Għal dawk li jridu jisimgħu

 

1.            Il-passi tal-bidu ta’ dan il-Gvern ġdid huma sfortunatament mimlija b’kumplikazzjonijiet u ġudizzji żbaljati.  Diversi fis-soċjetà ttamaw li l-perjodu twil li l-Partit Laburista kien fl-Oppożizzjoni serva sabiex meta jiġu fdati bil-poter ikunu attenti biex ma jidħlux fit-toroq li uħud diġà qabdu.  It-tieni, ma’ dan hemm il-konsegwenzi li twieldu mill-interpretazzjoni skorretta tar-riżultat elettorali.  Il-poplu ma sarx, fil-maġġoranza tiegħu, laburist.  Għażel lil dak il-partit, però ma ntrabatx kif uħud ilhom hekk marbuta.  Żamm u anzi ħass li qiegħed jeżerċita l-libertà tiegħu li jibdel il-Gvern mingħajr ma jintrabat ma’ naħa jew oħra.  Minflok, xi wħud fil-Partit Laburista tkaxkru jaħsbu li għandhom issa l-maġġoranza li hija marbuta mal-modi l-antiki ta’ kif kienu jwettqu l-politika.

 

2.            Dan ħareġ ferm iktar ċar f’żewġ deċiżjonijiet partikolari, fost oħrajn, li mhux qegħdin jinżlu tajjeb mal-opinjoni pubblika u li għalihom il-Gvern qiegħed diġà jwebbes rasu.  Id-diskors tal-President tar-Repubblika kien stunat wisq, mimli b’osservazzjonijiet u diskors partiġġjan li setgħu faċilment jiġu evitati.  Min kitbu, u ħadd għadu ma qal min effettivament hu, ma rax li għandu joqgħod lura u ma jimbarazzax lill-President tar-Repubblika nnifsu kif ukoll lill-istess gvern tal-ġurnata.  Il-verità hija li kien kliem żejjed u ma rnexxielu jasal imkien, salv li jġib stmerrija u kumplikazzjonijiet żejda lill-Uffiċċju tal-President.  Passi żbaljati li juru nuqqas ta’ maturità politika.

 

3.            Ma kienx hemm bżonn ta’ dan kollu.  Anqas, fl-opinjoni tiegħi, ma kien hemm lok ta’ xi tibdiliet legali.  Hemm sempliċement neċessità tal-użu tas-sens komun.  Min jikteb id-diskors għandu jkun tajjeb u jassigura li ma jġibx lill-istituzzjonijiet f’sitwazzjoni bħal din.  Ma nemminx li huwa daqshekk diffiċli biex dan isir, dejjem jekk inti tkun tal-affari tiegħek u tagħraf il-portata ta’ ħidmietek.  Fl-ewwel siegħat ta’ din il-leġislatura, diġà kien evidenti li kien hemm noti li jistonaw u li jindikaw b’mod dirett li l-attenzjoni lejn ir-rispett tad-demokrazija kien qiegħed jiġi injorat.  Dan huwa żball politiku li l-konsegwenzi u l-effetti tiegħu ser narawhom jiżdiedu.

 

4.            Anqas ma qed tagħmel wisq ġid u ġieħ lill-Gvern li jippermetti Ministri u Segretarji Parlamentari jaħdmu fil-professjoni tagħhom, minkejja l-ħatra tagħhom.  Huwa diġà żbaljat minnu nnifsu li jiġi permess dan.  Min daħal għal kariga fl-Eżekuttiv f’din l-età ma jistax ikollu sieq naħa u sieq in-naħa l-oħra.  Irid, dejjem jekk irid ikun ta’ servizz u jwettaq ħidmietu b’serjetà, ikun dedikat għal ħaġa waħda.  Nitkellem mill-esperjenza personali.  Tant hemm xogħol u punti li jridu l-attenzjoni u l-konċentrazzjoni tiegħek li ma tistax tinqasam.  Il-Kodiċi tal-Etika jniżżel b’mod ċar dak li huwa loġiku u għandu fin-normalità jiġi segwit bil-vantaġġ li ħadd m’għandu skużi għax huwa mniżżel abjad fuq l-iswed u ma jistax jiġi injorat.

 

5.            Il-Kodiċi tant isegwi s-sewwa li anqas jitkellem fuq eżenzjonijiet.  Il-Prim Ministru qiegħed jiżbalja hawn fuq żewġ punti.  L-ewwel, li jippermetti li jkollu membri tal-Eżekuttiv li m’humiex konċentrati fuq ħidmiethom.  It-tieni, li jiskuża aġir bħal dan billi jgħid li qed jeżenta dak li ma jistax, fil-fatt, jeżenta.  Min irid jisma’ jisma’.  Min le, ikompli jwebbes rasu.  Fil-ġimgħat li ġejjin, dejjem jekk il-Gvern ma jibdiex jaħrab, nittama li jkollna l-opportunità li niddiskutu fit-tul, sija d-diskors tal-President, kif ukoll dan l-aġir żbaljat.  Ħidmietna fl-Oppożizzjoni qegħda ssir diġà u sewwa.  Ċert li fir-ras iebsa tal-Gvern, il-poplu qiegħed attent.

Nagħrfu d-direzzjoni tagħna

1.         Tul din il-ġimgħa bdejna l-ewwel dibattiti parlamentari.  Għalkemm huwa minnu li għandna inqas membri eletti, però xorta waħda bħala Oppożizzjoni għandna dritt għall-istess ħin sabiex nitkellmu daqs in-naħa tal-Gvern.  Kienu tlett ijiem fejn ġie approvat l-ewwel parti tal-proċess parlamentari tal-budget.  Issa rridu, fil-ġimgħa li ġejja, nidħlu fl-abbozz ta’ liġi li jġib fis-seħħ il-miżuri li kienu ġew stabbiliti mill-aħħar leġislatura.  Mill-aħħar parti ta’ wirt ta’ tajjeb li ħalla Gvern Nazzjonalista warajh.  Mid-diversi passi u miżuri li għamlu l-ġid u għadhom qed jagħmlu hekk.  Għal ħafna huwa ċar li s-sitwazzjoni preżenti għadha qegħda għaddejja proprju minħabba r-rankatura li tajna.  Il-problemi jibdew appena dan il-proċess naturali jispiċċa u hemm allura l-poplu jinduna li hemm differenza f’min qiegħed imexxi.

 

2.         F’dawn il-ġimgħat inizjali ta’ dan il-Gvern Laburista, qegħdin fil-fatt naraw diversi passi li l-konsegwenzi tagħhom sejrin immissuhom iktar ‘il quddiem.  Huwa diġà evidenti li hemm abbundanza ta’ deċiżjonijiet mgħaġġla għax hemm min jaħseb li azzjoni ħażina, iktar ma twettaqha malajr fil-leġislatura, iktar hemm probabbiltà li tintesa.  Biss, l-esperjenza politika qegħda turi li dan m’huwiex il-każ.  F’din l-aħħar elezzjoni ġenerai hemm lezzjonijiet li kull naħa tal-Kamra trid toqgħod attenta għalihom.  L-elettorat tagħna huwa illum iktar iffukat fuq dak li ngħad matul il-kampanja u dak li qiegħed isir.  Ma hemmx poplu li lest li jħalli lil min jidħak bih u jagħlaq għajn, imma qiegħed jeżamina fid-dettall kull pass.  L-aġir żbaljat hemm jibqa’ u wieħed irid iħallas għalih, iktar u iktar f’soċjetà bħal tagħna fejn hemm diversi jiġu minn xulxin.

 

3.         Barra fit-toroq hemm l-impressjoni li l-aġenda prinċipali li qegħda tokkupa moħħ il-Prim Ministru hija dik li jipprova jikkuntenta kemm jista’ membri parlamentari u pseudo protagonisti politiċi.  F’dan l-istadju l-linja ma’ kull ġurnata tiżviluppa f’rigali differenti lil dawk li, fl-għażla tajba jew ħażina tiegħu, tħallew barra mill-Kabinett.  Fl-opinjoni ta’ diversi, hemm persuni li kellhom jitħallew barra u oħrajn li jidħlu ġewwa, biss dik it-taħlita hija fuq dahru u l-effetti tagħha jiġu ma’ wiċċu iktar ‘il quddiem meta jibda jberraq daqqa fuq ħaġa u daqqa fuq oħra.  Dan apparti ċerti żbilanċi ta’ poter intern bejn dawk li għandhom wisq u jista’ jkun li ma jifilħux għalih u dawk li għandhom inqas u jifilħu għal iktar.  Hu x’inhu, qisu qabel ma jitlaq, l-importanti għalih huwa li jikkuntenta lil kulħadd.

 

4.         Anzi, iktar u iktar qed tingħata l-impressjoni li x-xogħol prinċipali għandu jkun mhux li jimxu ‘l quddiem id-dipartimenti u l-ħaddiema, imma li f’kull post iċaqilqu lil dak u lill-ieħor.  F’moħħhom għandhom l-importanza u l-fissazzjoni li jkollhom kollox assolutament f’idejhom.  Dan bħala linja ta’ prinċipju huwa minnu nnifsu żbaljat politikament għax il-pajjiż irid jitmexxa u jingħata servizz minn kull persuna, hija x’inhija l-opinjoni politika tagħha.  Mhux biss, imma meta tneħħi b’dan il-mod u mingħajr loġika, salv dik partiġġjana, tkun qed titlef esperjenza u memorja istituzzjonali.  Hemm ħafna li jersqu ‘l quddiem sabiex jieħdu ħaġa jew oħra, imma l-pajjiż jinteressah iktar li l-affarijiet isiru sewwa.  Persuni ta’ esperjenza qegħdin jintilfu fi trasferiment naħa jew oħra, bis-soliti metodi li diversi fakkruhom f’dak li kien iseħħ taħt amministrazzjonijiet Laburisti oħra.

 

5.         Il-Partit Laburista għandu f’rasu numru ta’ ideat żbaljati bħal dik li fl-1998 tilef l-elezzjoni ġenerali għax ħalla xi kapijiet f’numru ta’ dipartimenti li ma kienux identifikati bħala laburisti.  Din hija opinjoni żbaljata.  Dik l-elezzjoni ntilfet fuq raġunijiet kompletament differenti.  Intilfet minħabba diversi nuqqasijiet oħra li wasslu lill-poplu jbiddel il-Gvern.  L-eżerċizzju ta’ dan it-tip ta’ tibdil li qiegħed isir huwa wieħed li jibgħat messaġġ ċar li l-amministrazzjoni preżenti ma tridx taħdem ma’ kulħadd u li, anzi, għandha l-biża’.  Fl-opinjoni ta’ diversi, Gvern irid juri u jġib fil-prattika ħidma li tinvolvi lil kull persuna.  U dan apparti l-fatt indiskuss li huwa għaqli lijkun hemm għajnejn u widnejn differenti sabiex inaqqsu mit-tentazzjonijiet għall-irresponsabbiltajiet u l-abbużi li, inevitabilment, iseħħu meta ma hemm kontroll.  Biss, huwa ċar li meta hemm il-biża’ minn dak jew l-ieħor, turi li hemm nuqqas ta’ fiduċja fl-abbiltajiet personali ta’ min qiegħed imexxi.

 

6.         Jekk hemm min jaħseb li dawn l-affarijiet qed jaqbżulna, nassiguraw li le.  Huwa minnu li hemm bżonn nagħtu attenzjoni partikolari sabiex nidħlu l-organi nterni tal-partit, biss dan ma jfissirx li m’aħniex ser inkunu wkoll iffukati fuq ħidmietna bħala Oppożizzjoni parlamentari.  Id-direzzjoni tagħna hija ċara: inkunu ma’ kull ġurnata Oppożizzjoni tajba u aqwa minn ta’ qabilna.  S’issa, il-Partit Nazzjonalista huwa magħruf li f’kull pożizzjoni li l-elettorat għażel li jqegħdu, servih.  Hekk ser nagħmlu f’dawn il-jiem, bil-viġilanza u l-għodda li l-liġi u s-sistema parlamentari tagħtina.  L-istituzzjonijiet f’soċjetà moderna jimxu ‘l quddiem jekk ikun hemm verament rispett lejn l-oħrajn, anke jekk dawn m’għandhomx l-istess opinjonijiet tagħhom.  Id-direzzjoni tagħna hija ċara u nagħrfuha sabiex id-demokrazija b’saħħitha li ħallejna ma tiġi qatt imnaqqra u tmur lura.

 

 

Il-poplu Huwa Sovran.

1.Il-bieraħ kienet l-ewwel seduta parlamentari ta’ din il-leġislatura.  Bdejna t-triq tagħna naħdmu fil-Kamra bħala partit li jrid jaqdi dmiru mill-Oppożizzjoni.  Kienet il-volontà tal-poplu kif espressa fl-aħħar Elezzjoni Ġenerali li ddeċidiet x’sehem għandna nagħtu.  Nagħrfu li ebda partit ma għandu xi dritt jippretendi: l-ewwel, li jiġi neċessarjament elett f’din l-istituzzjoni, u t-tieni li jkun dejjem fil-Gvern bir-responsabbiltà tat-tmexxija tal-pajjiż.  Għalhekk huwa privileġġ li partit ikollu membri eletti sabiex jirrappreżentaw lill-elettorat.

2. Fejn, kif u f’liema pożizzjoni, dak jiġi deċiż fil-kaxxa tal-vot.  Il-poplu sovran iddeċieda li aħna nservu fl-Oppożizzjoni.  Għalhekk għandna dmir inkunu Oppożizzjoni ċara u mingħajr logħob.  Diretta fl-iskrutinju u fis-sehem li aħna għandna nagħtu biex nassiguraw li ma jkunx hemm abbużi, nuqqasijiet, esaġerazzjonijiet u arroganzi.  Nassiguraw li l-Gvern jobdi l-liġi u jifhem li għandu jirrispettana f’din il-linja.  Ebda demokrazija ma hija sħiħa jekk kemm-il darba ma jkunx hemm Oppożizzjoni.  Irridu nifhmu dmirna llum u nagħmlu ħilitna biex inservu f’din it-triq u direzzjoni.

3.   Kienu x’kienu r-raġunijiet li wasslu biex il-Partit Laburista jingħata dan il-mandat b’din il-maġġoranza, hemm qiegħed.  Jista’ jkun li kien hemm min ried sempliċement jipprova l-ġdid.  Hemm oħrajn li kellhom ir-raġunijiet varji tagħhom.  Bħal ma jista’ jkun hemm ukoll min ried espressament li mmorru lura fl-Oppożizzjoni biex nerġgħu norganizzaw ruħna mill-ġdid.  Diffiċli tagħmel l-analiżi bil-preċiż u tgħid dawn kienu votanti ġodda, jew mal-Partit Nazzjonalista jew dawk li ma jħaddnux partit.  L-effett huwa dak li aħna għandna dmir li nibnu ġabra ġdida ta’ persuni li jħarsu biex jaħdmu minn din l-Oppożizzjoni.

4.  L-aġenda tagħna trid tkun dik li nobdu l-elettorat tagħna.  Dak li riedna li nkunu Oppożizzjoni.  Il-Gvern għandu r-responsabbiltajiet tiegħu u aħna għandna tagħna.  Ma jistgħux jitħalltu għax inkella toħroġ ħidma żbaljata.  Il-koperazzjoni fil-ħsieb, fl-ideat, fil-proposti ġodda u differenti mhux sejrin jonqsu min-naħa tagħna.  Biss, altru membru maħtur biex ikun ma’ partit fil-Gvern u altru fl-Oppożizzjoni.  Diġà għandna taħwid kreattiv ħafna bejn il-membri tal-Gvern, uħud Ministri u oħrajn Segretarji Parlamentari u diversi oħra konsulenti appuntati jew semi-appuntati jew awto-appuntati.  Ma hemmx bżonn ta’ iktar.  Forsi jista’ jkun aħjar jekk il-Prim Ministru jikkonċentra biex iġib ordni intern aktar milli jkompli jidher li qed iqassam.

5.  Is-sehem tagħna, il-poplu jista’ jserraħ moħħu li sejrin nagħtuh.  Id-domandi parlamentari ser isiru u l-iskrutinju ta’ ħidmet il-Gvern diġà beda jsir.  Anke jekk qegħdin f’fażi ta’ tranżizzjoni fejn qegħdin nagħżlu min ser ikun il-Kap il-ġdid, dan ma jfissirx li sejrin nieqfu nistennew, imma ser naħdmu b’attenzjoni u b’għaqal.  Il-pożizzjonijiet tagħna huma mmexxija mill-prudenza u mid-determinazzjoni.  Il-pajjiż m’għandux jiġi f’sitwazzjoni fejn m’għandux Oppożizzjoni tal-affari tagħna u f’postha.  Il-poplu kien, għadu u jibqa’ sovran.  Deċiżi li nħalluh hekk u nirrispettaw fis-sħiħ id-deċiżjonijiet tiegħu.