Sebgħin sena ilu, Anniversarju.*

 1.    X’messaġġ verament qawwi kien dak li għamel il-Papa Benedittu XVI tul il-ġimgħa li għaddiet li fakkar lill-Ewropa li sebgħin sena ilu kien hemm inċidenti li bdew riħ li spiċċa fl-agħar ġenoċidju.  Proprju fis-7 ta’ Novembru 1938, il-ġuvni Lhudi Herschel Grynszpan fi Franza qatel lid-dipolomatiku Franċiż Ernst vom Rath. Dak l-inċident qabbad nar ta’ razziżmu fil-Ġermanja, membri tal-poplu ħarġu jivvendikaw.  Ħwienet, sinagogi, djar u kull proprjetà tal-lhud sabu ruħhom fil-mira ta’ tkissir u tifrik.  Ħuġġieġa ta’ tifrik li wasslet pajjiż mimli b’kultura u letteratura bħall-Ġermanja fuq it-triq ta’ l-intolleranza, razziżmu u xenofobija li spiċċat wasslitha għat-traġedja tat-Tieni Gwerra Mondjali.

2.    Il-Papa Ratzinger iddeskriva dak li l-komunità Kattolika għaddiet minnu quddiem dan l-aġir żbaljat.  Huwa stess u familtu, li huwa magħruf kemm ma kellhom ebda simpatija lejn in-Nażiżmu, tant li missieru spiċċa trasferit minn naħa għal oħra proprju għax ma kienx nażist.  Huwa kompla semma kemm saċerdoti ħadu s-sogru għalihom u ħadu ħsieb jagħtu protezzjoni lil diversi Lhud.  Is-solidarjetà li ġiet eżerċitata tul it-Tieni Gwerra Mondjali mill-Knisja Kattolika hemm bżonn verament li tibqa’ tiġi mfakkra.  Ħidma minn persuni li għażlu s-sewwa u l-valuri tal-ħajja flok l-aġir irresponsabbli.  Aġir li fih iktar importanza quddiem l-akkużi żbaljati li Piju XII, b’xi mod aġixxa favur in-Nażiżmu.

3.    Anzi, dawn il-jiem għandhom ġustament iservu ta’ iktar riflessjoni fuq kemm huwa kontra l-bniedem u r-raġuni li wieħed jaġixxi b’mod u manjiera li, l-ewwel, iqajjem sentimenti kontra r-razza, u t-tieni li jħajjar lis-soċjetà sabiex tidħol fi gwerra.  Fil-fatt, biex iktar iżżid ma’ dan, il-11 ta’ Novembru huwa l-anniversarju tat-tmiem ta’ l-Ewwel Gwerra Mondjali.  F’dak il-konflitt, l-Ewropa rat atroċitajiet mill-ikbar.  Volum inkredibbli ta’ persuni li tilfu ħajjithom fil-miljuni b’mezzi mill-iktar kiefra.  Il-Ġermanja ħarġet umiljata sew minn dak il-konflitt.  Biss, minflok għażlet mexxejja li ħadu t-triq tal-paċi u t-tolleranza, spiċċaw b’mexxej bħal Adolf Hitler.  L-instabilità fil-pajjiż ġiet tradotta fl-iktar passi żbaljati li d-dinja Ewropea setgħet tieħu.

4.    Is-snin bejn l-Ewwel u t-Tieni Gwerrer Mondjali servew mhux sabiex tikber iktar l-istabilità ekonomika u l-paċi soċjali, imma morna preċiżament il-kontra.  Ir-responsabbiltà kienet waħda Ewropea għax kieku nbnew strutturi li rajna iktar tard, kieku dan kollu ma kienx iseħħ.  L-esperjenza qarsa li rajna titkattar u tissaħħaħ waslet sabiex flok tħares lejn futur fil-paċi, jkollok proprju l-kontra.  Is-Shoah, li fiha rajna l-poplu Lhudi fl-Ewropa jgħaddi minnha, kienet frott proprju taż-żerriegħa tal-ħdura u l-mibgħeda fix-xejn.  Id-diskorsi li Adolf Hitler għamel f’dawk is-snin, fejn seta’ jsaħħan, jgħajjar, iżeblaħ u jmexxi numru ta’ persuni b’diskor ta’ xenofobija, razziżmu u intolleranza u favur strateġija u intervent militari ma kellhomx jiġu permessi f’soċjetà li trid tikber u titkattar.

5.    Dawk is-snin, dak l-aġir barbaru, daħħal lilna l-Ewropej f’qoxritna.  Batejna lkoll.  Aħna wkoll tlifna ħajjiet ta’ Maltin, blajna kwantità kbira ta’ bombi u distruzzjoni.  Tlifna żmien ta’ żvilupp u tkabbir.  Kien għalhekk li fhimna li rridu nibnu qafas ġdid: wieħed mibni fuq il-valuri tal-ħajja, fuq id-dinjità tal-bniedem, fuq id-drittijiet fundamentali u d-demokrazija.  Mhemmx dubbju li l-qafas innovattiv tal-Kunsill ta’ l-Ewropa, u ftit wara l-bidu ta’ dik li llum hija l-Unjoni Ewropea.  Din l-esperjenza ġdida ta’ dawn il-pajjiżi biddlet ħafna.  Wasslet sabiex bnejna qafas ta’ dritt kompletament differenti milli kellna qabel.  Wasslet sabiex nassigurw li diskors razzista, xenofobiku, li jħajjar għall-gwerer jiġi mhux biss ikkundannat, imma dikjarat illegali u kriminali.

6.    Ovvjament, aħna wkoll dħalna f’dan il-proċess importanti.  Il-liġi tagħna wkoll għandha mekkaniżmi ġodda li qabel ma kellhiex, però hemm bżonn li tiġi ristrutturata.  Ħadna għalhekk ħsieb li, b’abbozz ta’ liġi li għandu jiġi ppreżentat f’dawn il-ġimgħat, li nerġgħu nżidu l-artikoli fil-Kodiċi Kriminali tagħna li jassiguraw li ma jkunux permessi fil-pajjiż tagħna ħidma jew diskors li jsaħħan il-poplu lejn ix-xenofobija, ir-razziżmu u l-gwerra.  Ir-razziżmu, x-xenofobija jridu jiġu kumbattuti bl-għeruq u x-xniexel.  Id-demokrazija hija valur li trid tiġi protetta u aħna determinati li nissudaw il-liġijiet tagħna sabiex nibqgħu pajjiż li jimxi ’l quddiem fl-istabilità u l-paċi.

 *Dan l-artikolu kien deher fil-gazzetta l-Illum fis-16 ta Novembru 2008.