1. L-unur
ma jistax jinxtara. Jista’ jinkiseb maż-żmien. Jinkiseb bl-imġieba tajba kostanti, onesta u
retta. Iktar ma wieħed iżomm ruħu marbut
mal-prinċipji tas-sewwa, iktar jikbirlu l-unur.
Jikbirlu miegħu nnifsu li jagħraf li qiegħed jimxi b’umiltà fit-triq
id-dritta; u t-tieni ma’ dawk li jżommu ruħhom mal-bnedmin ta’ rieda
tajba. Faċli titlifha. Diffiċli żżommha. Taf li hemm min ikun iridlek il-ġid u hemm
min id-deni. Tal-ewwel jarawk fuq dak li
tkun qed tagħmel; tat-tieni jieħdu kull okkażjoni sabiex ikerrħuk.
2. Dawk
huma r-regoli naturali tal-ħajja. Taf
diġà li hemm min jgħir għalik, jew jaħseb li ser jieħu gwadann billi jkerrħek,
però tkun qed tiżbalja bil-kbir meta ġġib l-għali fuqek. Meta tkun kaġun inti stess tat-tkissir
tar-reputazzjoni tiegħek, allura ma tantx tista’ titkellem. Tagħti vantaġġ lil ħaddieħor u fl-istess ħin
tinżel niżla li, tagħmel x’tagħmel, tkun diffiċli ħafna biex terġa’ ġġibha
lura. Torbot mażżra miegħek innifsek li
iktar ma tissielet magħha, iktar tissikkak.
Il-ġudizzju, l-għaqal u l-prudenza jżommuk milli taqa’ f’dan il-bir, però
jekk ma tagħtix każ tagħhom u tiddisprezzahom allura ma hemmx ħlief li twaħħal
fik innifsek.
3. Il-valuri
taċ-ċiviltà tagħna huma ċari. Bażati fuq
prinċipji li ssawru maż-żmien u li bbażaw ruħhom manifestament fuq dawk
insara. Jekk tarmi dawn l-ankri li bihom
twettaq is-sewwa u tagħmel il-ġid lill-proxxmu, tarmi lilek innifsek. Hemm min irid jisfida sekli sħaħ ta’
esperjenzi umani u jmur il-kontra għax jimmaġina li sab triq ġdida. Jista’, però kull ma jkun qiegħed jagħmel
huwa li jidħak bih innifsu u b’dawk li fdawh.
Mhux biss, imma meta jonqos li jagħraf li dan it-tagħlim iżommok ‘il bogħod
mill-iżbalji jispiċċa jħossu komdu ma’ dak li m’huwiex sewwa. L-unur jiddependi wkoll kemm trid tħobb
l-indafa u kemm tħossok paxxut ma’ dak li m’huwiex.
4. Il-liġi
dwar iċ-ċittadinanza, dik l-emenda li biha issa ser nibdew infittxu li nbiegħu
ċ-ċittadinanza tagħna hija każ mill-iktar ċar ta’ dan. Aħna fl-Oppożizzjoni qegħdin u liġi bħal din
qatt ma għamilna jew qatt ma konna ser nagħmluha. Stajna biss nopponu għaliha, u hekk għamilna
billi kull membru tagħna tkellem kontra.
L-obbligu, ir-responsabbiltà qegħdin b’mod qawwi fuq il-Gvern. Huwa hu li ħareġ b’din il-liġi u għalhekk
irid iwieġeb għall-effetti ħżiena tagħha.
5. Huma
ħżiena għax ebda poplu ma jarmi unuru, ma jasal li jbiegħ dak li huwa l-iktar
għażiż għalih innifsu. B’din il-liġi,
flus mhux xierqa jistgħu jidħlu imma biha d-dinjità tagħna qed tintrema. Biha l-Gvernh fetaħ attakk għas-sens b’saħħtu
ta’ nazzjonaliżmu tagħna. Mhux dak
estremista iżda dak li għalih aħna kburin, li jagħtina sens ta’ rabta u kburija. Kien hemm żmien meta kien hemm soċjetajiet
antiki u primittivi li kienu jippermettu aġir kontra n-natura umana. Kellna dawk li kienu jippermettu familji li
sforz il-faqar ibiegħu ‘l uliedhom. Biss
dan iż-żmien għadda.
6. Pajjiżna
m’għandux bżonn jasal f’dan ix-xifer.
Diġà qed nieħdu reputazzjoni ħażina barra minn xtutna biha. Diġà gazzetti barranin qed jirrappurtaw
b’ebda forma ta’ tifħir għalina li aħna qegħdin inbiegħu dak li huwa l-iktar
għażiż għalina. Diġà qed tidher barra li
min ser jixtri din iċ-ċittadinanza ser jagħmel hekk għax għandu bżonn, għax
għandu xi ħaġa li jrid jaħbi, għax għandu storja passata xejn tajba. U l-liġi qed tkompli ssaħħaħ din
il-konvinzjoni għax qed tassigura li l-ismijiet ta’ dawn il-karattri jibqgħu
mistura. Dak li ma joħroġx għad-dawl
għandu raġuni biex jibqa’ fid-dlam.
7. Din
il-liġi qegħda tmur kontra kull dekor, kull sens ta’ deċenza, kull ma huwa
naturali fil-bniedem. Hija liġi li ser
tkissrilna r-reputazzjoni għolja ħafna li l-Partit Nazzjonalista, għax huwa
proprju nazzjonalist, irnexxielu jwettaq.
Din hija ferita qawwija. Biha ser
nitilfu f’kull settur u ser nibdew it-triq tat-tkasbir. Hija ferita mortali, gravissima għalina lkoll
li ridna s-sewwa u ħdimna għaliha.
Ferita nazzjonali li biha ser nitilfu ħafna mid-demm tal-investiment
tagħna lkoll.
No comments:
Post a Comment