1. Niġġudikaw il-gvernijiet, mhux
minn dak li jgħidu, iżda minn dak li jagħmlu. Dan il-Gvern, li beda taħt Joseph Muscat u
issa qiegħed taħt it-tmexxija ta’ Robert Abela, għandu jiġu ġġudikat, fost ħwejjeġ
oħra, xi wħud forsi iktar gravi, fuq il-fatt li għadda t-tmexxija
tal-isptarijiet u ċ-ċimiterji f’idejn il-barranin. Mhux f’idejn għaqdiet filantropiċi, jew
xjentifikament speċjalizzati, iżda f’idejn min għandu l-iskop li jagħmel
il-profitt.
2. Dan ma sarx għaliex il-Gvern kien miexi fuq l-ideoloġija
Soċjalista, jew għallinqas, Laburista.
Assolutament il-kuntrarju.
Gvernijiet Soċjalisti jinnazzjonalizzaw l-isptarijiet,
mhux jikruhom lill-privat (la Malti u lanqas stranġier). Gvernijiet Soċjalisti kienu ġelużi li
s-servizzi pubbliċi jkunu tal-pubbliku, jew, kif kien jingħad, tal-poplu. Ma joħorġux minn idejna.
3. Wieħed jistaqsi għaliex rajna dan il-fenomenu f’pajjiżna. L-ewwelnett, f’pajjiżna, ilna bi sptarijiet
tal-poplu sa mill-Medjuevu. Skont
speċjalista fl-istorja tal-Mediċina f’Malta, il-Professur tal-Ostetriċija C.
Savona Ventura, l-ewwel li jissemma Sptar f’Malta kien fl-1372, u f’Għawdex
fl-1454. L-Isptar ta’ Santu Spirtu
fir-Rabat, barra l-Imdina, kien jieħu ħsieb il-morda iktar minn sitt mitt sena
ilu.
4. Dejjem bnejna l-isptarijiet tal-Gverna għal kulħadd, u dawn
dejjem tmexxew mill-Maltin. Wieħed
ifakkar li l-Isptar ta’ Santu Spirtu (li llum fih l-Arkivju Nazzjonali) nbena
mill-Maltin għall-Maltin, u tmexxa għal sekli twal mit-tobba u l-infermiera
Maltin. Warajh, meta ġew il-Kavallieri,
inbniet l-Infermerija, li serviet mhux biss lill-Kavallieri, iżda wkoll
lill-baħħara u lil bosta oħrajn. Santu
Spirtu ma żżarmax, baqa’ għaddej, u f’din is-Sagra Infermerija li kellu l-Ordni
ta’ San Ġwann servew ħafna tobba Maltin.
Anzi, meta nfetħet l-Università ta’ Malta, u bdiet il-Fakultà
tal-Mediċina u l-Kirurġija, hemm kienu jagħmlu l-prattika l-istudenti. Fi żmien il-Gran Mastru de Vilhena, inbena
l-Isptar Ċentrali, fil-Furjana, fejn illum hemm id-Depot tal-Pulizija.
5. Fi żmien l-Ingliżi nbnew sptarijiet oħra. Kollha tmexxew mill-Maltin, barra minn dawk
tas-Servizzi, bħal dak Navali tal-Kalkara, li nafuh bħala ‘Ta’ Bighi’, u dak
militari tal-Imtarfa. Fi żmien il-Gwerra
tal-Krimea kienu bnew ieħor fejn illum hemm il-Kulleġġ ta’ St Edwards. Ma hemmx għalfejn ngħidu l-Istorja
kollha. Infakkru biss li l-Isptar ta’
San Luqa nbena mill-Gvernijiet Maltin fi żmien is-Self-Government. U l-Isptar Mater Dei inbena fi żmien il-Gvern
Nazzjonalista ta’ Lawrence Gonzi.
6. Ma kellna bżonn lil ħadd biex jgħallimna kif jitmexxa
sptar. U taħt il-gvernijiet kollha, ta’
kwalunkwe kulur politiku li seta’ kien, ħadd ma ħolom li jipprivatizza
l-isptarijiet li nbnew bi flus il-poplu Malti kollu u tmexxew dejjem
mill-Maltin. Fihom, kull Malti u Maltija
kien imur/tmur bi dritt. U fil-Parlament
tagħna, id-deputati tal-poplu jikkritikaw, ukoll bi dritt, kif jitmexxew,
għaliex huma ta’ kulħadd. U l-gvernijiet
tal-poplu Malti jagħmlu superviżjoni u jinżammu responsabbli tat-tmexxija u
tas-servizz li jagħtu lill-poplu.
7. L-isptar tal-poplu jagħti servizz lil min għandu biex iħallas u
lil min m’għandux. Huwa l-aqwa servizz
soċjali, għax jingħata meta bniedem
l-iktar ikun fil-bżonn
u vulnerabbli. Kien hemm, terġa’, żmien
twil fejn il-Gvern Laburista ma kienx jaħmel li jkun hawn sptarijiet privati bi
ħlas.
8. L-istess iċ-ċimiterji.
L-ipoġej li għandna juru li pajjiżna ilu jidfen fil-qima, u biċ-ċiviltà,
għal eluf twal ta’ snin. Issa, għall-kuntrarju,
Gvern li għadu jsejjaħ lilu nnifsu ‘Laburista’, iżda li biddel il-mentalità u
t-twemmin, sar jemmen li l-barranin kapaċi jmexxu ċ-ċimiterji iktar minna.
9. L-isptarjijiet privati hemm lokhom. Iserrħu mill-piż lill-isptarjijiet pubbliċi. Iżda l-isptarjijiet tal-poplu għandhom jibqgħu
tal-poplu, u kull gvern għandu jġorr ir-responsabbiltà tat-tmexxija tajba. Iċ-ċimiterji tal-Knisja ukoll hemm bżonnhom,
iżda ma nistgħux ninsew liċ-Ċimiterju tal-Addolorata, fejn il-maġġoranza
l-kbira tal-poplu tagħna għandha midfuna l-għeżież tagħha. Dawn żbalji politiċi li diġà qed inħallsu
l-konsegwenzi tagħhom. Din hija linja
żbaljata li trid tinbidel għall-ġid komuni tagħna lkoll.
No comments:
Post a Comment