Il-kapitolu l-ġdid

1.    Hemm tibdiliet politiċi li jsiru f’daqqa minn jum għal ieħor, bħal sajjetta.  Hemm oħrajn li jseħħu f’perjodu itwal ta’ żmien.  Hemm dawk li jsiru b’mod paċifiku, fil-kors u perkors naturali tal-bniedem jew taħt termini legali.  Hemm dawk li jsiru bid-demm, bil-ġlied, bil-qtil, bit-tkissir u t-tifrik.  Hi kif inhi, il-bidla ssir imma t-triq wara ma tkunx l-istess.  Dawk paċifiċi jistgħu jkomplu jibnu malajr fuq dawk li ħallew ta’ warajhom, mentri l-imdemmija jridu jitilqu mill-ġdid.

2.    Il-mewt, li saret inevitabbli, tal-Kurunell Muammar Ghaddafi tul l-aħħar ġimgħa trid tinqara’ fid-dawl ta’ din il-perspettiva.  Ladarba tibda r-rivoluzzjoni, diffiċli żżommha lura billi tipprova tifga’ fid-demm.  Hekk ġara.  Ma hemmx dubju li dak il-poplu Libjan iħossu liberat fl-istess ħin minn żewġ sitwazzjonijiet li żviluppaw.  L-ewwel: il-ħelsien minn reġim awtoritarju li uħud gawdew miegħu mentri oħrajn taħtu sofrew bl-ikrah.  It-tieni: il-liberazzjoni mill-ġlied imdemmi li kien iġib il-mewt mhux lill-ħżiena biss, imma lil kulħadd.  Il-balal u l-sparar ma jirraġunawx – jolqtu u joqtlu.

3.    Dan il-poplu Libjan għandu ħafna quddiemu għalxiex jaħdem.  Ser ikollu l-appoġġ sħiħ tagħna, però hu jrid jipprepara, jaqdef u jaħdem sabiex jibdel dak li wiret illum.  Ma hemmx dubju li l-ġlieda prinċipali tiegħu ser tkun waħda kulturali.  Kif tibdel ir-rapport mal-poter minn wieħed ta’ dipendenza u serviliżmu għal soċjetà demokratika.  Il-bini tal-istituzzjonijiet demokratiċi mhux ser isir mil-lejl għan-nar.  Ma jistax u ma għandux anqas jiġi impost, imma assistit.  L-istrutturi preżenti għandhom toroq twal biex jinbidlu għax fl-aħħar erbgħin sena baqgħu mwaħħlin, weqfin.

4.    Pajjiżna ilu jagħraf ir-realtà Libjana f’sitwazzjonijiet varji.  Mexxa min mexxa, hawn u hemm kien hemm rabtiet, rapporti diplomatiċi u kummerċjali skont kif u kemm il-persuni direttament involuti riedu.  Minn mumenti ta’ normalità kellna dawk strambi.  Bħal meta rajna d–dħul tal-lingwa Għarbija fl-iskejjel tagħna bilfors jew meta kellna mblukkar għat-tfittxija taż-żejt.  Pajjiżna però, żamm l-indipendenza sħiħa tiegħu, anke meta kien ikun hemm messaġġi ċari minn dak ir-reġim li m’huwiex jieħu gost b’dak li qed nagħmlu aħna.  Xorta saru da parti tagħna, anke jekk kellna mewġ ta’ bnedmin mibgħuta lejna biex jipprovaw iġibuna f’xi forma ta’ kriżi.  Illum aħna nafu li kif ried juża din l-arma mat-Taljani, użaha magħna wkoll.  Aġir mill-iktar kundannabbli fuq il-livell uman u fir-rapporti politiċi magħna.

5.    L-aġir tar-reġim ta’ Ghaddafi sawwar diffikultajiet kbar, però llum għandna quddiemna xenarju kompletament differenti.  Il-Partit Nazzjonalista kien ferm iktar progressiv u kuraġġuż fil-ġlieda li seħħet din is-sena.  Il-Partit Laburista kien fuq in-naħa l-oħra, ferm u ferm iktar kawt u lura.  Ma ħassx jew ma għarafx biżżejjed li l-poplu kien xeba’ mir-reġim.  Forsi deherna li konna qed nissugraw, biss fir-realtà konna qed inkunu veritieri mal-prinċipji li għandna mnaqqxa f’qalba: l-libertà, il-ġustizzja u d-demokrazija.  Ma stajniex immorru lura minn dak li dejjem sostnejna: “Is-sewwa (verament idum imma) jirbaħ żgur”.

6.    Ma jiddispjaċini xejn mill-kontribut li tajna sabiex ikun hemm futur differenti.  Pajjiżna mexa kif kellu.  Ma ħasilx idejh imma ħa ħsieb li jibda jibni l-pedament ta’ kapitolu ġdid.  Ir-rapporti mal-memorja preżenti ta’ dak il-pajjiż bnejnihom mertu tal-kuraġġ, id-determinazzjoni u viżjoni tal-Prim Ministru.  Hemm rabtiet personali bażati fuq il-prinċipji tad-demokrazija, mhux tad-dittatura.  Fix-xhur li ġejjin, pajjiżna jrid ikun ippreparat biex jieħu l-opportunitajiet il-ġodda sew.  Dawn jistgħu jsiru ferm aħjar minna li bnejna din ir-rabta.  Kapitolu ġdid infetaħ beraħ.  Nagħmlu ħilitna sabiex nibnuh tajjeb.