn numru ta’ fabbriki ewlenin f’pajjiżna li jnaqqsu l-ħaddiema tagħhom jew jaqilbu għal four-day week, u d-deċiżjoni wisq aktar diskutibbli tal-Gvern Laburista li jinjora dawn ir-realtajiet daqslikieku xejn mhu xejn.

Din l-istatistika għandha sservi ta’ twissija oħra għall-Gvern Laburista biex jibda jieħu l-ekonomija ta’ pajjiżna bis-serjetà, u lil hinn mill-istatistika jagħraf li wara dawn in-numri hemm familji Maltin u l-ħobża ta’ kuljum tagħhom.

--

Mario de Marco

Viċi Kap għall-Ħidma fil-Parlament

Kelliem għall-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapriżi ż-Żgħar

Sitwazzjoni ta’ inkwiet

1.      Minn mindu nbidel il-Gvern ta’ dan il-poplu qed insibu ruħna f’sitwazzjonijiet komplikati fix-xejn.  Anzi, sforz in-nuqqas ta’ esperjenza u l-ħsieb li issa telgħet ix-xemx mentri qabel kien hemm dawl il-qamar li qed naraw lill-Prim Ministru jidħol f’basal li aħna, fl-għaqal tagħna, konna naħirbu.  Infakkar li ftit xhur ilu, appena tela’ fil-poter, kien għamel viżta malajr malajr fl-Ukrajna.  Mar hemm u ġie hawn jgħid li aħna konna ħallejna l-affarijiet lura.  Mar jiġri u issa fl-għaġġla bla sens qiegħed verament bejn il-basla u qoxritha.

2.            Il-pożizzjoni fl-Ukrajna sejra lura ma’ kull ġurnata.  L-Ewropa hija mimlija b’dikjarazzjonijiet fuq kemm id-demokrazija sejra lura u kemm il-poplu qiegħed jiġi trattat ħażin.  Il-pajjiż innifsu huwa mimli b’dimostrazzjonijiet, protesti, mozzjonijiet ta’ sfiduċja u ksur tad-drittijiet fundamentali tal-bniedem.  Il-President attwali u fiċ-ċentru ta’ dan kollu huwa Vikto Yanukovych li ġie elett fil-pożizzjoni fl-2010.  Bniedem li f’dawn l-aħħar ġimgħat ħa d-deċiżjoni li jiċċaqlaq ‘il bgħid mill-Unjoni Ewropea.  Inaqqas, jekk mhux iwaqqaf, proċess li ilu għaddej.

3.            Sfortunatament, is-sitwazzjoni fil-pajjiż qegħda tippreċipita.  Sejra lura fuq il-linja tal-paċi, tal-istabilità u fuq kollox fuq id-demokrazija.  F’dawn il-mumenti, waqt li l-poplu qiegħed jipprotesta, qed jeżerċita d-dritt fundamentali tiegħu li jsemma’ leħnu kontra dan il-fatt, qed naraw bnedin jiġu msawta u arrestati fix-xejn.  Dawn huma sintomi ta’ tmexxija li telqet fit-triq tal-anti demokrazija.  Sintomi ta’ min m’huwiex jagħti każ dak li l-pajjiż irid, u anzi, li jrid iżommu lura bil-forza.

4.            Dan għalina huwa pajjiż Ewropew, pajjiż li huwa ġâr tagħna fl-Unjoni Ewropea u parti minna, biss jidher ċar li din it-tmexxija mhix tifhem li trid toqgħod lura milli terġa’ tieħu lill-pajjiż lejn l-era Sovjetika u komunista.  Aħna nafu x’jiġifieri.  Nafu kemm ġew minn dawn il-mexxejja ta’ dak iż-żmien milqugħa b’ħafna pompa u ċerimonji.  Nies li wara l-waqa’ tal-ħajt ta’ Berlin, ma’ dak ir-riħ ta’ ġustizzja u libertà, sabu ruħhom barra mill-poter.  Fl-aħħar, diversi popli ħadu t-tmun f’idejhom lura lejn id-demokrazija.

5.            Proprju waqt li qed naraw dan kollu jiżviluppa, dan il-Gvern baqa’ jinsisti li jżomm għaddejja viżta ta’ dan il-President f’Malta.  Li ma kienx għal Yanukovych innifsu li nhar il-Ġimgħa li għaddiet ipposponiha minħabba s-sitwazzjoni f’pajjiżu, għada f’pajjiżna kellu jirfes Viktor Yanukovych, mistieden tal-Gvern attwali.  Żjara li, żgur mhux forsi, kienet se tkun mill-iktar imbarazzanti u magħmula f’mument mill-iktar ħażin. 

6.            Minflok, kellna ġimgħa għaddejja bl-uffiċċju tal-Prim Ministru jaġixxi bħat-tfal u jgħidilna li staqsew lill-Unjoni Ewropea u qalulhom li jistgħu jibqgħu għaddejjin.  Bħallikieku kien ser ikun hemm xi ħadd li jista’ jindaħal lil pajjiż sovran bħal tagħna u jgħidlu biex ma jżommx din il-laqgħa.  Bir-rispett, l-Unjoni Ewropea ma tidħol xejn f’din.  Aħna rridu niddeċiedu u mhux nistennew minn ħaddieħor biex jieħu r-responsabbiltà tagħna.  Hekk għamilna fil-passat.  Biss illum, sforz l-inesperjenza u għaġġla bla sens, qed niżolqu f’dan is-settur daqshekk delikat, bil-gvern ta’ Muscat jibqa’ sal-aħħar miftuħ li jilqa’ lil Yanukovych.

7.            Il-Partit Nazzjonalista, konfrontat b’din il-basla bla ebda sens jew ġid għalina, ħa l-pożizzjoni li jiltaqa’ ma’ Viktor Yanukovych biex jgħidlu f’wiċċu dak li naħsbu, però għażel b’rispett u solidarjetà lejn il-poplu liberu ta’ dak il-pajjiż li ma jattendix għal ebda attività uffiċjali li kienet ser issir.  Is-sitwazzjoni hija ta’ inkwiet, li ġabna fiha l-Gvern, però aħna qatt m’aħna sejrin b’xi mod inbierku dak li ma naqblux miegħu.