1. F’din is-soċjetà tagħna għamilna passi ‘l quddiem. Numru ta’ drabi fil-kultura tagħna, li diffiċli tbiddel, naħsbu li f’postijiet oħra l-ħajja hija aqwa milli għandna aħna. Min ikun ġej minn barra xtutna jaf li dawn il-gżejjer għandhom huma wkoll x’juru li għandhom sistemi avvanzati. M’aħniex, u ta’ bnedmin ma nistgħux inkunu xempju tal-perfezzjoni, però xorta waħda dak li huwa tagħna m’għandniex narmuh.
2. Settur partikolari li ħadna ħsieb nindirizzaw biex ngħollu ‘l fuq huwa proprju kif tipproteġi aħjar lil uliedna mid-diffikultajiet ta’ din s-soċjetà preżenti. M’hemmx dubju li fl-edukazzjoni dak li qegħdha toffri s-soċjetà tagħna m’għandhiex oħrajn li jistgħu jikkompetulha. Ħafna drabi d-diskussjoni ssir fuq nuqqas ta’ attenzjoni għad-dettall. Nitqabblu u jqabbluna biex ikejluna mal-oħrajn meta m’hemmx il-fatti u ċ-ċirkostanzi kollha fuq il-mejda. Ngħidu x’ngħidu, il-verità hija li għandna sistema mill-aqwa.
3. Dan hu tajjeb għall-maġġoranza ta’ wliedna, però hemm ċirkostanzi li jimmeritaw, u fil-fatt ingħataw, attenzjoni sabiex it-tfal jiġu protetti aħjar. Il-Ministeru li mexxejt żamm bħala prijorità lill-minuri sabiex f’setturi differenti jżid fid-difiża legali li hemm bżonn. Irrid ngħid li diġà għandna Qorti li hija iktar sensittiva billi hemm żewġ Maġistrati konċentrati fuq aspetti differenti. Hemm Maġistrat fil-Qorti tal-Familja li jara li l-pagamenti tal-manteniment lil minuri b’digrieti tal-Qorti, sija għal dawk imwielda fiż-żwieġ kif ukoll barra miż-żwieġ, isiru. Hemm ukoll Maġistrat ieħor li huwa nkarigat b’kawżi fejn it-tfal huma l-vittmi diretti ta’ reat. Passi, għalija, determinanti li jippermettu attenzjoni u speċjalizzazzjoni.
4. Mhux biss, imma nfakkar ukoll li b’deċiżjoni politika oħra għandna llum is-sistema ta’ xhieda mogħtija mill-minuri bil-videoconferencing. Il-Qorti hija armata b’dan u għalhekk it-tfal f’kawża, meta huwa strettament neċessarju li wieħed itellagħhom jixhdu, ma jkunux fiżikament fl-Awla fejn ikun qiegħed jinstema’ l-każ. Ma jkollhomx bżonn jgħaddu mid-diffikultà li jerġgħu jaraw lil min għamlilhom jew jista’ jkompli jagħmlilhom il-ħsara. Ma’ dan żidna wkoll artikolu fil-Kodiċi Kriminali fejn il-minuri jixhdu fin-normalità tal-proċeduri darba waħda biss. Jiġu reġistrati fix-xhieda tagħhom sabiex ikun hemm dokument ċar ta’ dak li għaddew minnu fiż-żmien li jkun seħħ ir-reat. Passi oħra importanti.
5. Ma’ dan reċentement żidna passi oħra. Dan sar permezz ta’ żewġ liġijiet li ġew magħmula speċifikament biex jindirizzaw aħjar kif nistgħu nagħtu iktar protezzjoni effettiva. Protezzjoni minn min irid jabbuża minn uliedna fis-settur tal-pornografija; mill-abbuż tal-internet, mill-abbuż tal-hekk imsejjaħ “sexual tourism” kif ukoll mill-perikolu ta’ persuni li diġà nstabu ħatja ta’ reati fejn it-tfal huma vittmi, li jerġgħu jsib impieg mat-tfal. Dan sar prinċipalment bl-Att VII tal-2010 u dak tar-Reġistru biex jipproteġi l-minuri, l-Att XXIII tal-2011. F’dawn il-liġijiet żidna mal-qafas ta’ protezzjoni li kellna qabel.
6. Illum fil-liġi tagħna daħħalna dawn l-mekkaniżmi li jipproteġu aħjar. L-Artikoli 208 sa 208B tal-Kodiċi Kriminali huma ferm aħjar u b’saħħithom. Fost l-emendi għandna li l-Qorti tista’, meta ssib ħtija fuq reati f’dan it-Titolu, tordna li persuna tiġi, għal xi żmien jew għal kull żmien, miżmuma milli taħdem f’xogħol li jkollha x’taqsam mas-superviżjoni tat-tfal. Il-Qorti tista’ tordna wkoll li din tiġi reġistrata fil-fedina penali. Ma’ dan għandna wkoll b’ferm iktar saħħa l-preżenza ta’ Reġistru għall-protezzjoni tal-minuri. Dan ir-Reġistru jidħlu fih persuni li wettqu delitti kontra t-tfal li huma gravi, sija fuq dawk ta’ linja sesswali, kif ukoll le.
7. Jidħlu sabiex jiġu miżmuma bil-liġi li jiġu mpjegati f’postijiet tax-xogħol fejn hemm il-kura u l-kustodja tat-tfal. Min għandu istituzzjonijiet fejn ser ikun hemm it-tfal, sija jekk jimpjega, kif ukoll jekk ikun ser idaħħal xi voluntiera, irid l-ewwel jara li dik il-persuna mhix imniżżla fir-Reġistru. Mhux biss, imma hemm ukoll obbligu li min jara li sar, jew jissuspetta raġonevolment li kien hemm ksur ta’ liġi f’post fejn hemm it-tfal, għandu huwa stess imur għand il-Pulizija sabiex jirrapporta. Il-liġi tagħna mxiet ‘il quddiem u għandha fiha metodi ġodda ta’ kif nipproteġu lil dawk li huma l-iktar vulnerabbli. Passi li jagħtuna kredtu għall-attenzjoni li aħna nżommu fil-prijorità tagħna favur protezzjoni aqwa lit-tfal tagħna.