1. Ftit ilu, mhux tant ‘il-bgħid, fl-20 ta’ Lulju 2018, kienet saret ċerimonja kbira, mimlija tifħir, propaganda, xorb u sparar. Niftakruha sewwa. Fiha, il-Prim Ministru ta’ dak iż-żmien, fetaħ il-“Proġett” ta’ Pjazza Antoine de Paule. Niftakru iktar għax f’dik il-ġurnata tal-Ġimgħa filgħaxija, kien sar diskors minnu stess. Fih, huwa kien informa li ntefqu tlett miljun ewro, u li saru ħamest’elef siegħa xogħol. Mhux biss, imma ddeskriva l-jum bħala ‘ġurnata storika’, li kellha tibdel il-mod kif in-nies fin-nofsinhar jissoċjalizzaw u jirrikrejaw ruħhom f’żoni u spazji miftuħa. Iktar minn hekk, qali li dan kien parti minn viżjoni kreattiva, ċentru kulturali viżibbli. Iddikjara li kien qiegħed jagħti spazju mill-ġdid lill-poplu fl-ewwel parti minn investiment, fejn it-tieni kellu jkun aċċess għal Ġnien il-Mediterran.
Illum
2. Dak li kellu
jkun ossiġnu, dak li kellu jkun proġett uniku, illum nafu li mhuwiex. Huwa fi stat medjokri. Nafu dan għax il-Pjazza f’Raħal Ġdid ma
saritx kif kellha. Jew ma sarx ix-xogħol
sewwa. Jew ma kienx hemm pjanar
tajjeb. Imma l-fatti huma li llum hemm
xtat viċin id-diżastruż. Wieħed li huwa
tant gravi li għandu bżonn, illum qabel għada, jinqala’ u jsir mill-ġdid. Dan, kif nistgħu nifhmu, huwa ta’ uġigħ ta’
ras u ta’ nkwiet. Mhux biss għax huwa
mimli bi traskuraġni ta’ difetti, imma wkoll għax huwa perikoluż. Mhux biss, imma ma’ dan, billi lkoll nafu
kemm din il-Pjazza kienet damet magħluqa b’konġestjoni kbira tat-traffiku tul
tlett snin, nistgħu nimmaġinaw fejn sejrin.
U issa li hemm ħafna li ser ikollu jsir mill-bidu, ċertament ser
tingħalaq it-triq, u għal darb’oħra ngħaddu mit-tbatija li din iġġib.
Triq użata sew
3. Nafu lkoll
kemm din il-Pjazza hija arterja prinċipali tat-traffiku. Hekk kienet, u hekk baqgħet. Jgħaddi minnha kull forma ta’ trasport. Dak normali u dak industrijali jgħaddi spiss,
u ħafna matul il-jum sa tard filgħaxija sas-sigħat kmieni ta’ filgħodu. Min iddeċieda li jbiddel dak li kien hemm
qabel, u li ħadem għal snin twal, kellu almenu jaħseb sew u jibni aħjar. Iktar u iktar meta ttieħdet id-deċiżjoni li
jitneħħa t-tarmak u jsir il-profido. Dan
ix-xogħol ma sarx bi pjan sew għalih, u kien hemm ħafna għaġġla. Mhux biss, imma ma kienx hemm anqas
konsultazzjoni sewwa u vera man-nies u mas-sidien tal-ħwienet. B’diversi sabu ruħhom jgħixu, f’daqqa waħda
fi sqaq, bi klijentela li waqfet tmur.
Mhux biss, imma ma dan żdied ukoll l-imrar li anqas ħsieb sew dwar
is-siġar u l-funtani ma sar. Smajt u
rċevejt numru sew ta’ lmenti dwar dan kollu.
Mis-27 ta’ April 2021
4. Proprju
għalhekk li, tul din is-sena, ressaqt numru ta’ domandi parlamentari u
ntervjenejt f’diskorsi dwar l-istat li tinsab fih il-Pjazza. Il-linja li ħadt, u li għadni nsostni mhix
waħda partiġġjana, imma bl-iskop ċar li din tiġi rranġata kemm jista’ jkun
malajr. Il-Gvern, fil-bidu, miegħi kien
rgħib fl-informazzjoni. Nifhem. Ma xtaqx ħafna juri l-affarijiet kif inhuma
verament. Biss, wara domandi preċedenti,
fis-27 t’April, il-Ministru responsabbli ppreżenta rapport tekniku
fl-interpellanza numru 20706. Hemm,
il-Perit inkarigat mill-Kunsill Konsultattiv għan-Nofsinhar ta’ Malta ddikjara
li kien hemm varjetà ta’ difetti. Fosthom, li l-art bdiet iċċedi, u għalhekk
mhix invell, b’periklu sija għal min ikun miexi, kif ukoll għas-sewwieqa. Diversi qrawh dan ir-rapport. Jafu li l-kontenut tiegħu huwa wieħed serju,
u li hemm bżonn bidliet malajr.
Is-sewwieqa li jgħaddu minn hemm kuljum jafu b’dan, bħal min hemm jgħix
fil-viċin jaf bl-istorbju kontinwu.
Responsabbiltà
5. Dan kien
pass ‘il quddiem. Almenu, aċċetta li
x-xogħol kien ħażin. Imma mhux
biżżejjed. Dan, għax qamu erba’ punti li
komplejt ressaqt. L-ewwel: min ser iġorr
din ir-responsabbiltà għal dawn in-nuqqasijiet?
Il-Gvern, li tant ftaħar?
Il-Kunsill Lokali, li ġie użat, jew il-Kunsill Konsultattiv
għan-Nofsinhar ta’ Malta? It-tieni: min
kien ser iġorr ir-responsabbiltà legali għall-ħsarat li qed isiru, jew li
jistgħu jsiru? It-tielet: min ser
iħallas għat-tiswijiet li hemm bżonn isiru?
Ir-raba, u l-iktar importanti: meta ser isiru dawn it-tiswijiet tant
neċessarji? Tweġibiet pubbliċi għal dawn
ma hemmx, imma jidher li hemm min, nittama, li qiegħed jibda jifhem li ma
nistgħux nibqgħu għaddejjin hekk.
Sitwazzjoni aktar gravi
6. Ngħid li
nittama li xi ħadd beda jifhem, għax għalkemm jidherli fl-aħħar, fl-1 ta’ Lulju
2021 saret stima tal-ħsarat, il-Gvern u l-Kunsill Konsultattiv għan-Nofsinhar
ta’ Malta mhumiex jifhmu kemm dawn huma verament urġenti. Dawn il-ħsarat, li ġejjin minħabba ħafna
nuqqasijiet, u li setgħu ġew evitati kieku l-‘Proġett’ sar sewwa, hemm bżonn li
jsiru llum qabel għada. Għax nafu li
l-istat tal-post huwa wieħed mill-iktar medjokri. Dak li kien sar b’tant ftaħir għalih tlett
snin ilu, illum, sfortunatament, irid jinbidel.
Lura għall-istat li kien, bit-trab u bis-soltu dewmien. U nafu li l-istimi, il-famużi Bill of
Quantities li hemm bżonn jiġu approvati jibdew b’ċifri raġjonevoli, imma
meta tinqala’ t-triq u ssir sewwa, ser inżidu mal-miljuni li diġà ntefqu.
Nittama
7. Is-sajf daqt
ikun għadda u t-traffiku ser jiżdied hekk kif nidħlu għax-xhur ta’ Settembru u
Ottubru. Dak li seta’ diġà sar minn
April hemm iktar il-bżonn tiegħu. Raħal
Ġdid tixraqlu Pjazza li l-istat tagħha jkun mill-aqwa. Nafu li altru d-diskors faħħari li sar
fl-2018, u altru issa. Nafu li mhux biss
ma sarx sew, imma anki li ġie traskurat.
Nafu li waqaf hemm u anqas Ġnien il-Mediterran ma ħadu ħsiebu. Imma għalxejn inħarsu lura. Dak li ma sarx kif kellu, issa jrid jiġi
rranġat urġentement.
Il-Funtana
8. F’dik
is-serata, fl-aħħar tagħna nkixef il-Monument-Funtana ġdid li llum ma tantx
jaħdem tajjeb, imsemmi ‘Ulied Paola’.
Jekk l-Istat Malti verament jirrispetta ċ-ċittadin li jgħix u jgħaddi
minn hemm, għandu jaċċetta t-tort pubblikament u jibda mill-ewwel
bix-xogħol. Nittamaw li, din id-darba,
l-affarijiet isiru sewwa.
No comments:
Post a Comment