IL-PARTIT SOĊJALISTA MEJJET

1. Ftit jiem ilu dehret l-aħbar fil-ġurnali li l-filosfu, ġurnalista u intelletwali franċiż Bernard Henri Levy iddikjara pubblikament li għalih il-partit soċjalista kien miet. Anzi kliemu kien ferm iktar iebes u dirett. Huwa qal: “Il-Partit Soċjalista ser imut? Le. Diġà mejjet. Ħadd, jew kważi ħadd, ma jissogra jgħid dan. Imma kulħadd, jew kważi kulħadd, jaf li dan huwa veru”. Kliem xejn faċli għal dawk li huma fuq ix-xellug sabiex wieħed jidderiġihom f’dan iż-żmien. Biss hija realta` li b’xi mod trid tiġi affrontata.

2. Levy għandu ismu marbut ma’ ‘l hekk imsejħa skola tan-“Nouveaux Philosophes” ta’ Pariġi li kienu diġà, minn Mejju 1968, kritiċi lejn il-marksiżmu u s-soċjaliżmu. Biss baqa’ jżomm ruħu bħala persuna fuq ix-xellug, anki llum. Forsi ftit qari tal-kitba tiegħu, b’mod partikolari “Le siecle de Sartre” u “L’Ideologie Française” jitolbu ħafna ħsieb, anke jekk mhux neċessarjament taqbel magħhom. Fir-realtà, dan il-persuna ta’ oriġini Lhudija huwa mimli b’ideat li jispikkaw għalija aktar meta wieħed jara dak li kiteb fuq Alexis de Toqueville. Segwa l-passi ta’ dan l-awtur li kiteb “Democracy in America”, u li kelli x-xorti naqra b’attenzjoni kbira, billi kkonfronta xi Franċiż sab il-bieraħ u llum f’dak il-pajjiż.

3. Imma l-argumenti reċenti tiegħu naħseb li huma ferm iktar relevanti fid-dikjarazzjoni li għadda lill-ġurnal tal-Ħadd “Journal de dimanche”. Għandu raġun jesprimi l-opinjoni li s-soċjalisti Franċiżi għandhom, illum qabel għada, jibdlu kompletament il-partit. L-attentati kożmetiċi ta’ dawn l-aħħar snin servew biss sabiex jiġu maħtura mexxejja ġodda li, fl-aħħar tal-ġurnata, ma rnexxilhomx jikkonvinċu lill-elettorat. Forsi għad hemm wisq diffikultajiet fil-kredibilità politika wara l-Presidenza ta’ François Mitterand.

4. Wara l-mewt ta’ Mitterand ħarġu għall-pubbliku diversi fatti, speċjalment dawk marbuta mal-ħajja personali tiegħu li dejqu lill-elettorat, li huwa bażikament wieħed konservattiv fl-ideat, anke jekk fuq ix-xellug. Terġa’ u tgħid, il-bidla riċenti fil-Kabinett Franċiż żiedet aktar dan is-sens ta’ abbandun meta bin Mitterand aċċetta u hekk ġie maħtur ministru tal-kultura taħt President li mhuwiex soċjalista. Ma baqax fil-partit ta’ missieru kif kien hemm min stenna. Dan aktar fid-dawl ta’ l-aħħar elezzjonijiet fejn il-partit soċjalista spiċċa umiljat u, terġa’, l-partit ekoloġista ħareġ iktar b’saħħtu.

5. Ma hemmx dubju li qam il-bżonn ta’ reviżjoni qawwija ta’ dak li għadu jgħaqqad is-soċjaliżmu fi Franza, kif ukoll fl-Ewropa. Meta partit jitlef il-prinċipju tiegħu, meta jinduna li dak li darba seta’ kellu forza manjetika llum m’għandux, irid ifittex lura sabiex isib ruħ anke jekk huwa ateu u materjalista. Is-sitwazzjoni hija iktar perikoluża milli tista’ tidher. Partit li ma għandux ideoloġija u kull ma jagħmel huwa li jħares biss lura b’nostalġija għall-passat jispiċċa fattur ta’ defiċit demokratiku.

6. Id-demokrazija mingħajr partiti organizzati u b’saħħithom hija ferm inqas minn dak li tista’ tkun. Meta partit jirrilega lilu nnifsu jew jiġi relegat għax ma għandux dik il-boxxla interna, jispiċċa jagħmel il-ħsara lill-klima politika. Il-ħsara żgur li mhix volontarja, żgur mhux intenzjonata, però hemm qegħda. Partit li jispiċċa fil-kurrenti proprju għax tilef il-loġika ta’ linja politika uniformi u kumbattuta jwassal lill-elettorat lejn rabja u eżasperazzjoni. Għalhekk naħseb li dan l-intellettwali Franċiż qiegħed, minkejja l-odjożità tal-messaġġ, jimbotta lejn riforma. Riforma neċessarja għall-partiti soċjalisti fl-Ewropa u li hija ta’ benefiċċju għat-tessut demokratiku. Importanti li ssir u malajr, inkella kulħadd jispiċċa għal rasu b’effetti żbaljati.

Dan l-artiklu deher fil-ġurnal Il-Mument tal-Ħadd 2 t’ Awwissu 2009.