1. Wieħed mill-awturi li nibqa’ nieħu gost naqra huwa Herman
Melville. F’diversi mill-kotba tiegħu
hemm għaddejja t-tema tal-“ħarba” (escapism). Kif il-bniedem mir-realtà u jidħol jgħix
f’dinja oħra maħluqa minnu nnifsu. Dinja
ġewwa dinja. Dinja immaġinarja ssir,
għal dawk il-persuni, r-realtà. Kull
persuna kapaċi twettaq dan fil-kitba bħal ma Melville irnexxielu tant tajjeb
f’”Typee” però fil-politika ma tistax tgħix fil-fantasija, imma trid taffronta
dik li hemm verament fil-ħajja.
2. Rajt f’dawn il-jiem dak li ġie dikjarat miż-żewġ Oppożizzjonijiet,
dik “telliefa” u dik “rebbieħa” fuq is-sitwazzjoni finanzjarja ta’
pajjiżna. Hawn tinduna kemm f’din
is-soċjetà tagħna jinsabu bnedmin li m’humiex janalizzaw tajjeb l-affarijiet
intenzjonalment u qed jispiċċaw jidħku bihom infushom u bis-segwaċi
tagħhom. Ngħid dan għax huwa
tal-iskantament kif jibqa’ jkun hemm min imeri s-sewwa u jrid jibbumbarda
lill-poplu, l-ewwel, il-gidba li l-kriżi finanzjarja mondjali ħoloqha l-Gvern;
u t-tieni, l-esaġerazzjoni l-oħra li l-ekonomija tal-pajjiż sejra l-ħin kollu
lura.
3. Għalkemm hemm min jaħseb fil-Partit Laburista li l-opinjoni
pubblika hija magħmula minn bnedmin li ma jqisux u ma jarawx x’inhuwa għaddej
fid-dinja, ir-realtà hija l-kontra. Il-midja
Maltija diġà kellha l-opportunità tispjega kif ekonomiji oħra fi Stati
fid-dinja marru l-baħar, għalkemm illum nafu li mhux kulħadd isegwi. L-Islanda huwa wieħed minn dawn il-każijiet
klassiċi, però m’huwiex uniku.
Il-Latvija huwa anzi eżempju ieħor issa ta’ Stat mhux barra l-Unjoni
Ewropea u jrid jidħol, iżda ta’ min qiegħed diġà ġewwa l-Unjoni.
4. Il-Latvija ntlaqtet ħażin ħafna tant li f’dawn ix-xhur
kellhom jidħlu għal dejn ikbar ma’ dak li diġà għandhom. Fil-fatt, f’Diċembru huma daħlu għal debitu
ta’ 7.5 biljun ewro li ġew minn numru ta’ istituzzjonijiet, l-IMF b’1.7 biljun
ewro u l-Unjoni b’3.1 biljun. Dan għax
il-pajjiż qiegħed jara tnaqqis ta’ 17% tal-prodott gross domestiku tiegħu. Mhux biss, imma fost il-kundizzjonijiet li
daħlu għalihom hemm li l-Latvija trid tneħħi 30% tal-persuni li jaħdmu
fiċ-Ċivil għax hemm bżonn li jkun hemm ekwilibriju aqwa mas-settur privat. Apparti dan hemm ukoll il-bżonn tat-tnaqqis
fil-pagi ta’ diversi ħaddiema fis-setturi tax-xjenza u l-ekonomija.
5. Is-sitwazzjoni sforz il-kriżi globali u mhux kaġun ta’ xi
miżura li ħadna f’pajjiżna wasslet lil dak il-pajjiż biex jibdel il-Gvern fost
diversi rvelli u, terġa’, l-Prim Ministru l-ġdid Valdis Dambrovskis qiegħed
jipprova jdaħħal l-użu tal-munita ewro anke mingħajr ma jiġi aċċettat
mis-sistema li dħalna fiha aħna.
Fortunatament f’pajjiżna ma għandna xejn minn dan. Il-Gvern baqa’ stabbli, persuni minn
mas-settur pubbliku ma tkeċċewx, dawk fl-edukazzjoni ma rawx tnaqqis u anqas ma
dħalna għal djun bħal dan.
6. Ftit jiem ilu, l-ġurnal “The Economist” saħansitra qal: “New figures from economists at the IMF
suggest that the public debt of the ten leading rich countries will rise from
78% of GDP in 2007 to 114% by
2014”. Din hija l-pożizzjoni ta’
pajjiżi oħra. Tagħna minn dan m’huwiex
għaddej. Anke jekk il-Ħadd li għadda
kien hemm min qiegħed jiddikjara li m’aħniex immexxu tajjeb f’artikolu li semma
“M’aħniex iggvernati tajjeb”. Dan għandu
jirrikonoxxi li ma sarx id-debitu li daħal għalih hu. Id-dejn nazzjonali f’inqas minn sentejn
sploda. Illum, minkejja kollox, baqa’
kważi fejn hu. Dan hu frott ħidma tajba
u ffukata li ma tingħatax informazzjoni biżżejjed dwarha, imma hemm
qegħda. Pajjiżna tajjeb miexi.
*Dan l-artikolu kien deher fil-harga tal-Mument tal-5 ta Lulju 2009.
No comments:
Post a Comment