1. Hemm bnedmin li jitwieldu diplomatiċi
f’għemilhom u fi kliemhom. Jafu kif
iqegħdu l-kelma tajba, u kif iġibu ruħhom mal-oħrajn. Tiġihom naturali. Biss, irridu nammettu li l-maġġoranza
fid-dinja m’għandhomx dawn it-talenti, u anzi ġejjin proprju mill-kontra. Tant dan huwa minnu li minn żmien
ir-Rinaxximent kiber l-għarfien: l-ewwel, tal-bżonn ta’ manwal li jispjega kif
wieħed għandu jġib ruħu mal-oħrajn, li Baldassere Castiglione kien niseġ tant
tajjeb. It-tieni, fil-bżonn li pajjiż
ikollu fi ħdanu servizz diplomatiku u ta’ bnedmin li jidħlu fis-servizz tiegħu
f’isem pajjiżhom.
2. Dawk li huma messaġġiera ta’ aħbarijiet
f’isem min jibgħathom, li jirrappreżentawhom fiċ-ċerimonji u li xi drabi
jingħata lilhom ukoll il-poter li jinnegozjaw tratti varji bejn Stat u
ieħor. Sekli twal għaddew sabiex l-arti
tad-diplomazija tikber, tiżviluppa u tiġi ipprattikata b’suċċess. Jingħad li kienet il-Knisja Kattolika li,
minn dak iż-żmien, kienet minn tal-ewwel li kellha servizz diplomatiku
organizzat u akkreditat. Ir-realtà hija
li d-dinja, ħafna drabi, tiddependi mill-ħidma t-tajba ta’ dawn
il-bnedmin. Li flok iġelldu, ifittxu
kompromess. Li flok jinsulentaw,
jaffermaw iktar toroq ta’ rikonċiljazzjoni.
Bnedmin li jiddependu minn kemm il-politiċi jippermettulhom spazju biex
iservu fihom.
3. Dawn il-lezzjonijiet, bażati fuq esperjenzi
twal u kostanti, mhux kull Stat jeħodhom il-ħin kollu. Hemm mumenti meta jiżgarraw, u flok jimxu ma’
dak li ta’ qabilhom bnew, jispiċċaw f’toroq komplikati. Hekk qed naraw iseħħ quddiemna f’dawn l-aħħar
xhur bejn numru ta’ pajjiżi fl-istess Kunsill tal-Ewropa. Organizzazzjoni li għamlet il-ġid u fiha hemm
sebgħa u erbgħin Stat attiv u rappreżentat.
Marbutin ma’ numru ta’ prinċipji għas-sewwa u statut fejn id-drittijiet
u l-libertajiet fundamentali tal-bniedem jiġu affermati u protetti.
4. M’għandux ikun li f’din l-età nibqgħu naraw
Stati jinsulentaw pubblikament lil xulxin.
Qegħdin verament f’mument żbaljat meta jkollna l-Olanda u t-Turkija
mitlufa fi proċess li fih nistgħu biss nieħdu eżempji żbaljati ta’ kif popli
ċivilizzati jġibu ruħhom. Forsi dan
kollu qam għax naħa ma kinetx biżżejjed attenta għal dak li għaddej fl-oħra. Ix-xenarju ma ġiex kalkulat biżżejjed quddiem
il-fatt li ftit ġimgħat ilu l-Olanda kienet f’lejliet elezzjoni ġenerali fejn
partit tad-daqqiet ta’ ħarta fuq in-naħa tal-lemin estrem qal ħmerijiet
varji. Wieħed li kien qiegħed isaħħan
lin-nies kontra bnedmin li huwa jarahom bħala barranin. Partit li rreġistra iktar kunsensi elettorali
milli kellu qabel proprju fuq din il-mewġa żbaljata ta’ populiżmu. Mewġa bażata fuq il-premessa żbaljata li
azzjonijiet bażati fuq il-forza jistgħu jżommu l-immigrazzjoni irregolari.
5. Kien hemm, u għad hemm għalhekk f’dak
il-pajjiż, tensjoni akbar mis-soltu.
Forsi f’dan ma kienx proprju l-aħjar żmien propizju li wieħed jibgħat
ministru tiegħu biex jipperswadi ċittadini Torok dwar il-bżonn li jivvutaw
favur f’referendum li ser isir fis-16 ta’ April, proprju f’Ħadd il-Għid il-Kbir
fit-Turkija, li fih il-President qed jittanta jikseb ferm iktar poteri milli
forsi għandu. Biss, dan b’ebda mod ma
jista’ jiġġustifika li pajjiż jirrifjuta d-dħul ta’ ministru ta’ pajjiż ieħor
li għandu relazzjonijiet diplomatiċi ġejjin fis-sekli.
6. Għax huwa diġà gravi li tinsulenta
ambaxxatur ta’ Stat ieħor, però huwa iktar gravi li żżomm ministru, tittrattah
ħażin, tinterrogah għal siegħa u nofs u tibgħatu lura minn fejn ġie. Aġir xejn dekoruż, proprju f’pajjiż bħall-Olanda
li jikkunsidra ruħu bħala l-iktar tolleranti, progressiv, illuminat fejn hemm
il-multikulturaliżmu u miftuħ għall-bnedmin.
Bir-reazzjonijiet u bl-insulti li smajna jingħadu fuq dan l-inċident
diplomatiku mill-iktar gravi huwa ċar li ser nibqgħu bi problema Ewropea
mill-iktar kumplikata. Waħda li issa u
iktar ‘il quddiem titlob ħidma tajba minn pajjiżna f’dan il-mument meta
l-Presidenza hija f’idejna u li fiha s-servizz tad-diplomazija t-tajba topera u
taħdem. Għax m’għandniex inħallu li
l-insolenzi jkissru l-ħidma t-tajba tad-diplomazija.
No comments:
Post a Comment