1. Jingħad
x’jingħad, resqin lejn tmiem din il-leġislatura. Waħda mimlija ferm iktar minn ta’ qabel. Miżgħuda, anzi, b’kumplikazzjonijiet u sfidi
uniċi. Fl-istorja parlamentari, dawn
il-ħames snin kienu partikolari. Kienu
mimlija mrar għal diversi. Kienu
għaddejja f’dellijiet varji. Dawk umani
u dawk li n-natura, fil-pandemija, ġiebet.
Ikun żball min jaħseb li konna fin-normalità. Ma konniex, u m’aħniex. Għaddejna kif aħna fl-imqalleb li ma jistax
isib serħan.
Instabilità
2. F’dan kollu,
bqajna nagħtu servizz u nirrappreżentaw lill-poplu. Il-pożizzjoni politika, f’dawn iċ-ċirkostanzi
esiġiet dan fuq żewġ livelli. L-ewwel:
dak li kull deputat fil-Kamra huwa mistenni li jwettaq. It-tieni: fir-realtà politika li s-sitwazzjoni
gravi li ninsabu fiha li huwa gvern ġdid u differenti li jista’ jneħħi. Kien hemm opportunitajiet, fl-aħħar sentejn,
li ma tteħdux. Kien hemm min ta parir
jew ifforma l-opinjoni li ż-żmien ser isolvi.
Dare tempo al tempo. Imma,
minflok, aggravat. Jum wara jum,
bl-iżviluppi li rajna, hawn iktar instabilità u diffikultà biex tibdel.
Sinerġija
3. Kien dak
iż-żmien, għal diversi f’waqtu, li kif inbidel il-Mexxej tal-Partit Laburista,
wieħed imur għal elezzjoni ġenerali.
Jintalab mandat ġdid mill-elettorat u ħadd ma jiddependi fuq is-suċċessi
u l-maġġoranzi tal-mexxej ta’ qabel. Dan
ma sarx, fil-ħsieb varju u fin-nuqqas ta’ aptit li tmur għas-sentenza
mill-ewwel. Dak li pprova jiġi mibni,
fuq il-biċċiet tat-torrijiet imfarrkin li kien hemm, ma setax jaħdem bħal
qabel. Is-sinerġija u l-kordinazzjoni,
mingħajr il-kordinatur passat, ma ħadmitx kif kienet. Il-kurrenti li kien hemm naqqsu fl-intensità
u fil-fiduċja reċiproka, kif qed naraw.
Interessi
4. Forsi rebħu
interessi varji li kienu magħquda qabel seħħ it-trasferiment tal-poter. Forsi dawn kienu konvinti li kollox ser ikun
kif kien. Forsi ħasbu li l-bnedmin
mhumiex rilevanti, u anke jekk inbidlu, xejn ma jolqothom. Imma lkoll nafu, mill-esperjenza, li bnedmin
differenti jiġu b’ħidmiet u ideat oħra.
Beda, u għadu għaddej proċess ta’ taqbil bejn merti u demerti
tal-bnedmin fil-poter. Imma l-iktar evidenti kien li ntilef proċess essenzjali
fid-demokrazija. Spiċċa f’daqqa dak li
politiċi varji fil-Partit Laburista kienu ġabru magħhom. Dik il-memorja kollettiva fil-ħidma ta’ kull
partit. Dik li tikber u tiġi mill-fatt
li għax kienu servew fit-tul kellhom l-għeruq
mal-bnedmin li jirrappreżentaw fl-ideat u l-aspirazzjonijiet tagħhom.
Il-konsegwenzi
5. Illum,
il-pożizzjoni politika kkargat iktar fil-gravità. Dak li kellna sentejn ilu
żdiedlu ħafna iktar miegħu. Daħlet
inċertezza affermata. Daħlet malinkonija
stramba. Daħal iktar sens li ma hemmx
soluzzjoni vera għall-problemi attwali.
Pożizzjonijiet li welldu f’uħud l-idea li ħadd u xejn m’huwa tajjeb
għalihom. Iduru huma wkoll
mal-kantunieri, jistennew il-politiku perfettissimu jew rinkarnazzjoni ta’
idolu passat tagħhom. Aġir uman li
qiegħed iservi biex jibgħat messaġġ li ħadd m’huwa tajjeb għalihom biex imexxi
pajjiż kumplikat bħal tagħna. Ħidma
żbaljata, għax politiċi tajba hemm, u bnedmin kapaċi jbiddlu wkoll.
Insistenza
6. Iktar ma
nara dan, u l-effetti xejn tajba għat-tessut demokratiku u l-pożizzjoni
soċjo-ekonomika tagħna, iktar għandna nagħżlu li nippersistu fis-sewwa. Nippersistu biex ikun hemm tama ġdida għal
dan il-pajjiż. Jekk dan il-Gvern jibqa’
fil-poter ser ikun iktar diffiċli sabiex il-bidliet li hemm bżonn isiru
jseħħu. L-ewwel, fil-miżuri
nfushom. It-tieni, fil-piż politiku li
jingħata fost il-poplu u dawk li għandhom x’jaqsmu magħna. Il-problema f’dan mhix l-Oppożizzjoni, imma
l-Gvern, li fuqu hemm il-piż tar-responsabbiltà. Dik li għandu jġorr bħal kull wieħed ta’
qabel. Jieħu u jagħti kont ta’ dak li
seħħ u jieqaf iwaħħal fl-istituzzjonijiet demokratiċi.
Ieqaf
7. Fid-demokrazija
huwa essenzjali li kull min qiegħed fl-Eżekuttiv, b’mod speċjali, jifhem li
meta jattakka l-Ombudsman, il-Qrati, l-Awditur Ġenerali, il-Kummissarju
Parlamentari għall-Istandards fil-Ħajja Pubblika, ikun qiegħed iweġġa’ lilu
nnifsu. Jekk politiku huwa fil-poter
ministerjali, qiegħed hemm jirrappreżenta mhux biss lill-kostitwenti tiegħu,
imma lill-Istat Demokratiku. Jekk huwa
stess iċekken, jiddisprezza, javvelixxi tastieri vitali, ikun qiegħed inaqqas
mill-valur tal-pajjiż sħiħ u tiegħu nnifsu, li għandu jkollu l-unur li
jirrappreżenta. Iktar u iktar meta dawn
l-akkużi jikkumplikaw l-ambjent parlamentari fix-xejn. Din hija demokrazija, u mhux battalja
militari medjevali.
Għoli tal-ħajja
8. Iktar u
iktar illum, meta l-pajjiż għandu diversi problemi soċjali. Dawk li qed imissu direttament il-bwiet
tal-bnedmin fuq din il-gżira. Ħafna jafu
li l-ħajja għoliet fl-affarijiet u l-prodotti essenzjali. Hemm min qiegħed jara żidiet ta’ 20%, li
mhumiex traskurabbli. Hemm min ma jistax
ilaħħaq f’żewġ kategoriji. Dawk li diġà
kienu ħażin, ċertament, imma issa l-klassi qegħda tara iktar membri jidħlu
fiha. Fejn jinħeba l-ħin kollu l-fatt li
l-pern ta’ ħafna hija wkoll il-greylisting tal-FATF li l-Gvern irid
jaħrab u jnessi.
Inkunu aħjar
9. Għax ħadd
mill-Gvern ma jissogra jgħid kemm inkunu, ċertament aħjar, jekk nitneħħew minn
fuq din il-lista. Kemm nibdew nieħdu
r-ruħ. Kemm nerġgħu naraw lura dak li
telaqna. Nifhmu li hemm min jaħseb li ma
jaqbillux li jinbidel il-Gvern. Nifhmu
iktar li hemm min għandu interess li ma jkunx hemm bidla, u tibqa’ din
il-maġġoranza. Imma r-realtà politika
hija waħda. Jekk ikun hemm il-bidla,
huma x’inhuma d-difetti umani li l-Partit Nazzjonalista għandu, xorta ħa
jwassal fejn il-Gvern preżenti ma jistax.
Nifhmu li hemm min moħħu biex jaqtagħlna qalbna, sabiex ma nkomplux
naħdmu għal din il-bidla ferm u ferm neċessarja. Imma nassigurawh li xejn m’huwa ser iżommna milli
nkomplu naħdmu determinati għall-ġid tal-poplu tagħna.
No comments:
Post a Comment